Ποιον καίνε τα WikiLeaks;

Ποιον καίνε τα WikiLeaks;

Δημήτρης Ψαρράς  

Γκάφα ή απλός κυνισμός η υιοθέτηση από τον κ. Μητσοτάκη των δήθεν αποκαλύψεων του «Πρώτου Θέματος»;

Ατύχησε προχτές ο κ. Μητσοτάκης που δεν δίστασε, με κάποια βέβαια καθυστέρηση, να υιοθετήσει την ερμηνεία που έδωσε το «Πρώτο Θέμα» σε ένα τηλεγράφημα της πρεσβείας των ΗΠΑ στα Σκόπια το 2008.

Υποτίθεται ότι με αυτό το ντοκουμέντο, το οποίο έχει διαρρεύσει στα WikiLeaks (08SKOPJE491_a), αποκαλύπτεται πως η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ επί Γκρούεφσκι είχε προτείνει όσα περίπου συμφωνήθηκαν τώρα μεταξύ των δύο χωρών στις Πρέσπες.

Αλλά, όπως επισήμανε χτες η «Εφ.Συν.», σύμφωνα με το τηλεγράφημα αυτό, οι προτάσεις της ΠΓΔΜ εκείνης της περιόδου αναφέρονταν σε «διπλή ονομασία» και απέκλειαν την αλλαγή του συνταγματικού ονόματος της χώρας, κάτι που βέβαια έχει ήδη επιτευχθεί με τη συμφωνία των Πρεσπών.

Επιπλέον, όπως αποκάλυψε ο Τάσος Κωστόπουλος, υπάρχει στο πραγματικά πολύτιμο υλικό των WikiLeaks μεταγενέστερο τηλεγράφημα (09SKOPJE177_a), στο οποίο καταγράφεται η κατηγορηματική άρνηση του τότε υπουργού Εξωτερικών της ΠΓΔΜ Αντόνιο Μιλόσοσκι να δεχτεί την ονομασία «Βόρεια Μακεδονία», καταγγέλλοντας μάλιστα ως ενδοτικούς στις ελληνικές αξιώσεις όσους συμπατριώτες του το συζητούσαν.

Το τηλεγράφημα της πρεσβείας των ΗΠΑ, με τον Καραμανλή να δηλώνει έτοιμος για οποιοδήποτε σύνθετο όνομα: Νέα, Βόρεια, Ανω, οποιαδήποτε Μακεδονία (WikiLeaks, 09SKOPJE177_a) | 

Το ίδιο τηλεγράφημα, όμως, κρύβει και μια δεύτερη αποκάλυψη: ότι η πρόταση για «Βόρεια Μακεδονία» προερχόταν από την ελληνική πλευρά και μάλιστα μετά την απειλή άσκησης βέτο κατά της εισδοχής της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ. Η ακριβής περικοπή έχει ως εξής:

«Απαντώντας σε πρόσφατα δημόσια σχόλια του πρέσβη της Ελληνικής Δημοκρατίας στην Ουάσινγκτον Αλέξανδρου Μαλλιά, ότι το όνομα “Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας” θα μπορούσε να είναι ένα αποδεκτό όνομα για την Ελλάδα –καθώς και ορισμένες αναλύσεις στον τοπικό Τύπο, σύμφωνα με τις οποίες θα μπορούσε η κυβέρνηση [της ΠΓΔΜ] να το συζητήσει– ο Μιλόσοσκι αντέδρασε. Κατηγόρησε όσους τείνουν να “προβαίνουν σε εύκολες και αδέξιες παραχωρήσεις” στο ζήτημα του ονόματος, ότι βοηθούν την ελληνική ατζέντα για να “βλάψουν την εθνική και γλωσσική ταυτότητα του μακεδονικού λαού και των Μακεδόνων πολιτών. Ως πολιτικοί, δημοσιογράφοι και πολίτες, εμείς έχουμε κυριαρχικό δικαίωμα και υποχρέωση να προστατεύσουμε την εθνική ταυτότητά μας”».

