Για τον σοσιαλισμό με δημοκρατία και ελευθερία

Για τον σοσιαλισμό με δημοκρατία και ελευθερία

Λίλιαν Τσιτσέρκια 

Δημοσιεύουμε σήμερα ένα άρθρο της Λίλιαν Τσιτσέρκια, μεταδιδακτορικής ερευνήτριας φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Χούμπολντ του Βερολίνου, που δημοσιεύτηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2022 στην ηλεκτρονική σελίδα του περιοδικού Jacobin, με τίτλο “Why Socialists Need to Talk About Justice” [Γιατί οι σοσιαλιστές πρέπει να μιλούν για τη δικαιοσύνη] (jacobin.com/2022/12/capitalism-socialism-liberalism-justice-philosophy-marx). Μέσα στη γενική ιδεολογική αφασία της σύγχρονης ελληνικής κεντρικής πολιτικής σκηνής, όπου η λέξη «σοσιαλισμός» έχει περιπέσει σε αχρησία, το περιεχόμενο του κειμένου μπορεί να φαντάζει «απλοϊκό» και παλιακό. Στους παλιότερους θυμίζει τις αντιπαραθέσεις των δεκαετιών του 1970 και του 1980 μεταξύ της ανανεωτικής και της παραδοσιακής κομμουνιστικής Αριστεράς, στην οποία υπό μία έννοια θα μπορούσαμε να συμπεριλάβουμε και μεγάλο μέρος της άκρας Αριστεράς (παρά την σφοδρή της αντίθεση στη σοβιετική ορθοδοξία). Η προτροπή της Τσιτσέρκια στους σοσιαλιστές να μιλούν για τη δικαιοσύνη της μετακαπιταλιστικής κοινωνίας είναι, κατά την γνώμη μου, αυτό που κάποτε εννοούσαμε κάποιοι/ες όταν υποστηρίζαμε την ανάγκη κατάκτησης της ηγεμονίας στην κοινωνία και οραματιζόμασταν τον «σοσιαλισμό με δημοκρατία και ελευθερία» (Εξ ου και η «αυθαιρεσία» της αλλαγής του τίτλου του άρθρου). Το γεγονός ότι κυρίως στην Αμερική, όπου εδρεύει το Jacobin, αλλά και σε άλλες χώρες, η ριζοσπαστική νεολαία συζητά πάλι για την υπέρβαση του καπιταλισμού και για έναν μελλοντικό σοσιαλιστικό κόσμο, ας μην μας οδηγήσει σε μελαγχολικές σκέψεις επειδή γίνεται με «καθυστέρηση» μισού αιώνα. Ας το δούμε ως μια ευκαιρία να ξαναρχίσει και στη χώρα μας αυτή η συζήτηση, αντί της άχαρης αποϊδεολογικοποιημένης αντιπαράθεσης για τη νομή της εξουσίας.  Χ.Γο.

Γιατί τους ενοχλεί τόσο το άσυλο

Γιατί τους ενοχλεί τόσο το άσυλο

Π.ΑΝΤΩΝΙΟΥ, Γ.ΚΑΡΧΙΜΑΚΗΣ, Π. ΧΑΛΙΟΡΗ

Το άσυλο αποτελεί τροχοπέδη στην κατάργηση της δημόσιας και δωρεάν παιδείας. Οι αγώνες των φοιτητών/τριών ενάντια στην επιβολή των ταξικών φραγμών (δίδακτρα, εμπόδια σε σίτιση, στέγαση, συγγράμματα) διασφαλίζονται από το άσυλο. Επομένως, η κατάργησή του είναι προϋπόθεση για την περαιτέρω επέκταση της ταξικότητας, κάτι το οποίο μπορεί να σημαίνει μέχρι και την πλήρη ιδιωτικοποίηση της παιδείας, καθώς θα καταστέλλεται άμεσα κάθε φοιτητικός αγώνας.

