Ο Πούτιν, ο Ολάντ, το τύπωμα δραχμών και ο... Λαφαζάνης

Ο Πούτιν, ο Ολάντ, το τύπωμα δραχμών και ο... Λαφαζάνης

Νίκος Σβέρκος

Το βιβλίο «Ενας πρόεδρος δεν έπρεπε να τα λέει αυτά» των Γάλλων δημοσιογράφων Φαμπρίς Λομ και Ζεράρ Νταβέ, που κυκλοφόρησε την Πέμπτη, περιλαμβάνει «εκμυστηρεύσεις» του Γάλλου προέδρου για σχεδόν το σύνολο της προεδρικής του θητείας.

Μεταξύ άλλων, ο Φρανσουά Ολάντ φέρεται να έχει γνωστοποιήσει στους δύο συγγραφείς ορισμένα επεισόδια που αφορούν τις κρίσιμες συζητήσεις της Ελλάδας και της κυβέρνησης Τσίπρα με τους δανειστές και τους Ευρωπαίους εταίρους στο πλαίσιο της επτάμηνης διαπραγμάτευσης.

Οι πληροφορίες που περιλαμβάνονται στο βιβλίο διαψεύστηκαν κατά ένα μέρος από πηγές της γαλλικής Προεδρίας, στο σκέλος που αφορά τη συνομιλία Πούτιν - Ολάντ και το αίτημα της Ελλάδας για τύπωμα δραχμών στη Ρωσία. Η κυκλοφορία του βιβλίου και οι δημοσιευθείσες πληροφορίες στο σύνολό τους πάντως δεν αποτελούν έκπληξη.

Ο ρόλος του βιβλίου

Βρισκόμαστε λίγους μήνες πριν από τις προεδρικές εκλογές στη Γαλλία που θα διεξαχθούν την προσεχή άνοιξη. Ο Φρανσουά Ολάντ βρίσκεται σήμερα σε μειονεκτική πολιτική θέση, οι δημοσκοπήσεις τον φέρνουν τρίτο στην κούρσα, πίσω από τη Δεξιά και την Ακροδεξιά, τα ερωτήματα για το αν το κόμμα του τον στηρίζει ολόψυχα πληθαίνουν και το προφίλ του έχει βληθεί ανεπανόρθωτα από τις εργασιακές μεταρρυθμίσεις που πρόσφατα προώθησε.

Σε αυτό το σκηνικό ο Φρανσουά Ολάντ χρειάζεται απελπισμένα μια ισχυρή τονωτική δόση για την εικόνα του. Και το βιβλίο του αυτό ακριβώς πράττει.

Τον εμφανίζει να δίνει μέχρις εσχάτων τη μάχη για να κρατηθεί ενωμένη η ευρωζώνη, παρά τις διαθέσεις της Γερμανίας και του ΔΝΤ, τον φέρει να αντιμετωπίζει τον Αλέξη Τσίπρα «σαν τον θολωμένο μικρό αδερφό» του. Επί της ουσίας ο Φρανσουά Ολάντ εμφανίζεται στο βιβλίο ως ο σωτήρας της Ελλάδας και της ευρωζώνης.

Τα όσα περιλαμβάνονται στο βιβλίο σχετικά με συνομιλίες του Γάλλου προέδρου και του προέδρου της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, έχουν προκαλέσει αίσθηση στην ελληνική πολιτική σκηνή. Σύμφωνα με τους συγγραφείς, ο Φρανσουά Ολάντ έλαβε ένα τηλεφώνημα από τον Βλαντιμίρ Πούτιν, κατά τη διάρκεια του οποίου ο δεύτερος είπε στον πρώτο: «Οφείλω να σου δώσω μια πληροφορία.

Η Ελλάδα μάς ζήτησε να τυπώσουμε δραχμές στη Ρωσία, καθώς δεν έχουν πλέον νομισματοκοπείο για να το κάνουν». Ο Ρώσος πρόεδρος φέρεται να πρόσθεσε: «Ηθελα να το γνωρίζεις, ώστε να γνωρίζεις καλά πως δεν αποτελεί δική μας επιδίωξη».

Τα λόγια αυτά είναι όσο ασαφή χρειάζεται. Με άλλα λόγια, ο Βλαντίμιρ Πούτιν δεν ξεκαθαρίζει ποιος Ελληνας μετέφερε σε ποιον Ρώσο αξιωματούχο αυτό το ερώτημα.