Αριστερά, ο Αντόνιο Μιλόσοσκι, υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης του Νίκολα Γκρούεφσκι (δεξιά), κατήγγελλε ως ενδοτικούς όσους συζητούσαν την ονομασία «Βόρεια Μακεδονία» | 

Με άλλα λόγια, η πρόταση για «Δημοκρατία Βόρειας Μακεδονίας» είχε γίνει από την ελληνική πλευρά και την απέρριπτε ο Μιλόσοσκι! Τόσο δύσκολο είναι να το αντιληφθεί ο κ. Μητσοτάκης;

Κι αν δεν έχει κανέναν σύμβουλο να τον κατατοπίσει, γιατί δεν ζητά από την αδελφή του να τον ενημερώσει; Εκτός αν το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι να εξασφαλίσει την υποστήριξη των ακραίων εθνικιστικών κύκλων που σχεδιάζουν έκτροπα στη Θεσσαλονίκη.

Αν το πράγμα σταματούσε εδώ, η υπόθεση θα καταγραφόταν ως μια ακόμα ένδειξη του συνδυασμού φανατισμού, άγνοιας και καιροσκοπικής διάθεσης που χαρακτηρίζει καθ’ όλη την τελευταία περίοδο το επιτελείο της οδού Πειραιώς. Μόνο που χτες ο Τύπος της συντηρητικής παράταξης επανήλθε στο ζήτημα, επιμένοντας στην ίδια γραμμή, παρά τις συντριπτικές αποδείξεις για την παραπλανητική χρήση του ντοκουμέντου από το «Πρώτο Θέμα» και τη Νέα Δημοκρατία.

Ο προσεκτικός, βέβαια, αναγνώστης θα διαπιστώσει ότι ακόμα και αυτά τα ρεπορτάζ στις εφημερίδες της Δεξιάς αποκαλύπτουν όσα ο κ. Μητσοτάκης θα προτιμούσε να μείνουν κρυφά.

Η «Δημοκρατία», λ.χ., η οποία υιοθέτησε πλήρως το σκεπτικό Θέμου - Κυριάκου («Κορόιδο ο Κοτζιάς! Οι Σκοπιανοί πήραν ακριβώς ό,τι ήθελαν»), δεν παραλείπει να επιτεθεί στην Ντόρα Μπακογιάννη, αποδίδοντάς της ότι είχε αποδεχτεί το «Βόρεια Μακεδονία» από το 2008.

Η επισήμανση της εφημερίδας είναι ορθή. Επειδή, όμως, η κυρία Μπακογιάννη δεν ήταν τότε κάποιος τυχαίος πολιτικός αναλυτής, αλλά η επικεφαλής της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής στην κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή, αυτή η παρατήρηση επιβεβαιώνει εκείνα ακριβώς που επικαλείται σήμερα η κυβέρνηση: ότι δηλαδή κατόρθωσε με τη Συμφωνία των Πρεσπών όσα ανεπιτυχώς επιχειρούσαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις τουλάχιστον από το 2008, στο πλαίσιο της λεγόμενης εθνικής γραμμής για το «Μακεδονικό» (ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό έναντι όλων και όχι διπλή ονομασία).

Τα ντοκουμέντα και η αλήθεια

Πολύ αργά, πάντως, ανακάλυψε τα WikiLeaks ο κ. Μητσοτάκης. Για τους αναγνώστες της «Εφ.Συν.» όλο το σχετικό υλικό είναι γνωστό, εφόσον τα σημαντικότερα από τα τηλεγραφήματα που αφορούν τις τριγωνικές σχέσεις Ουάσινγκτον, Αθήνας, Σκοπίων έχουν δημοσιευτεί σε αλλεπάλληλα ρεπορτάζ της εφημερίδας μας (27.12.2017, 22.1.2018, 27.1.2018).

Από τα ντοκουμέντα αυτά, τα οποία είναι ελεύθερα προσβάσιμα στον ιστότοπο των WikiLeaks προκύπτει με απόλυτη σαφήνεια η «εθνική γραμμή» που χάραξε η κυβέρνηση Καραμανλή - Μπακογιάννη και υλοποιήθηκε από την κυβέρνηση Τσίπρα - Κοτζιά.

Εντελώς ενδεικτικά, ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα:

● Σύμφωνα με εμπιστευτικό τηλεγράφημα του πρεσβευτή των ΗΠΑ Σπέκχαρντ με ημερομηνία 5.1.2008 (08ATHENS21_a), ο Κώστας Καραμανλής κατά τη συνάντησή τους κράτησε μεν σκληρή γραμμή, αλλά στη βάση της σύνθετης ή ακόμα και διπλής ονομασίας, τις παραμονές της συνόδου του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι.

Η ελληνική πλευρά επί κυβέρνησης Καραμανλή προτείνει «Βόρεια Μακεδονία» και το απορρίπτει ο ΥΠΕΞ της ΠΓΔΜ, Μιλόσοσκι (WikiLeaks, 08ATHENS21_a) | 

«Ο Καραμανλής κράτησε σκληρή γραμμή στο θέμα του ονόματος της Μακεδονίας. [...] “Επιτρέψτε μου να είμαι πολύ ειλικρινής”, είπε ο Καραμανλής. “Νομίζω ότι έκανα όσα μπορούσα από την πλευρά μου”. Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, η ελληνική κοινή γνώμη παλαιότερα είχε αντιταχθεί έντονα σε οποιαδήποτε χρήση του ονόματος “Μακεδονία”, αλλά μετά από τις προτάσεις του Νίμιτς, η κυβέρνηση Καραμανλή αποφάσισε το “τολμηρό βήμα” της αποδοχής τους ως βάσης διαπραγμάτευσης, κάτι το οποίο προκάλεσε τεράστιο πολιτικό κόστος για τον Καραμανλή και τη Νέα Δημοκρατία. Η υποστήριξη της Ν.Δ., στην πατρίδα του Καραμανλή, την ελληνική Μακεδονία, υποχώρησε από πάνω από 50 τοις εκατό σε 40 τοις εκατό. Η Ελλάδα είναι ανοιχτή σε ένα σύνθετο όνομα, “Νέα, Βόρεια, Ανω, οποιαδήποτε Μακεδονία”, υποστήριξε ο Καραμανλής, και πρόσθεσε ότι ένας συμβιβασμός είναι απαραίτητος, αλλά έως τότε η ΠΓΔΜ παρέμενε αδιάλλακτη, κάτι που ο Καραμανλής το απέδιδε εν μέρει στην απόφαση των ΗΠΑ να αναγνωρίσουν τη Μακεδονία με το συνταγματικό της όνομα. Ο Καραμανλής πρόσθεσε ότι είχε πει στους ηγέτες της ΠΓΔΜ ότι όποια ελληνική κυβέρνηση προχωρούσε περισσότερο, θα έπεφτε. [...] Χωρίς μια λύση, είπε, “δεν μπορούμε να εγκρίνουμε την είσοδο της ΠΓΔΜ στους ευρωατλαντικούς θεσμούς”. Ως προς την πρόταση του Νίμιτς για μια λύση διπλής ονομασίας (Δημοκρατία της Μακεδονίας για εσωτερική χρήση και ένα σύνθετο όνομα για τον ΟΗΕ, το ΝΑΤΟ και διεθνή χρήση), ο Καραμανλής είπε ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να το αποδεχτεί, αλλά το σύνθετο όνομα θα έπρεπε να χρησιμοποιείται σε όλα τα διεθνή φόρα και η Ελλάδα περιμένει να χρησιμοποιούν και οι ΗΠΑ το σύνθετο όνομα».

Είναι φανερό ότι σε σύγκριση με τις θέσεις αυτές της κυβέρνησης Καραμανλή, η Συμφωνία των Πρεσπών εμφανίζεται πολύ πιο συμφέρουσα προς την ελληνική πλευρά. Αυτός είναι εξάλλου ο λόγος που έως σήμερα τόσο το «Πρώτο Θέμα» όσο και τα άλλα έντυπα της Δεξιάς απέφευγαν να αναφερθούν στα ντοκουμέντα των WikiLeaks.

Οι άλλες αποκαλύψεις

Οταν το «Πρώτο Θέμα» είχε στόχο –μέσω WikiLeaks– την Ντόρα Μπακογιάννη, υπουργό Εξωτερικών στην κυβέρνηση Καραμανλή | 

Το «Πρώτο Θέμα» μέχρι την περασμένη Κυριακή αναφερόταν συχνά στα WikiLeaks, όχι όμως σε ζητήματα ελληνικού ενδιαφέροντος. Υπάρχει μια εξαίρεση.

Οταν τα τηλεγραφήματα των WikiLeaks έγιναν πρωτοσέλιδο θέμα με στόχο την Ντόρα Μπακογιάννη: «Ανοιξε ο φάκελος των απόρρητων αμερικανικών στοιχείων για την Ελλάδα: Τα WikiLeaks καίνε την Ντόρα» (24.12.2010). Το σχετικό ρεπορτάζ έχει μόνο μια φράση για το Μακεδονικό: «Ερχονται στοιχεία με τις ανθελληνικές προτάσεις της για το όνομα των Σκοπίων».

Αλλά αυτά που δεν άντλησε από τα WikiLeaks η εφημερίδα, τα είχε δημοσιεύσει σε δικό της αναλυτικό ρεπορτάζ, το οποίο κατά σύμπτωση υπογράφει ο ίδιος συντάκτης με το πρόσφατο άρθρο («Τα θανάσιμα λάθη της Ντόρας», 30.3.2008).

Σύμφωνα λοιπόν με το «Πρώτο Θέμα»:

◼ Η πρόταση της ΠΓΔΜ για διπλή ονομασία είναι αρχική πρόταση της κυβέρνησης Καραμανλή:

« [Η Ντόρα] είχε αποδεχτεί τη διπλή ονομασία και με διαρροές της προς τον Τύπο και στις συνομιλίες της με τους Αμερικανούς, το μόνο που η κυρία Μπακογιάννη επιδίωξε είναι τη χρήση της νέας ονομασίας για τους διεθνείς οργανισμούς και τα διαβατήρια. Ουδέποτε ζήτησε (αλλά ούτε και ο διαπραγματευτής κ. Αδαμάντιος Βασιλάκης) να εφαρμοστεί η νέα ονομασία στις διμερείς σχέσεις των Σκοπίων με τρίτες χώρες. Ετσι, σύμφωνα και με αποκλειστικές μας πληροφορίες, με την παραχώρηση αυτή στην τσέπη η πρέσβης των ΗΠΑ στα Σκόπια, σε συνεργασία με την κυβέρνηση των Σκοπίων, συνέταξαν την πρόταση που έπειτα παρουσίασε ο Νίμιτς ως δική του!»

◼ Ο Καραμανλής ήθελε ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό, όπως τελικά επιτεύχθηκε στις Πρέσπες, ενώ η Μπακογιάννη όχι:

«Επιδίωκε το όνομα “Νέα Μακεδονία”. Σε αντίθεση με τον κ. Κώστα Καραμανλή, η κυρία Μπακογιάννη ουδέποτε επιδίωξε λύση με γεωγραφικό προσδιορισμό. Αντίθετα, προωθούσε την ονομασία “Νέα Μακεδονία”, ένα όνομα ωστόσο, όπως επισημαίνουν διπλωματικοί κύκλοι, “που όχι μόνον δεν ακυρώνει το κρατικό ιδεολόγημα περί ‘διαμελισμένης μακεδονικής πατρίδας’, αλλά υποδηλώνει δεσμό και όχι αντιδιαστολή με την αρχαία Μακεδονία!”».