Το ζήτημα του ασύλου δεν αποτελεί νέο πεδίο αντιπαράθεσης στον δημόσιο διάλογο. Συζητήσεις επί συζητήσεων θέτουν στο επίκεντρο τόσο τη σημασία του όσο και τη χρησιμότητα ή μη για τους φοιτητές και τις φοιτήτριες, αλλά και για την ίδια την κοινωνία. Ο θεσμός του ασύλου κατοχυρώθηκε μεταπολιτευτικά και αποτελεί σύμβολο λαϊκών αγώνων και δημοκρατίας. Δεν πρόκειται ωστόσο για ένα ιστορικό απολίθωμα, καθώς η ίδια η ουσία του ανταποκρίνεται στις σημερινές ανάγκες του Πανεπιστημίου.

Μερικές σκέψεις για το εκλογικό αποτέλεσμα τη 7ης Ιουλίου 2019

Μερικές σκέψεις για το εκλογικό αποτέλεσμα της 

7ης Ιουλίου  2019

Από τη Vasiliki Dragatsi 

1) Η ΝΔ κέρδισε, αλλά δεν συνέτριψε τον ΣΥΡΙΖΑ, όπως υπολόγιζε. Θα έχει απέναντί της ένα πολύ σοβαρό ανάχωμα σε ρεβανιστικές τακτικές, αυταρχισμούς ή σε δογματισμούς και ιδεοληψίες τύπου Ξαφά... Και παρά την επιθυμία του Βορίδη, δεν ηττήθηκαν οι ιδέες της Αριστεράς, εν τέλει...Και ως κόμμα αλλά και κάθε ψηφόφόρος της θα πρέπει να αναθεωρήσει τη στάση του απέναντι στους συμπολίτες του που ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ... Εάν εξακολουθήσει να αναφέρεται σε -ζαίους, -άπλυτους και αλήτες, βολεμένους και λαμόγια, θα πρέπει να θυμάται ότι αυτές οι λέξεις απευθύνονται στο 30% των πολιτών... Κι επίσης δεν πρέπει να ξεχνάνε ότι πολλές φορές οι πίτσες που ονειρευόμαστε, μένουν και μισοφαγωμένες... 

Πόσο σημαντικό είναι για κάθε παιδί να φοιτήσει δύο χρόνια στο Νηπιαγωγείο;

Πόσο σημαντικό είναι για κάθε παιδί να φοιτήσει δύο χρόνια στο Νηπιαγωγείο;

Μαρία Σαλαγιάννη*

Οσα πραγματικά πρέπει να ξέρω για το πώς να ζω, τι να κάνω και πώς να είμαι τα έμαθα στο Νηπιαγωγείο. Η σοφία δεν βρισκόταν στην κορυφή του σχολικού βουνού, αλλά εκεί, στα βουναλάκια από άμμο, στο Νηπιαγωγείο 

(Robert Fulghum, 2010)

Αγαπητοί γονείς,

Ο θεμέλιος λίθος της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης αλλά και ολόκληρης της εκπαιδευτικής πυραμίδας είναι το Νηπιαγωγείο.

Κάθε παιδί αποκτά την ταυτότητά του ως μαθητής σταδιακά, χτίζοντας χρόνο με τον χρόνο την προσωπική του σχολική και ακαδημαϊκή πορεία. Δύο χρόνια φοίτησης στο Νηπιαγωγείο εξασφαλίζουν γερά και ισχυρά θεμέλια για το οικοδόμημα αυτής της εκπαιδευτικής πορείας.

Το ΠΑΣΟΚ απέναντι στον εαυτό του: φυγή προς το μέλλον, ή ανακύκλωση των γόνων;

Το ΠΑΣΟΚ απέναντι στον εαυτό του:

 Φυγή προς το μέλλον, ή ανακύκλωση των γόνων;

Του Γ. Λακόπουλου

Ας αφήσουμε τις σαπουνόφουσκες για τον «νέο φορέα». Την Κυριακή το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται αντιμέτωπο με τον εαυτό του. Ως ΠΑΣΟΚ. Όσοι θα πάνε στις κάλπες θα είναι μέλη και οπαδοί του. Αυτοί που άντεξαν να το ακολουθούν και να το στηρίζουν, παρά την απεμπόλησή των ιδεών και των αρχών του από τις μοιραίες ηγεσίες του μετά τον Ανδρέα Παπανδρέου.

