Αίγυπτος: Δημοκρατία χωρίς δημοκράτες
Όταν η εκλεγμένη κυβέρνηση δεν είναι δημοκρατική και η δημοκρατική αντιπολίτευση ξεχνά τα δημοκρατικά δικαιώματα εφόσον πρόκειται για τους αντιπάλους της, η αποδημοκρατικοποίηση είναι η φυσική κατάληξη, καθώς δεν υπάρχουν δημοκρατίες χωρίς δημοκράτες. Η δημοκρατία δεν είναι μόνο διαδικασία, είναι και αξίες, κουλτούρα, συμπεριφορά. Σήμερα το απόγευμα λήγει το τελεσίγραφο του αιγυπτιακού στρατού προς τη Μουσουλμανική Αδελφότητα προκειμένου να αποδεχθεί τον "οδικό χάρτη" για την πολιτική συμφιλίωση στη χώρα.
Αναλυτικά: Οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι ήταν δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση, δεν ήταν δημοκρατική. Τίποτα από αυτά που τους καταμαρτυρούνται από την αντιπολίτευση δεν είναι ψέμα. Δεν ήταν αυτοί που έκαναν την επανάσταση, αυτοί απλώς επωφελήθηκαν και τώρα κάνουν και τους θεματοφύλακές της. Προσπάθησαν όχι να περιορίσουν τον στρατό, αλλά να μοιραστούν την εξουσία μαζί του. Το πρώτο πράγμα που έκανε ο Μόρσι ήταν να ενδυναμώσει τις εξουσίες του ως πρόεδρος. Προσπάθησαν να προωθήσουν μια ισλαμική ατζέντα, ενώ δεν έδειξαν καμία αξιοσημείωτη ευαισθησία για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Τέλος, προσπάθησαν να χρησιμοποιήσουν τον κρατικό κορβανά για να διοχετεύσουν χρήματα στο τεράστιο πελατειακό δίκτυο που έχουν χτίσει με τα χρόνια σε ολόκληρη τη χώρα, ενώ απέτυχαν παταγωδώς στο να ανορθώσουν οικονομικά τη χώρα. Δικαίως η αντιπολίτευση δεν εμπιστευόταν την εμπέδωση της εύθραυστης δημοκρατίας στα χέρια των Αδελφών Μουσουλμάνων.
Οι μεγάλες διαδηλώσεις που οδήγησαν στην επέμβαση του στρατού δεν διέφεραν σε τίποτα από τα γεγονότα που έδιωξαν τον Μουμπάρακ πριν δύο χρόνια. Επομένως, τα πρόσφατα γεγονότα συνιστούν πραξικόπημα όσο συνιστούν και επανάσταση. Δεν γίνεται τη μία φορά να συνιστούν επανάσταση και την άλλη πραξικόπημα. Οπωσδήποτε το γεγονός ότι αυτή τη φορά ανετράπη μια δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση αλλάζει την εξίσωση, αλλά όχι στον βαθμό που να εξαφανίσει το προφανές: οι σε κρίσιμο βαθμό ίδιες κοινωνικές δυνάμεις βγήκαν στους δρόμους, ζήτησαν το ίδιο πράγμα με αυτό που είχαν ζητήσει πριν από δύο χρόνια και ο στρατός υποχρεώθηκε να αντιδράσει με τον ίδιο τρόπο. Και στις δύο περιπτώσεις ο λαός ζητούσε πραγματική δημοκρατία και όχι την «καχεκτική δημοκρατία» που εφάρμοζαν οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι. Και στις δύο περιπτώσεις ο στρατός δεν θα μπορούσε να επέμβει χωρίς να έχει προηγηθεί η τεράστια λαϊκή κινητοποίηση. Και στις δύο περιπτώσεις επενέβη για να διασφαλίσει το δικό του συμφέρον φυσικά. Ωστόσο, το σύνθημα «ο στρατός με τον λαό» το φώναζαν οι δημοκρατικές δυνάμεις και πριν από δύο χρόνια.
Για να καταλήξω, δεν θα μιλούσαμε για «επαναστάσεις», αν ο στρατός δεν τις είχε βοηθήσει να πετύχουν, δεν θα μιλούσαμε για «πραξικοπήματα», αν οι λαϊκές «επαναστάσεις» δεν τους είχαν επιτρέψει να εκδηλωθούν. Όταν, λοιπόν, επαναστάσεις και πραξικοπήματα δεν μπορούν να διαχωριστούν ως προς τη διαδικασία, πρέπει να προσπαθούμε να διαγνώσουμε τον συσχετισμό δύναμης που κινεί τα γεγονότα. Ο λαός ή ο στρατός; Σ' έναν αγώνα αντοχής, σε μια διαρκή επανάσταση, στην πορεία του εκδημοκρατισμού, θα υπάρχουν σκαμπανεβάσματα και πισωγυρίσματα. Κανένας από τους συλλογικούς δρώντες δεν μπορεί να υπολογίζει σε μια γρήγορη και μη αναστρέψιμη νίκη.
Ας πάψουμε, επομένως, κι εμείς να πιστεύουμε ότι μια δημοκρατική επανάσταση ήταν δυνατό να εξασφαλίσει την εμπέδωση της δημοκρατίας και ας θυμηθούμε από τα δικά μας ότι η αποχουντοποίηση και ο εκδημοκρατισμός είναι χρονοβόρες διαδικασίες που τις κερδίζει μια «μαχόμενη δημοκρατία». Εγγυητής για την εμπέδωση της δημοκρατίας είναι τα δημοκρατικά κινήματα, τα δημοκρατικά κόμματα και οι δημοκρατικές ηγεσίες. Μόνο αυτοί οι παράγοντες μπορούν να λύσουν τους παρακάτω γόρδιους δεσμούς: τα δύο πολιτικά στρατόπεδα υπερασπίστηκαν τα δημοκρατικά δικαιώματα μόνο όταν τα στερούσαν από τους ίδιους, οι δημοκρατικοί στόχοι συνδυάστηκαν επανειλημμένα με μη δημοκρατικά μέσα και από τους δύο, το πολιτικό Ισλάμ είναι το μοναδικό όχημα για να έρθει η συντηρητική πλειοψηφία στο πολιτικό παιχνίδι, αλλά φαίνεται πως θέλει να εκμεταλλευθεί και όχι να υπηρετήσει τη δημοκρατία, το σπιράλ καταστολής-κινητοποίησης οδηγεί συχνά σε ριζοσπαστικοποίηση, είτε δεξιά είτε αριστερή είτε και τα δύο, ο στρατός προσπαθεί να απονομιμοποιήσει και τις δύο παρατάξεις και να προωθήσει τον εαυτό του ως τον μόνο εγγυητή της «δημοκρατίας». Ο Βοναπαρτισμός επιστρέφει
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου