Χρεοκοπία ή σωτηρία

Χρεοκοπία ή σωτηρία

Γράφει: Ρένα Δούρου

Παρακολουθώντας κανείς τα πολιτικά τεκταινόμενα σήμερα στη χώρα μας έχει την αίσθηση του déjà vu. Για πολλοστή φορά τίθεται από τους κρατούντες ένα ήδη γνωστό δίλημμα: «αν δεν αποδεχθείτε την οικονομική, κοινωνική, ανθρωπιστική καταστροφή που σας επιβάλλουμε, θα… καταστραφείτε!». «Ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε», «Σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα», «μνημόνιο ή χρεοκοπία», «μεσοπρόθεσμο ή τανκς» και βεβαίως «ευρώ ή δραχμή»: όλα τα ακούσαμε τους τελευταίους 24 μήνες.

Ωστόσο, η ειρωνεία είναι ότι σήμερα ισχύει πράγματι ένα δίλημμα, που σε αντίθεση με εκείνα που θέτουν οι κρατούντες, είναι πραγματικό, όχι εκβιαστικό: ή τους αφήνουμε να συνεχίσουν την πολιτική χρεοκοπίας μας ή τους ανατρέπουμε και σωζόμαστε! Γιατί μέχρι τώρα τα διλήμματα των κρατούντων δεν έχουν δύο «εναλλακτικά» σκέλη: ζητούν από τον ασθενή να επιλέξει αν θα πεθάνει από καρδιακή προσβολή ή από καρκίνο!

 

Και η σημερινή, αναντίστοιχη με το λαϊκό αίσθημα, κυβέρνηση του μη εκλεγμένου Λ. Παπαδήμου συνεχίζει και θα συνεχίσει προεκλογικά την ίδια τακτική, που οδηγεί σε φτωχοποίηση και περαιτέρω συντριβή των κοινωνικών δικαιωμάτων. Και τούτο για τους εξής λόγους.

Πρώτον, η προεκλογική χρήση ενός διλήμματος υποτίθεται ότι θέτει με εμφατικό τρόπο τον ψηφοφόρο στη θέση εκείνου που έχει (δήθεν) τη δύναμη να επιλέγει μεταξύ δύο εναλλακτικών. Η απάντηση σε ένα δίλημμα δεν είναι μια απλή προσχώρηση σε ένα σύνθημα (π.χ. «Δικαιοσύνη», «ισότητα», «αλλαγή», κ.ά.) αλλά η συμμετοχή στα τεκταινόμενα.

Δεύτερον, η «κρουστικότητα». Ένα διλημματικό σλόγκαν αποτελεί το όνειρο κάθε επικοινωνιακού επιτελείου: είναι σαφές, μπορεί να χρησιμοποιηθεί εύκολα σε όλη τη γκάμα των ΜΜΕ, και εντυπώνεται εύκολα στο μυαλό των πολιτών, είτε το αποδεχθούν είτε όχι… Επίσης, η πλευρά που το χρησιμοποιεί αναγκάζει τις υπόλοιπες να τοποθετηθούν επ’ αυτού. 

Τέλος, τρίτον, ένα εκφοβιστικό δίλημμα έχει πολλαπλάσιο αντίκτυπο από ένα «απλό». Έτσι, το δίλημμα «δραχμή ή ευρώ», που χρησιμοποιείται ήδη και θα χρησιμοποιηθεί κατά κόρον από την κυβερνητική μνημονιακή παράταξη ενόψει εκλογών, στόχο έχει να φοβίσει τον πολίτη, υποβάλλοντας του την αναγκαιότητα περισσότερων θυσιών προκειμένου να «παραμείνουμε στο ευρώ» πάση θυσία. Οι πρόσφατες δηλώσεις του πρωθυπουργού Παπαδήμου, της υπουργού Διαμαντοπούλου, του κυβερνητικού εκπροσώπου Καψή, της επιτρόπου Δαμανάκη, φανερώνουν του λόγου το αληθές. Έτσι, όπως δήλωσε ο ελέω τραπεζών πρωθυπουργός κ. Παπαδήμος, δεν υπάρχουν πλέον κοινωνικά κεκτημένα ούτε και κόκκινες γραμμές, αν πρόκειται για τη διάσωση της πατρίδας! Ιδού λοιπόν πώς διαγράφεται το δίλημμα: ή υποχωρείτε σε όλα ή καταστρέφεται η πατρίς!