Αρκετοί εκτιμούν ότι, βάσει των «συνηθειών» του Ρώσου προέδρου, που δεν συναντά «όποιον κι όποιον», ο μόνος που θα μπορούσε να του μιλήσει γι’ αυτό είναι ένα ηγέτης χώρας και επί του προκειμένου ο Αλέξης Τσίπρας.

Ωστόσο κάτι τέτοιο διαψεύδεται έντονα από το Μαξίμου. «Επικοινωνίες μεταξύ των δύο ηγετών υπήρξαν, ωστόσο σε καμία περίπτωση δεν τέθηκε τέτοιο θέμα από τον Ελληνα πρωθυπουργό. Αντιθέτως, κοινός τόπος ήταν ότι ο μόνος ρεαλιστικός δρόμος είναι η παραμονή της Ελλάδας στην ευρωζώνη» αναφέρουν κυβερνητικές πηγές.

Εχει λοιπόν ιδιαίτερη αξία να εξετάσουμε τι ακριβώς συνέβη σε αυτή την περίπτωση στις επικοινωνίες και τις συνομιλίες μεταξύ της ελληνικής και της ρώσικης ηγεσίας. Οι πληροφορίες που έχει συλλέξει η «Εφ.Συν.» μπορούν να φωτίσουν ορισμένες σημαντικές πτυχές των επίμαχων συζητήσεων. Και να αναδείξουν τα όρια των ισχυρισμών περί «σχεδίου για κατάληψη του Νομισματοκοπείου» και άλλα συναφή συνωμοσιολογικά.

Κατά κοινή ομολογία η κρισιμότερη φάση των διαπραγματεύσεων μεταξύ της Ελλάδας, των πιστωτών της και των εταίρων της έλαβε χώρα τον Ιούνιο του 2015.

Βρισκόμαστε στη φάση που η ελληνική κυβέρνηση έχει αποστείλει στους δανειστές το περίφημο 47σέλιδο κείμενο με προτάσεις μεταρρυθμίσεων για το νέο πρόγραμμα. Οι επικεφαλής των δανειστών, αλλά και οι σκληροί επιτελείς της ευρωζώνης, ούτε λίγο ούτε πολύ επιστρέφουν στην ελληνική πλευρά το κείμενο ως απαράδεκτο.

Το ΔΝΤ, με τη στήριξη του Βερολίνου, απαντά με ένα έγγραφο λιτό και τελεσιγραφικού χαρακτήρα που χαρακτηρίζεται τότε από την Αθήνα ως επίσης απαράδεκτο. Δανειστές και εταίροι συναντώνται διαδοχικά επί περίπου ένα δεκαήμερο συζητώντας για την τύχη του προγράμματος της Ελλάδας, όπου κυριαρχεί η άποψη της απρόσκοπτης συνέχισης των δεσμεύσεων που είχε λάβει η προηγούμενη κυβέρνηση Σαμαρά.

Οι συζητήσεις μεταξύ Αθήνας και δανειστών μοιάζουν ατελέσφορες, καθώς οι διαφωνίες αφορούν τόσο τη διαδικασία όσο και την ουσία. Ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ επιτίθεται σε δηλώσεις του στον πρωθυπουργό, το ΔΝΤ επιμένει στη θέση του και από το Βερολίνο αρχίζει να διακινείται η εντύπωση ότι η κατάσταση έχει φτάσει στο απροχώρητο.

Κάτι παραπάνω από δέκα μέρες μετά την αποστολή του 47σέλιδου κειμένου, ο Αλέξης Τσίπρας, επικεφαλής μεγάλου υπουργικού κλιμακίου, μεταβαίνει στην Αγία Πετρούπολη, ώστε να συμμετάσχει στο διεθνές οικονομικό φόρουμ που διεξάγεται στη ρωσική πόλη. Ηταν μια επίσκεψη η οποία είχε προγραμματιστεί περίπου έναν μήνα νωρίτερα, ωστόσο πλέον προσελάμβανε πρόσθετο ενδιαφέρον.

Οι επαφές στη Ρωσία

Στις 18 Ιουνίου ο πρωθυπουργός ξεκίνησε επαφές με σημαντικούς Ρώσους «παίκτες», τις οποίες πραγματοποίησε μαζί με τον τότε υπουργό Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Παναγιώτη Λαφαζάνη. Συνάντησαν αρχικά τον επικεφαλής της Gazprom Αλεξέι Μίλερ, με τον οποίο συζήτησαν ενεργειακά θέματα και το θέμα του αγωγού. Ακολούθως ο πρωθυπουργός και ο τότε υπουργός συνάντησαν και αντιπροσωπεία της νέας αναπτυξιακής τράπεζας των BRICS.

