Σεπτέμβρης 2014: Το Δημόσιο Σχολείο σε Κίνδυνο!

Σεπτέμβρης 2014: Το Δημόσιο Σχολείο σε Κίνδυνο!

του Νεκτάριου Κορδή*

Η νέα χρονιά ξεκίνησε στις 11 Σεπτέμβρη με τους χειρότερους οιωνούς για το μέλλον του Δημόσιου Σχολείου! Η εκπαιδευτική κοινότητα και ολόκληρη η κοινωνία στενάζει από τις συνέπειες των καταστροφικών μνημονιακών πολιτικών.

Οι περικοπές στις δημόσιες δαπάνες για την παιδεία συνεχίζονται και θα οδηγήσουν στο τραγικά χαμηλό ποσοστό του 1,9% επί του ΑΕΠ (όταν ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι 5,5%), όπως προβλέπει το νέο Μεσοπρόθεσμο για το 2018.

Μια σειρά μέτρων δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο τη μάθηση των παιδιών. Οι καταργήσεις και συγχωνεύσεις σχολείων, που στερούν από τα παιδιά μας το αυτονόητο: το σχολείο του χωριού ή της γειτονιάς. Η υποβάθμιση ή κατάργηση βασικών υποστηρικτικών δομών και υπηρεσιών, όπως η ενισχυτική διδασκαλία στα Γυμνάσια και η πρόσθετη διδακτική στήριξη στα Λύκεια. Η απαξίωση των Σχολικών Βιβλιοθηκών αλλά και των Κέντρων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Συμβουλευτικής και Προσανατολισμού. Η απουσία φύλαξης των σχολείων μετά την απόλυση των σχολικών φυλάκων έχει προκαλέσει τεράστιες ζημιές στα σχολικά συγκροτήματα! Το στοίβαγμα των μαθητών σε πολυπληθή τμήματα, ο μηδενισμός των νέων προσλήψεων την ώρα που 7.500 εκπαιδευτικοί συνταξιοδοτήθηκαν τα δύο τελευταία χρόνια, η δραματική συρρίκνωση του κλάδου κατά 30% από το 2009 έως το 2014, τα σοβαρά κενά στα σχολεία (τουλάχιστον 1.000 στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση αυτή τη στιγμή) έχουν δραματικές επιπτώσεις στην καθημερινή λειτουργία του δημόσιου σχολείου. Αποκορύφωμα, η κατάργηση 50 ειδικοτήτων της τεχνικής εκπαίδευσης πριν ένα χρόνο, με αποτέλεσμα χιλιάδες παιδιά να υποχρεώνονται να αναζητήσουν την ειδικότητά τους στα ιδιωτικά ΙΕΚ και 1.800 εκπαιδευτικοί να εμπαίζονται εδώ και 14 μήνες μπροστά στο φάσμα της διαθεσιμότητας και των απολύσεων! Και στο φόντο όλων αυτών παιδιά που υποσιτίζονται, νέοι που οδηγούνται από το θρανίο στην ανεργία, παντελής απουσία προοπτικής και οράματος για τη νέα γενιά.

Οι εργασιακές σχέσεις των εκπαιδευτικών, η δημοκρατία και η συλλογικότητα στο χώρο του σχολείου είναι στο στόχαστρο. Η αύξηση των ελαστικών σχέσεων εργασίας των εκπαιδευτικών (14.500 αναπληρωτές και ωρομίσθιοι την προηγούμενη χρονιά), η ανάθεση διδακτικού έργου μέχρι και σε πέντε σχολικές μονάδες, η οικονομική εξαθλίωσή τους, η αύξηση των πειθαρχικών διώξεων ακόμα και για συνδικαλιστική δράση, επιδεινώνουν δραματικά το κλίμα στα σχολεία, καθώς είναι κοινή πεποίθηση, αλλά και επιστημονική παραδοχή, πως η επιβάρυνση των εργασιακών σχέσεων των εκπαιδευτικών έχει αρνητική επίπτωση στην ποιότητα του εκπαιδευτικού έργου. Οι εργασιακές σχέσεις των καθηγητών είναι και συνθήκες μάθησης των μαθητών.