Σήμερα που στην Ελλάδα τα ποσοστά ακραίας φτώχειας καλπάζουν, η κρουστικότητα του διλήμματος, όπως το θέτει το μνημονιακό στρατόπεδο, εξατμίζεται. Οι πάντες αντιλαμβάνονται ότι δεν πρόκειται περί διλήμματος αλλά περί ωμού, αναίσχυντου εκβιασμού, που δεν αφορά καν τη διάσωση της χώρας αλλά συγκεκριμένων συμφερόντων: του κεφαλαίου, των τραπεζών, των αγορών!

Σήμερα, μετά από δύο χρόνια κρίσης, τέσσερα χρόνια συνεχούς ύφεσης, κράχ ανεργίας (πάνω από 20%), διάλυσης των κοινωνικών παροχών, συρρίκνωσης μισθών και συντάξεων, χιλιάδων λουκέτων σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι πολίτες βρίσκονται αντιμέτωποι με ένα πραγματικό δίλημμα: ή συνεχίζουμε την ίδια αδιέξοδη πολιτική ή εφαρμόζουμε μια εναλλακτική πολιτική που θα βγάλει τη χώρα από την κρίση και θα κινηθεί προς ενός νέου τύπου ανάπτυξη, στην κατεύθυνση των κοινωνικών αναγκών.

Όντως οι πολίτες καλούνται να απαντήσουν σε ένα δίλημμα, που όμως δεν τίθεται με τους όρους του μνημονίου αλλά με τους όρους της βαθιά λαβωμένης κοινωνίας. Εκείνους του ενός εκατομμυρίου ανέργων, των χιλιάδων νέων που πρέπει να μεταναστεύσουν για να βρουν δουλειά, των χιλιάδων μικρομεσαίων εμπόρων που καταστράφηκαν, των συνταξιούχων που στα στερνά τους πρέπει να επιλέξουν αν θα αγοράσουν φάρμακα ή φαγητό, των νεαρών μητέρων που βιώνουν στο πετσί τους την κατάρρευση των υποδομών (όπως οι βρεφονηπιακοί σταθμοί), κοκ.

Υπό αυτές τις συνθήκες, η Αριστερά δεν καλείται απλά να δώσει «άλλη μία» μάχη, αλλά τον κρίσιμο αγώνα για να γυρίσει σελίδα η χώρα. Στα ψευτοδιλήμματα και τους εκβιασμούς της κυρίαρχης, καθεστωτικής λογικής, ας απαντήσουμε δίνοντας δύναμη στην Αριστερά των προτάσεων, οι οποίες σπάνε το φαύλο κύκλο της λιτότητας – ύφεσης – χρέους.

- Για την αναδιανομή του παραγόμενου πλούτου, ώστε την κρίση να την πληρώσουν αυτοί που την δημιούργησαν και να διαμορφωθεί ένα δίχτυ κοινωνικής προστασίας.

- Για ένα αναπτυξιακό πρόγραμμα με στόχο την ανάκαμψη της οικονομίας, τη δημιουργία θέσεων εργασίας, την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και τον οικολογικό μετασχηματισμό της παραγωγής.

- Για διεθνείς συνεργασίες και συμμαχίες, με πρώτη επιδίωξη την ανατροπή της σημερινής αντίληψης του νεοφιλελεύθερου μοντέλου ευρωπαϊκής ενοποίησης, και για την επανίδρυση της ευρωπαϊκότητας στη λογική της ευρωπαϊκής συνεργασίας.

Αυτές οι προτάσεις είναι ο δρόμος της σωτηρίας έναντι της χρεοκοπίας των Παπαδήμου και λοιπών.

*H Ρένα Δούρου είναι πολιτική επιστήμων – μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του Συνασπισμού.