Ποιος άλλος να πάει άλλωστε; Οι μεταφερόμενοι πληθυσμοί -των πονηρών που πίστεψαν ότι θα το αλώσουν από πάνω και θα γίνουν αρχηγοί, χωρίς τίποτε- έχουν απογοητευτεί από το αποτέλεσμα της περασμένης Κυριακής. Το ΠΑΣΟΚ είναι εδώ.

Ντροπής πράγματα

Ντροπής πράγματα

Της Μαρίας Χούκλη

Ντράπηκα. Σας λέω αλήθεια. Ντράπηκα για την αφέλειά μου να πιστέψω ότι ο Αμίρ με σύμμαχο την τύχη, θα κρατούσε την ελληνική σημαία. Ντράπηκα που νόμισα ότι θα μαλάκωναν οι καρδιές από την ανέλπιστη χαρά μιας οικογένειας προσφύγων, η οποία ζει η μισή εδώ και η άλλη μισή στη Γερμανία. Ήρωες για μέρα ήθελαν να νιώσουν, βάζοντας στο ταπεινό σπίτι που τους δόθηκε, το εθνικό σύμβολο μιας άλλης -αλλόθρησκης- πατρίδας, έστω και από καπρίτσιο του νόμου των πιθανοτήτων.

Ντράπηκα για την ανοησία μου να σπεύσω να χαρώ μαζί τους, χωρίς να υπολογίσω τα κλειστά μυαλά και τις στυφές ψυχές συμπολιτών μας που θεωρούν εαυτούς περιούσιο λαό και εξαντλούν την οργή τους στην ξενομερίτισσα μάνα με τα τρία ανήλικα παιδιά.

Πωλητές ψυχών

Πωλητές ψυχών

Καρτερός Θανάσης

Πολλά και διάφορα ειπώθηκαν από την ομάδα καταστροφών της Δεξιάς και τους δυναμιτιστές συνοδοιπόρους της στη χτεσινή εκρηκτική συνεδρίαση της Βουλής. Αριθμοί, πλεονάσματα, προβλέψεις, οιμωγές, αλλαγές, συναλλαγές, παραλλαγές, μπαμ και μπουμ, ομού και ταυτοχρόνως, να μην ξέρεις από πού να αρχίσεις και πού να τελειώσεις. Αλλά, ένας μόνο, μέσα στον χαμό των υλιστικών σχημάτων, ασχολήθηκε με ζητήματα ψυχής. Αριστερής ψυχής, μάλιστα, την οποία, ως γνωστό, οι ακραιφνείς εθνικόφρονες όχι απλώς απεχθάνονταν, αλλά είχαν πάντα ως στόχο να μας τη βγάλουν.

Η ποιοτική διαφορά του ΣΥΡΙΖΑ

Η ποιοτική διαφορά του ΣΥΡΙΖΑ

Μανιτσούδη Ευαγγελία

Για πρώτη φορά στα χρόνια των Μνημονίων και της επιτροπείας, το αποτέλεσμα της συμφωνίας δεν είναι μόνο περικοπές, αλλά και θετικά μέτρα. Για πρώτη φορά ανοίγει ο δρόμος για έξοδο από τα Μνημόνια, κάτι που μόνο μια αριστερή κυβέρνηση μπορεί να το κάνει. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των μέτρων έχει στόχο να απαλλάξει τα πιο ευάλωτα στρώματα της ελληνικής κοινωνίας που έχουν πληγεί περισσότερο από την πολυετή οικονομική κρίση και συνεχίζουν να πλήττονται. Δεν έχω καμία πρόθεση ωραιοποίησης των μέτρων που έρχονται, αλλά πιστεύω ότι όταν γίνονται θετικές κινήσεις προς όφελος της πλειονότητας των συμπολιτών μας, πρέπει να αναγνωρίζονται.

Από την ανάγνωση της ζωής των Ρομά στην απόγνωση της καθημερινότητάς της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού

Από την ανάγνωση της ζωής των Ρομά στην απόγνωση της καθημερινότητάς της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού

 Άγγελος Χατζηνικολάου*

Μια ακόμα επέτειος: 8 Απριλίου, Μέρα των Ρομά, για να μιλήσουμε όλοι εμείς οι μη Ρομά (γκατζιέ- γκατζο-μπαλαμοί) για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Αλλά και στις περιπτώσεις, που θα μιλήσουν οι ίδιοι οι Ρομά, φαίνεται πως οι σκέψεις τους επηρεάζονται από όλα εκείνα τα κυρίαρχα κοινωνικά αυτονόητα γι αυτούς τους ίδιους, που χρόνια τώρα προβάλλονται ως εικόνα (πολλές φορές στην εκπαίδευση, στις υπηρεσίες υγείας, στην ασφάλεια, στην δικαιοσύνη, στην τοπική αυτοδιοίκηση κλπ).

Ξεχνάμε όμως κάτι σημαντικό εμείς οι άνθρωποι, που υπηρετούμε και τους θεσμούς, ότι δεν βλέπουμε με τα μάτια μας μόνο, ούτε ακούμε με τα αφτιά μας, αλλά και με τις πεποιθήσεις μας. Οι τελευταίες είναι αυτές που διαμορφώνουν κυρίως τις στάσεις και τις συμπεριφορές μας απέναντι στις διαφορετικές ομάδες πληθυσμού.

Για τον άρτο του πνεύματος

Για τον άρτο του πνεύματος

Γιώργος Σταματόπουλος

Από τη Χρησιμότητα των Αχρηστων Γνώσεων του Νούτσιο Ορντινε: «Ακριβώς όταν η κρίση σφίγγει ως μέγκενη ένα έθνος, είναι αναγκαίο να διπλασιαστούν τα κονδύλια για τη γνώση και τη μόρφωση των νέων, ώστε η κοινωνία να μην κατρακυλήσει στο βάραθρο της πρωτόγονης αγραμματοσύνης και των βίαιων φονταμενταλισμών».

Ο συγγραφέας ανασύρει έναν λόγο του Βικτόρ Ουγκό τον οποίο ο σπουδαίος Γάλλος διηγηματογράφος εξεφώνησε στις 10 Νοεμβρίου 1848 στη Συντακτική Συνέλευση και -σημειώνει ο ίδιος- «είναι σαν να διατυπώθηκε μόλις χθες».

Μια ιδιωτική χώρα

Μια ιδιωτική χώρα

Κιμπουρόπουλος Γιάννης

Κόπηκαν κορδέλες, παραδόθηκαν σήραγγες, βαφτίστηκαν κιόλας με διάθεση υπερκομματική. Οι εκδρομείς του Πάσχα είχαν την ευκαιρία να γκαζώσουν τα παραμελημένα αυτοκίνητά τους σε διαδρομές που άλλοτε ήταν εφιάλτης. Κάτι ψιλά έχουν μείνει για ν’ αποκτήσει η χώρα το οδικό δίκτυο που όφειλε να έχει εδώ και δεκαετίες.

Θα έλεγα το «εθνικό δίκτυο», αλλά θα ήμουν ανακριβής διότι το «εθνικό» στην περίπτωση αυτή έχει την έννοια του δημοσίου. Κι αυτό το δίκτυο δεν είναι δημόσιο, είναι ιδιωτικό, κατά μεταφορά και κατά κυριολεξία. Οι εθνικές οδοί είναι ιδιωτικές οδοί. Κι ας κόστισαν δημόσιους πόρους τουλάχιστον 6 δισ. ευρώ. Και θα συνεχίσουν να κοστίζουν, μέσω των διοδίων, για τις δεκαετίες που θα παραμείνουν ιδιωτικές οδοί, αν ποτέ ξαναγίνουν εθνικές.

Οι μπότες

Οι μπότες

Του Αντώνη Ανδρουλιδάκη*

Λένε πως στη ζωή συναντάει κανείς δύο κατηγορίες ανθρώπων. Εκείνους που πεθαίνουν με τις μπότες τους καλογυαλισμένες και τη ζωή τους γεμάτη θαυμαστικά κι εκείνους που πεθαίνουν με τις μπότες τους βρόμικες και τη ζωή τους γεμάτη ερωτηματικά.

