Η χρονιά που αλλάζει το μιντιακό τοπίο
Της Αγγέλας Νταρζάνου
Με την ολοκλήρωση του μεγάλου μέρους της νομοθετικής παρέμβασης στο πεδίο των Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας κλείνει το 2015 η κυβέρνηση, με δύο βασικές παρεμβάσεις, που σηματοδότησαν την πολιτική της και φιλοδοξούν να βάλουν όρους στο μιντιακό τοπίο, έτσι ώστε να λειτουργεί όπως όλες οι επιμέρους αγορές.
Ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς και Μεταφορών Χρήστος Σπίρτζης, από κοινού με τον γενικό γραμματέα Ενημέρωσης Λευτέρη Κρέτσο, επεξεργάστηκαν το ρυθμιστικό πλαίσιο για τα Μέσα Επικοινωνίας, χωρίς χαριστικές ρυθμίσεις, αλλά με διαφάνεια και στόχο ισχυρή δημόσια τηλεόραση. Η κυβέρνηση δεν έκρυψε "εκπλήξεις" ούτε αιφνιδίασε κανέναν. Από νωρίς και με τις πιο επίσημες δηλώσεις έκανε σαφείς τις προθέσεις της -γι' αυτό άλλωστε ακόμα δέχεται τον ανελέητο πόλεμο των τηλεοπτικών σταθμών-, ενώ η διαβούλευση επί των ρυθμίσεων κράτησε για βδομάδες. Το 2016 μένουν πολλά ακόμα να γίνουν.
* Ο νόμος για την επαναλειτουργία της ΕΡΤ (4324/29-4-2015) έδωσε τη δυνατότητα όχι μόνο να επιστρέψουν στην εργασία τους περί τους 1.800 απολυμένοι, σταδιακά, από τον Μάιο, αλλά και να μπουν τα θεμέλια για την πλήρη ανασύσταση της ΕΡΤ, με τρεις τηλεοπτικούς σταθμούς, συν τον δορυφορικό που αναμένεται, πέντε ραδιοφωνικούς, ορχήστρα, χορωδία κ.ο.κ. Η επίσημη πρώτη της ΕΡΤ έγινε στη δεύτερη επέτειο του "μαύρου", 11 Ιουνίου, με νέο πρόσωπο της ΕΡΤ τον δημοσιογράφο Πάνο Χαρίτο. Αξέχαστο θα μείνει στην πρώτη εκπομπή το "στήσιμο" από τον εκπρόσωπο της Ν.Δ. Κ. Καραγκούνη, παρ' ότι είχε συμφωνηθεί να συμμετέχει, ώστε την ίδια μέρα η αξιωματική αντιπολίτευση να έχει τη δυνατότητα να καταγγείλει την "κομματική" ΕΡΤ. Αν και η τοποθέτηση του Λάμπη Ταγματάρχη στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου συνάντησε σφοδρές αντιδράσεις, φαίνεται ότι η ανασυγκρότηση της δημόσιας τηλεόρασης με τις διαφανείς λειτουργίες που προβλέπει ο χαρακτήρας της και τις εγγυήσεις του Οργανογράμματος και του Γενικού Κανονισμού Προσωπικού προχωρούν με ικανοποιητικό ρυθμό, δεδομένης και της καταστροφής στις δομές και τον εξοπλισμό που έφερε το "μαύρο" της κυβέρνησης Σαμαρά - Βενιζέλου.
Στους πρώτους μήνες του 2016 αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί τα καταστατικά κείμενα, να έχει συμπληρωθεί η σύνθεση του Δ.Σ. με τον εκπρόσωπο των δημοσιογράφων και, το σημαντικότερο, να "χτιστεί" ένα νέο πρόγραμμα, ανάλογο των δυνατοτήτων της ΕΡΤ, αλλά και των αναγκών της κοινωνίας για ενημέρωση και ψυχαγωγία. Εντός του 2016 θα πρέπει να έχει ιδρυθεί και η συνδεδεμένη εταιρεία με την ΕΡΤ, για την ανάπτυξη δικτύου αυτόνομης ψηφιακής εκπομπής.