Στη συνάντηση βρέθηκε και ο Σεργκέι Στόρτσακ, αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών της Ρωσίας, ο οποίος έχει δηλώσει λίγες ώρες νωρίτερα στο Reuters ότι «ο Ελληνας πρωθυπουργός έρχεται στη Ρωσία μάλλον για τη συζήτηση κοινών πρότζεκτ παρά προς αναζήτηση χρημάτων. […] Δεν υπάρχουν αιτήματα για οικονομική βοήθεια».

Στη συνάντηση συμμετείχε και ο Βλαντιμίρ Ντιμιτρίεφ, επικεφαλής της VEB-Vnesheconombank, κρατικής τράπεζας Ανάπτυξης και Διεθνών Υποθέσεων της Ρωσίας. Η συζήτηση κινήθηκε όπως ακριβώς είχε προβλέψει ο Σ. Στόρτσακ: εξετάστηκαν κοινά σχέδια για επενδύσεις, ενώ εκδηλώθηκε το ενδιαφέρον της τράπεζας των BRICS να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους στη χώρα μας.

Οταν η συνάντηση τελείωσε, σύμφωνα με πληροφορίες, οι Ελληνες πολιτικοί και οι συμμετέχοντες έκαναν «πηγαδάκια» για λίγα λεπτά. Σε ένα εξ αυτών συζητούν σε χαλαρό κλίμα οι Ντιμιτρίεφ και Λαφαζάνης, ενώ προστίθεται ο Αλέξης Τσίπρας. Η κουβέντα πάει στις διαπραγματεύσεις, τα ζητήματα τίθενται ακροθιγώς, μέχρι που σε κάποια φάση ο τότε υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης ρώτησε τον τραπεζίτη: «Αλήθεια, μπορείτε εσείς να τυπώσετε χρήμα άλλης χώρας;»

Η παρέα «πάγωσε». Ο τραπεζίτης με αμήχανο ύφος αλλά χαμογελώντας απάντησε καταφατικά. «Και πώς το στέλνετε;» συνέχισε ο Π. Λαφαζάνης. Οι συμμετέχοντες γελούσαν πια κανονικά. «Και με γαϊδουράκια, μπορούμε» απάντησε ο τραπεζίτης. Η συζήτηση έληξε εκεί.

Η ανάλαφρη αυτή στιχομυθία προκάλεσε αλγεινή εντύπωση στον ίδιο τον πρωθυπουργό, αλλά θεωρήθηκε όχι και τόσο σημαντική. Θα ακολουθούσε άλλωστε και η κατ’ ιδίαν συνάντηση του Ελληνα πρωθυπουργού με τον Ρώσο πρόεδρο. Και εκεί κατέστη σαφές ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν θεωρούσε πως όποια απόφαση κι αν έπαιρνε η Ελλάδα, θα έπρεπε να βρίσκεται σε συνεννόηση με τους δανειστές της. Η ελληνική ηγεσία είπε τότε στον Ρώσο πρόεδρο ότι δεν επιθυμεί σε καμία περίπτωση μια έξοδο από την ευρωζώνη.

Με βάση αυτά, η φράση του Αλέξη Τσίπρα κατά την ομιλία του στο Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης, ότι «είμαστε λαός της θάλασσας, δεν φοβόμαστε να ανοιχτούμε σε καινούργιες θάλασσες για να φτάσουμε σε ασφαλέστερα λιμάνια», είχε σκοπό να σταλεί ένα μήνυμα στους δανειστές της Ελλάδας ότι θα διεκδικήσει την καλύτερη δυνατή λύση.

Μερικές εβδομάδες αργότερα, μία ημέρα μετά το ελληνικό δημοψήφισμα, ο Βλαντίμιρ Πούτιν κάλεσε στο τηλέφωνο τον Αλέξη Τσίπρα. Ο πρωθυπουργός είπε στους πολιτικούς αρχηγούς, με τους οποίους συνεδρίαζε στο πλαίσιο του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών, ότι έπρεπε να διακόψουν.