Μην το παιδεύεις, ρε συγγραφέα, θα πει κανείς. Οι ξενέρωτοι και οι «μάγοι» ήτανε πάντοτε, στους αιώνες, η κυρίαρχη διάκριση των κοινωνιών, πέρα από διαλεκτικές μαρξιστικές αναλύσεις και τα συναφή. Οι πρώτοι, κάνουν ό,τι περνάει απ’ το χέρι τους για να σταματήσει η γη να γυρίζει. Ποτέ τους δεν τους έφτανε το «ότι» κι η μόνη έγνοια τους ήταν το «πώς».

Με το ΠΑΣΟΚ ή με τους ΑΝ.ΕΛΛ.;

Με το ΠΑΣΟΚ ή με τους ΑΝ.ΕΛΛ.;

Δάνος Ανδρέας

Από την αρχή διαφώνησα με την πρόταση του Ν. Φίλη για προσέγγιση με το ΠΑΣΟΚ, που είναι, όπως πιστεύει, πιο κοντά μας. Σήμερα όμως, που ο πασόκος κ. Μανιάτης έσπευσε να χαρακτηρίσει την καταστροφική «επένδυση» στις Σκουριές «εμβληματική»(!)1 (υπήρξε και υπουργός Περιβάλλοντος ο αθεόφοβος), αποφάσισα να μιλήσω.

Μόνο όποιος δεν καταλαβαίνει πόσο γρήγορα αλλάζουν οι καιροί μπορεί να μιλάει για κάποια συγγένεια μεταξύ ΠΑΣΟΚ και Αριστεράς. Και εξηγούμαι:

Μια ιστορία

Μια ιστορία

Καλφακάκου Ρία

Θα χαρακτήριζα τον εαυτό μου παιδί της Γαλλικής Επανάστασης. Στην εφηβεία μου, στο σχολείο, με ενθουσίασε ο ξεσηκωμός των φτωχών, οι γνωστές ρήσεις του Βολταίρου, το τρίπτυχο Ελευθερία - Ισότητα - Αδελφοσύνη. Το Γαλλικό Ινστιτούτο και οι δημοκρατικές αντικληρικές απόψεις του πατέρα μου με επηρέασαν ακόμη παραπάνω.

Λίγο αργότερα, στο πανεπιστήμιο, με κέρδισε η Αριστερά. Είχε πολλή Γαλλική Επανάσταση μέσα της. Ήταν και η δικτατορία που σε έσπρωχνε, με την κτηνώδη αγραμματοσύνη και την έλλειψη ανθρωπισμού και ηθικής.

Η αδικία με τον Φιντέλ Κάστρο

Η αδικία με τον Φιντέλ Κάστρο

Πάνος Παπαδόπουλος

REUTERS/Prensa Latina/File Photo*

Ηταν πια νύχτα όταν μετά από 12 ώρες σε αεροπλάνο της Air France έφθασα στο αεροδρόμιο της Αβάνας. Ηταν Φεβρουάριος του 2008, αλλά έκανε ζέστη. Λογικό. Ημουν στους τροπικούς. Ο ιμάντας για την παραλαβή των αποσκευών άρχισε να γρυλίζει ενθουσιασμένος. Υστερα από 45 λεπτά δεν είχε βγει ούτε μία βαλίτσα. Στην ώρα, πίστευες πια ότι θα έβγαζες το ταξίδι στην Κούβα με όσα φορούσες. Το μυστήριο λύθηκε έπειτα από μια βόλτα στο γεμάτο μυρωδιές πούρου και ιδρώτα terminal: Οι εκατοντάδες βαλίτσες της πτήσης είχαν στοιβαχτεί σε μια γωνιά, είχαν σχηματίσει έναν μικρό λόφο που τον κοιτούσαν τρεις υπάλληλοι. Δεν ερευνούσαν το περιεχόμενό τους, απλώς τις κοιτούσαν. Στην Κούβα του Φιντέλ Κάστρο η γραφειοκρατία για κάθε λύση είχε έτοιμο και ένα πρόβλημα και το καταλάβαινες με τη μία. Ο ιμάντας άλλωστε συνέχιζε να γρυλίζει ενθουσιασμένος. Και άδειος.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, ο κ. Τσίπρας και τα ψέματα. Ποιον κοροϊδεύουν;