Η καθιέρωση του «Νέου Λυκείου», με την τράπεζα θεμάτων σε όλες τις τάξεις και την αλλαγή του τρόπου προαγωγής από τάξη σε τάξη, έχει ήδη αυξήσει και θα αυξήσει στο μέλλον ακόμη περισσότερο τη μαθητική διαρροή. Τελικός στόχος η μείωση του αριθμού των μαθητών στο Λύκειο και η εξώθησή τους στη πρόωρη μεταγυμνασιακή στενή κατάρτιση και τη μαθητεία, ένα θεσμό που δημιουργήθηκε με το νέο νόμο (4186/13), έξω από το τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα. Με όλα αυτά το εκπαιδευτικό ρολόι γυρίζει στις σχολές του 1950. Δηλαδή οι μαθητές και οι μαθήτριες που θα εξωθούνται στις σχολές αυτές (ΣΕΚ) δεν θα λαμβάνουν απολυτήριο λυκείου. Θα λαμβάνουν πολύ στενά εξειδικευμένες δεξιότητες και τεχνικές για μια ειδικότητα επαγγελματική και πριν κλείσουν τα 18 τους θα στέλνονται για μαθητεία, δηλαδή θα εργάζονται σε κάποιο εργοδότη για να εξειδικευτούν στην πράξη, με ελάχιστα δικαιώματα και αποδοχές. Διπλό σύστημα το ονομάζουν. Ίσως γιατί μαζί με τις επαγγελματικές δεξιότητες θα εκπαιδεύονται βιωματικά πώς θα γίνονται υπάκουοι εργαζόμενοι.

Τα αποτελέσματα των εξετάσεων του Ιουνίου επιβεβαίωσαν, δυστυχώς, τις εκτιμήσεις μας για το στόχο της μείωσης των μαθητών στο λύκειο. Συγκεκριμένα, αυξήθηκε ο αριθμός μετεξεταστέων από 4,2% το 2013 σε 23% αρχικά και, παρά τις εμβαλωματικές ρυθμίσεις του Υπουργείου, παρέμεινε στο 16% (περίπου 14.000 παιδιά). Την ίδια στιγμή τα φροντιστήρια από την πρώτη χρόνια εφαρμογής της τράπεζας θεμάτων κατέγραψαν μια αύξηση των μαθητών τους κατά 15%!

Προωθείται, τέλος, η «αξιολόγηση» με πρόσχημα την αναβάθμιση των σχολείων. Δεν ομολογείται όμως ο πραγματικός στόχος: μέσα από τα «εθνικά τεστ» και την τράπεζα θεμάτων θα προκύπτει η βάση της αξιολόγησης και της σύγκρισης των σχολείων, και έτσι θα προωθείται η κατηγοριοποίησή τους και η ενίσχυση του ανταγωνισμού ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς, όπως και ανάμεσα στους μαθητές. Διαμορφώνεται έτσι ένα εργαλείο για τη μισθολογική και βαθμολογική καθήλωση των εκπαιδευτικών, που στοχεύει στη δημιουργία μιας νέας «δεξαμενής» διαθεσιμοτήτων και απολύσεων. Είναι στοχευμένο χτύπημα για τη διάλυση της συλλογικότητας στις αποφάσεις και στη λειτουργία του σχολείου.

Αυτή η κατάσταση δεν μπορεί να συνεχιστεί άλλο! Μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικοί έχουμε πλέον αντιληφθεί ότι η ανατροπή αυτής της πολιτικής είναι προϋπόθεση για την επιβίωση της χώρας αλλά και του δημόσιου σχολείου. Εμείς υπερασπιζόμαστε το δημόσιο σχολείο με τα μάτια και το νου των κοινωνικών αναγκών. Θέλουμε ένα σχολείο δημιουργίας, δημοκρατίας και πολιτισμού, που να χωράει όλα τα παιδιά και όλη τη γνώση! Που θα παρέχει όλα τα αναγκαία μορφωτικά εφόδια, γλωσσομάθεια, πληροφορική, καλές τέχνες, χωρίς να χρειάζεται η ελληνική οικογένεια να προστρέχει στα φροντιστήρια και τα ιδιωτικά κέντρα σπουδών. Ένα σύγχρονο, ανοιχτό σχολείο, με τη γνώση που απαιτεί ή ίδια η ζωή και δεν την επιβάλλουν τα συμφέροντα των ισχυρών του πλούτου, τις επιταγές της Τρόικας και του ΟΟΣΑ.

*Ο Νεκτάριος Κορδής αιρετός ΚΥΣΔΕ εκλεγμένος με το ψηφοδέλτιο των Συνεργαζόμενων κπαιδευτικώνΚινήσεων