Ακολούθως κάλεσε τον Παναγιώτη Λαφαζάνη να παρίσταται και αυτός στο τηλεφώνημα με ανοικτή ακρόαση. Οπως έχει δημοσιεύσει και η «Εφ.Συν.» στις 19/1/2016, ο Ρώσος πρόεδρος είχε πει στον Ελληνα πρωθυπουργό: «Η Ελλάδα δεν πρέπει να φύγει από την ευρωζώνη. Η αποχώρηση από το ευρώ δεν είναι προς τον συμφέρον ούτε της ελληνικής κυβέρνησης, ούτε του λαού της, ούτε της Ρωσίας». Από την πλευρά του Αλέξη Τσίπρα είχε ξεκαθαριστεί τότε ότι η Ελλάδα δεν επιθυμεί την έξοδό της από την ευρωζώνη.

Φρανσουά Ολάντ

Ο Αλ. Τσίπρας με πρόδωσε δύο φορές

Παρότι ο Γάλλος πρόεδρος Φρ. Ολάντ ένιωσε «διπλά προδομένος» από τον Αλ. Τσίπρα, όταν ο τελευταίος εξήγγειλε το δημοψήφισμα το καλοκαίρι του 2015, σε συνομιλία του με τη Γερμανίδα καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ, όπως μεταφέρεται στο βιβλίο των δύο Γάλλων δημοσιογράφων, φέρεται να θέλησε να κάνει τα πάντα για την παραμονή της χώρας μας στην ευρωζώνη.

Συγκεκριμένα, βάσει δημοσιευμάτων σε ελληνικές ιστοσελίδες, ο Φρ. Ολάντ διατείνεται ότι ο Αλ. Τσίπρας αποφάσισε το δημοψήφισμα δίχως να περιμένει τις τελικές προτάσεις Γιούνκερ. Κι ενώ ο ίδιος επικοινώνησε μαζί του και είχε την εντύπωση ότι τον έπεισε να αποσύρει την εξαγγελία, ο Αλ. Τσίπρας επέμεινε τελικά να ακούσει τον λαό του.

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η Αν. Μέρκελ να ζητήσει από τον Γάλλο πρόεδρο την άδεια να συνεργαστεί ο Μισέλ Σαπέν με τον Β. Σόιμπλε ώστε να θέσουν την Ελλάδα εκτός ευρωζώνης. Κάτι που ο Ολάντ αρνήθηκε, φερόμενος να απαντά στην καγκελάριο: «Δεν θα επιτρέψω στον Μισέλ Σαπέν να μιλήσει για το σχέδιο Β, παρά μόνο εάν κάνουμε τα πάντα ώστε να λειτουργήσει το σχέδιο Α».

Διαψεύδει η γαλλική προεδρία

ΠΑΡΙΣΙ. Ηρα Φελουκατζή

Διάψευση έγινε από πηγές της γαλλικής προεδρίας για τη συνομιλία του Πούτιν με τον Αλέξη Τσίπρα, σχετικά με «τύπωμα δραχμών» στη Ρωσία. Κύκλοι της γαλλικής προεδρίας επισημαίνουν πως ο Φρανσουά Ολάντ ουδέποτε είπε στους Γάλλους δημοσιογράφους ότι ο Πούτιν ανέφερε ονομαστικά το όνομα του Ελληνα πρωθυπουργού.

Ενας από τους δημοσιογράφους-συγγραφείς του βιβλίου «Ενας πρόεδρος δεν έπρεπε να τα λέει αυτά», ο Φαμπρίς Λομ, δηλώνει ότι, σύμφωνα με τα λεγόμενα του Ολάντ, η συνομιλία του Πούτιν με την ελληνική πλευρά έγινε με εκπρόσωπο ή αξιωματούχους από τα ανώτατα κυβερνητικά κλιμάκια.

Οι διαψεύσεις αυτές αποσκοπούν στην απεμπλοκή του Ελληνα πρωθυπουργού στα αναφερόμενα για ενδεχόμενο «τύπωμα δραχμών» και στην εκτόνωση της θύελλας που προκάλεσαν στην Ελλάδα οι σχετικές «αποκαλύψεις».

Παρόμοιες διαψεύσεις έγιναν και για άλλες εμπρηστικές αναφορές του βιβλίου που αποδίδονται στον Φρανσουά Ολάντ και έχουν προκαλέσει σάλο από αντιδράσεις στη Γαλλία.

ΠΗΓΗ