Ο ΣΥΡΙΖΑ, ο κ. Τσίπρας και τα ψέματα. Ποιον κοροϊδεύουν;

Παπαβασιλείου Βασίλης

Οι συμπατριώτες μας Δωδεκανήσιοι αλλά και όλοι οι Έλληνες έχουμε βιώσει με σκληρό τρόπο τα πεπραγμένα των δικών τους ημερών, τα πεπραγμένα της διακυβέρνησης της χώρας από τη Ν.Δ., μάθαμε για τα δανεικά και αγύριστα 210 εκατομμύρια που έλαβαν από τις τράπεζες και τα οποία σήμερα πληρώνει με αίμα ο ελληνικός λαός. Είναι λοιπόν απορίας άξιον πού βρίσκουν το θράσος και με ποιο ηθικό ανάστημα δημοσιοποιούν τα πεπραγμένα του ΣΥΡΙΖΑ για τα νησιά μας και τα παρουσιάζουν μάλιστα ως ψέματα και ως καταστροφή.

Όταν το Αλκαζάρ έπαιζε πορνό

Ξέρετε πώς έχουμε μεταχειριστεί τα οθωμανικά μνημεία της πατρίδας μας; Μέχρι τη δεκαετία του '80 στο πρώτο τζαμί που χτίστηκε στη Θεσσαλονίκη, έπαιζαν ταινίες πορνό...

Όταν το Αλκαζάρ έπαιζε πορνό

Κώστας Γιαννακίδης

Η Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη

Αν ρωτήσεις Θεσσαλονικιό που βρίσκεται το Χαμζά Μπέη Τζαμί το πιθανότερο είναι να σηκώσει τους ώμους και να σμίξει τα φρύδια, ακόμα και αν ακουμπάει στον τοίχο του. Αν όμως του ζητήσεις να σου δείξει το Αλκαζάρ, θα σου πει και ποιο λεωφορείο να πάρεις – στάση Αλκαζάρ.

Η Αριστερά σήμερα

Η Αριστερά σήμερα

Δημήτρης Ψαρράς

΄Οπως συμβαίνει συνήθως μετά από πολιτικές ρήξεις και διασπάσεις, οι σκληρότεροι επικριτές της σημερινής κυβέρνησης είναι οι μέχρι πρότινος υπουργοί και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ. Και βέβαια το χειρότερο από όσα καταλογίζουν στον Αλέξη Τσίπρα είναι ότι με την υπογραφή του τρίτου μνημονίου πρόδωσε το ίδιο το κόμμα του και ότι πλέον δεν αξίζει στην κυβέρνησή του η ταυτότητα της Αριστεράς.

Περί κανιβάλων και άλλων τινών

Περί κανιβάλων και άλλων τινών

ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΥ*

Σε ένα από Τα Δοκίμιά του, που αποκαλείται «Περί κανιβάλων», ο Γάλλος φιλόσοφος Μονταίν γράφει τον 16ο αιώνα, εν μέσω θρησκευτικών πολέμων και ευρωπαϊκού επεκτατισμού στην Αμερική, ένα κείμενο θεμελιώδες για τη σχετικοποίηση των αξιακών μας συστημάτων.

ΣΥΡΙΖΑ: Ένας χρόνος διακυβέρνησης και προχωράμε...

ΣΥΡΙΖΑ: Ένας χρόνος διακυβέρνησης και προχωράμε...

Όσους και όσες βρισκόμαστε στο πλευρό της σημερινής κυβέρνησης μας ενώνει η επιθυμία να αγωνιστούμε από κοινού για μια νέα κοινωνική συμφωνία, για μια νέα και σύγχρονη εκδοχή του ανθρωπισμού. Πρόκειται για ένα σχέδιο για τον άνθρωπο και την κοινωνία που, μαζί με το ιστορικό αίτημα για σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της κοινωνίας, επαναφέρει ξανά στο προσκήνιο τα θεμελιώδη αιτήματα της Γαλλικής Επανάστασης και του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, για κοινωνική πρόοδο, κοινωνική δικαιοσύνη, ισότητα και αδελφοσύνη.