* Ο νόμος για τη λειτουργία και την αδειοδότηση των καναλιών (4339/29-10-2015) αποτελεί τη δεύτερη μεγάλη νομοθετική παρέμβαση. Από τα βασικά στοιχεία της είναι η υποχρέωση των τηλεοπτικών καναλιών να είναι συνεπή στις υποχρεώσεις τους στο Δημόσιο (φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα) και στις τράπεζες (τραπεζική ενημερότητα), το ελάχιστο ύψος μετοχικού κεφαλαίου κ.ά. Νέο στοιχείο, η έκδοση των αδειών όχι βάσει "μοριοδότησης", αλλά με δημοπρασία. Κανόνες διαφάνειας του μετοχικού κεφαλαίου, ασυμβίβαστο των μετόχων και της διοίκησης, αλλά και ελάχιστος αριθμός απασχολούμενου προσωπικού 400 άτομα για τα πανελλαδικής εμβέλειας κανάλια, προβλέπονται επίσης.
* Σε εκκρεμότητα βρίσκεται ο αριθμός των αδειών, που ορίζεται με υπουργική απόφαση, ωστόσο αναμένεται μελέτη ανεξάρτητου φορέα, βάσει των δυνατοτήτων της αγοράς.
* Η ίδρυση συνδεδεμένης με την ΕΡΤ εταιρείας για την εκπομπή ψηφιακού σήματος αναμένεται εντός του 2016. Με τον τρόπο αυτό η ΕΡΤ θα σταματήσει να αιμορραγεί με 2,5 εκατ. ευρώ ετησίως που καταβάλλει στη Digea των μεγάλων καναλιών, σε μια αποικιακού τύπου σύμβαση. Ήδη, τα προβλήματα "κάλυψης" της Digea φάνηκαν περιτράνως εντός του 2015, καθώς πολλές περιοχές δεν λαμβάνουν τηλεοπτικό σήμα και το κόστος τείνει να μεταφερθεί στον τηλεθεατή. Πράγμα που δείχνει λογικό, αφού, αντί για 257 σημεία εκπομπής που προβλεπόταν αρχικά σε όλη τη χώρα, εκπέμπει από μόλις 156.
* Η σύσταση Μητρώου επιχειρήσεων ηλεκτρονικών μέσων ενημέρωσης (ιστοσελίδων) δίνει τη δυνατότητα καταγραφής και ρύθμισης του άναρχου χώρου στο Ιnternet, με κίνητρα όπως το δικαίωμα στην κρατική διαφήμιση και η πρόσβαση σε κρατικά αρχεία.
Δύο ακόμη ενέργειες της κυβέρνησης σηματοδοτούν την πρόθεσή της να δώσει τέλος στην παρατεταμένη περίοδο άναρχης λειτουργίας των τηλεοπτικών σταθμών, εδώ και 25 χρόνια:
* Η διεκδίκηση είσπραξης, από τον περασμένο Απρίλιο, του «τέλους χρήσης συχνοτήτων» (2% επί του του τζίρου και έως 3% για τα συνδρομητικά κανάλια), ένα είδος "ενοικίου" που προβλέπεται για τη χρήση της (δημόσιας) συχνότητας ήδη από το 1995. Μόνο για την περίοδο 2011-14 οκτώ πανελλαδικής εμβέλειας κανάλια εκλήθησαν να καταβάλουν 24 εκατ. ευρώ, οφειλή την οποία αμφισβήτησαν με κάθε μέσο. Ωστόσο, χάνοντας ο ένας μετά τον άλλο τις προσφυγές, οι τηλεοπτικοί σταθμοί έχουν προχωρήσει σε ρύθμιση και καταβάλλουν σταδιακά την οφειλή τους.
* Η δυστοκία στη συμπλήρωση των μελών του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, αρμόδιου για την προκήρυξη και εκχώρηση των αδειών, λόγω της άρνησης μέχρι τώρα της Ν.Δ. να προχωρήσει στη συναινετική διαδικασία που προβλέπει ο νόμος, οδήγησαν την κυβέρνηση στη διερεύνηση πιθανών λύσεων. Ήδη ο Ν. Παππάς έχει δηλώσει ότι θα προχωρήσει σε νομοθετική πρωτοβουλία προκειμένου να προχωρήσει η διαδικασία. Η πρωτοβουλία αναμένεται στις αρχές του νέου έτους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου