H Θάτσερ, οι Σκάουζερς και… τα πάρτι

125661-thatchers-dead-party-in-trafalgar-square

Ήταν γύρω στις 10 το πρωί της Δευτέρας όταν ανακοινώθηκε από τα αγγλικά μίντια ότι μια από τις πιο πολυσυζητημένες προσωπικότητες στο Ηνωμένο Βασίλειο – αλλά και σε όλο τον κόσμο – ήταν πλέον νεκρή…
Ο θάνατος της Μάργκαρετ Θάτσερ αυτομάτως έγινε το νούμερο ένα θέμα συζήτησης στην Γηραιά Αλβιώνα, με τους υποστηρικτές της να την χαρακτηρίζουν ως τον άνθρωπο που άλλαξε το ρου της ιστορίας για την χώρα τους και τους «εχθρούς» της – αν μη τι άλλο – καπιταλιστικής πολιτικής της να ξεσπούν σε πανηγυρισμούς και εκδηλώσεις χαράς.

Την ώρα που άνθρωποι ξεχύνονταν στους δρόμους διαφόρων πόλεων της Αγγλίας και της Σκωτίας φωνάζοντας συνθήματα κατά της Θάτσερ, στο Λίβερπουλ εκατοντάδες άτομα βγήκαν στον κεντρικό σταθμό τρένων της πόλης κρατώντας πανό και ανάβοντας καπνογόνα.

Η μακάβρια αυτή εκδήλωση ενθουσιασμού από πλευράς των κατοίκων του Λιμανιού δεν είχε να κάνει τόσο, ούτε με την εξωτερική πολιτική της «Σιδηράς Κυρίας», ούτε με τα μέτρα που έλαβε κατά καιρούς η κυβέρνηση των συντηρητικών τα οποία έπληξαν την εργατική τάξη, αλλά για την ακραία αντιμετώπιση της προς την ομάδα και τους οπαδούς της Λίβερπουλ.

Ο χουλιγκανισμός και οι εκρήξεις βίας στο Νησί ήταν συχνό φαινόμενο το 80’ και το 90’, κάτι που έκανε την Θάτσερ να νιώθει αρκετά άβολα. Ήταν κάτι που δεν είχε χώρο στο πλάνο της για την δημιουργία ενός νέου, ισχυρού Ηνωμένου Βασιλείου.

Ο στιγματισμός των Άγγλων οπαδών – και ειδικά αυτών της Λίβερπουλ – μετά την τραγωδία στον τελικό του Χέιζελ (κατά τον οποίο ο τωρινός πρόεδρος της UEFA Μισέλ Πλατινί σκόραρε και πανηγύρισε το μοναδικό γκολ του ματς την ώρα που 39 άνθρωποι έχαναν την ζωή τους), ως αλκοολικοί χούλιγκανς, οδήγησε την Θάτσερ το 1985 στην απαγόρευση της συμμετοχής των Αγγλικών ομάδων σε οποιαδήποτε ευρωπαϊκή διοργάνωση για 5 χρόνια (6 για τους «Σκάουζερς»).

Η Λίβερπουλ εκείνη την περίοδο διένυε την καλύτερη περίοδο της ιστορίας της έχοντας κατακτήσει τέσσερα Πρωταθλήματα Ευρώπης σε 8 χρόνια και όντας φιναλίστ στον αιματηρό τελικό του Χέιζελ με αντίπαλο την Γιουβέντους.

Η άποψη ότι η κίνηση της Θάτσερ να απαγορεύσει στις Αγγλικές ομάδες να αγωνιστούν στην Ευρώπη – εξαιρώντας βεβαίως την Εθνική Αγγλίας – έχει ανακυκλωθεί και παρουσιαστεί κατά καιρούς ως η απόλυτη κίνηση για την πάταξη του χουλιγκανισμού.

Τα πράγματα όμως δεν ήταν ακριβώς έτσι, κάτι που αποδείχθηκε στην συνέχεια καθώς τα φαινόμενα βίας δεν σταμάτησαν να απασχολούν το Νήσι. Σίγουρα ένα τέτοιο φαινόμενο – ιδιαίτερα σε περίοδο που είναι σε έξαρση- δεν μπορεί παρά να λυθεί μακροπρόθεσμα, όμως η ιστορία έδειξε ότι για να εκλείψει χρειάστηκαν νέα μέτρα τα οποία πάρθηκαν αρκετά χρόνια αργότερα, μετά από την τραγωδία του Χίλσμπορο και τον θάνατο 96 οπαδών της Λίβερπουλ στον ημιτελικό Κυπέλλου εναντίον της Νότιγχαμ Φόρεστ.

Αυτή ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Το «σύμπτωση επαναλαμβανόμενη παύει να είναι σύμπτωση» όσων αφορά την συμπεριφορά των οπαδών των «Σκάουζερς», έμοιαζε να είναι πλέον πραγματικότητα. Μια πραγματικότητα όμως που απείχε περισσότερο από τον ρεαλισμό αν αναλογιστεί κανείς τα παιχνίδια που παίζονταν «κάτω από το τραπέζι».

Τέσσερις μέρες μετά την τραγωδία η εφημερίδα The Sun κυκλοφόρησε με πρωτοσέλιδο «Η Αλήθεια» , επιρρίπτοντας ευθέως της ευθύνες στους οπαδούς των κόκκινων, αναφέροντας ότι μερικοί από αυτούς έκλεβαν πορτοφόλια από τα θύματα και τραμπούκιζαν τους «γενναίους αστυνομικούς» είτε ουρώντας τους είτε χτυπώντας τους την ώρα που οι δεύτεροι προσπαθούσαν να δώσουν το φιλί της ζωής σε οπαδούς που ξεψυχούσαν.

Οι οπαδοί της Λίβερπουλ και οι οικογένειες των εκλιπόντων έπρεπε να περιμένουν 23 χρόνια μέχρι η πραγματική αλήθεια να βγει στην επιφάνεια. Η δικαίωση και η συγγνώμη της πολιτικής ηγεσίας, της Αστυνομίας και της εφημερίδας The Sun ήρθαν μετά τον Σεπτέμβριο του 2012, με την Ανεξάρτητη Επιτροπή για το Χίλσμπορο να αποφαίνεται ότι ο θάνατος των 96 ατόμων δεν οφειλόταν σε υπαιτιότητα των οπαδών της Λίβερπουλ, αλλά της Αστυνομίας.

Αρκετά χρόνια μετά παρατηρώντας το μοντέρνο Αγγλικό ποδόσφαιρο, κάποιος θα μπορούσε να σημειώσει ότι είναι το πιο θεαματικό και ισχυρό πρωτάθλημα στον κόσμο, ότι κατέχει αριστείο σε θέματα ασφάλειας και πάταξης της βίας και ότι έχει φτάσει σε άλλο επίπεδο από άποψη μάρκετινγκ και προσέγγισης επενδυτών.

Ένας οπαδός της Λίβερπουλ θα μπορούσε να έχει τελείως διαφορετική άποψη. Να διακρίνει ένα Αγγλικό ποδόσφαιρο στο οποίο η ομάδα του Λιμανιού έπαψε εδώ και αρκετά χρόνια να έχει εξέχουσα θέση, το πάθος των Άγγλων οπαδών μετατράπηκε σε «θέατρα των ονείρων», η Εθνική Αγγλίας δεν έχει κατακτήσει οποιοδήποτε τίτλο είτε σε Ευρωπαϊκή διοργάνωση είτε σε Μουντιάλ και τα νήματα από πλευράς τηλεοπτικών δικαιωμάτων κινεί το κανάλι του ανθρώπου, που βεβήλωσε – μέσω της εφημερίδας του – την μνήμη 96 νεκρών ανθρώπων, και μεγιστάνα των μίντια Ρούπερτ Μέρντοχ.

Όπως τονίζει σε άρθρο του στο huffingtonpost.co.uk ο Μάθιου Χάντλευ, ένα χειρόγραφο σημείωμα της «Σιδηράς Κυρίας» μετά την έρευνα για την τραγωδία του Χίλσμπορο και τις συστάσεις της Έκθεσης Τέυλορ έγραφε: «Τι εννοούμε λέγοντας ότι «χαιρετίζουμε σε γενικές γραμμές την Έκθεση»; Οι «γενικές γραμμές» είναι καταστροφική κριτική για την Αστυνομία. Είναι αυτό κάτι για να καλωσορίσουμε; Σίγουρα υποδεχόμαστε θετικά το βάθος της αναφοράς και τις προτάσεις που περιέχονται σε αυτή – Μ.Θ.»

Η Έκθεση Τέιλορ ήταν η αφετηρία ώστε να παρθούν στο άμεσο μέλλον σκληρά μέτρα ενάντια στην πάταξη της βίας και υπέρ της παροχής ασφάλειας στους Άγγλους οπαδούς.

Σίγουρα η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση, αλλά οι «Σκάουζερς» φέρνοντας στην μνήμη τους την – καταστροφική για την ομάδα τους – πολιτική της Θάτσερ επέλεξαν να κάνουν πραγματικότητα το μακάβριο σύνθημα

«when Maggie Thatcher dies we’re gonna have a party»…

Επιμέλεια: Πάνος Κωστόπουλος