◼ Η αλλαγή του Συντάγματος της ΠΓΔΜ δεν είχε περιληφθεί στους όρους της μελλοντικής συμφωνίας:

«Δεν έθεσε όρο να συμπεριληφθεί στο Σύνταγμα της ΠΓΔΜ το κοινώς αποδεκτό όνομα. Εξαιτίας αυτής της παράλειψης της ΥΠΕΞ, όπως εξηγεί έμπειρος διπλωμάτης, δεν κατάφερε η κυρία Μπακογιάννη ούτε καν την ασφαλή κατοχύρωση όσων προβλέπονται στην πρόταση. Συνεχίζει: “Η εγγύηση του Συμβουλίου Ασφαλείας που προβλέπει η νέα πρόταση Νίμιτς δεν έχει καμία αξία! Δεν της είπαν οι σύμβουλοί της ότι για να κατοχυρωθεί το όνομα πρέπει να συμπεριληφθεί στο Σύνταγμα της ΠΓΔΜ; Δεν της είπαν ότι η νέα συνταγματική αλλαγή για την ονομασία μπορεί να συνδεθεί με τις συνταγματικές αλλαγές που επιδιώκουν οι Αλβανοί και που θα πραγματοποιηθούν μέσα στον επόμενο χρόνο; Δεν ρώτησε; Δεν ενδιαφέρθηκε;”».

Σε άλλο κείμενο του ίδιου φύλλου της εφημερίδας ξεκαθαρίζεται ότι «από την 1η Νοεμβρίου του 2007, οπότε ξεκίνησαν ουσιαστικές συνομιλίες με προσωπική εμπλοκή της κυρίας Μπακογιάννη, η ελληνική διπλωματία απέτυχε να ξεκαθαρίσει ότι συζητά για την υιοθέτηση ενός και μόνο ονόματος για τη FYROM, το οποίο θα ισχύει παντού. Ουσιαστικά η υπουργός Εξωτερικών είχε αποδεχθεί τη φόρμουλα της διπλής ονομασίας, θεωρώντας ότι η υφιστάμενη συνταγματική ονομασία της ΠΓΔΜ δεν μπορεί να ανατραπεί. Ακόμη και στα μέσα Φεβρουαρίου το υπουργείο Εξωτερικών παραδεχόταν δημοσίως ότι “η Ελλάδα επιδιώκει μια διεθνή ονομασία erga omnes, έναντι όλων”. Η άποψη αυτή της κυρίας Μπακογιάννη ερχόταν σε πλήρη αντίθεση με τις θέσεις που υπερασπιζόταν η Ελλάδα όλα τα χρόνια της διαπραγμάτευσης και δεν πέρασε απαρατήρητη από τον πρωθυπουργό. Λίγες ημέρες αργότερα, ο κ. Κώστας Καραμανλής αποσαφήνιζε ότι η Ελλάδα ζητά μια ονομασία που θα περιέχει τον όρο “Μακεδονία” με γεωγραφικό προσδιορισμό και θα ισχύει έναντι όλων, αφήνοντας έκθετη την υπουργό Εξωτερικών».

Ολα αυτά, τα οποία εμφανίζει –ορθά– ως πολιτική Καραμανλή το «Πρώτο Θέμα» περιλαμβάνονται στη συμφωνία Τσίπρα - Ζάεφ.

Ας επιλέξει, λοιπόν, ο κ. Μητσοτάκης. Με ποιον Θέμο Αναστασιάδη ταυτίζεται; Με τον Αναστασιάδη του 2008, ο οποίος επιτίθεται στην κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, ή με τον Αναστασιάδη του 2018, που έχει στόχο την κυβέρνηση Τσίπρα;

http://www.efsyn.gr