De Standaard: Γιατί οι Ισλανδοί πέτυχαν εκεί που οι Έλληνες αποτυγχάνουν;

  

Το πώς η ισλανδική οικονομία κατάφερε τελικά να ορθοποδήσει κερδίζοντας εκ νέου την εμπιστοσύνη των αγορών, διερευνά ο R. Mooijman σε πολύστηλη ανάλυσή του που δημοσιεύεται στη βελγική εφημερίδα De Standaard υπό τον τίτλο «Η αξιοθαύμαστη θεραπεία που εφάρμοσε η Ισλανδία».

Ο αρθρογράφος διερωτάται κατά πόσον η Ελλάδα μπορεί να αντλήσει διδάγματα από το παράδειγμα της Ισλανδίας ώστε να καταφέρει να ανακάμψει.

Όπως σημειώνεται, προκαλεί εύλογα ερωτηματικά το πώς οι Ισλανδοί κατάφεραν να ξεπεράσουν μέσα σε τρία χρόνια την κρίση, τη στιγμή που οι Έλληνες παραπαίουν και πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο.

 

Καταρχήν - παρατηρεί η εφημερίδα - οι Ισλανδοί έκαναν αυτό που δεν θέλησαν να κάνουν οι Έλληνες: Να λάβουν, δηλαδή, αμέσως τα μέτρα που έπρεπε και να προχωρήσουν στην εφαρμογή τους χωρίς χρονοτριβή και ατέλειωτες διαμαρτυρίες.
Από την άλλη μεριά, προσθέτει η εφημερίδα, δεν πρέπει κανείς να ξεχνά ότι η κατάσταση στην Ισλανδία είναι εντελώς διαφορετική από ότι στην Ελλάδα. Και τούτο διότι τα ισλανδικά χρέη δεν οφείλονται σε διαρθρωτικά ελλείμματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, όπως συμβαίνει στην Ελλάδα, αλλά προέκυψαν εξαιτίας της διάσωσης των τραπεζών από το κράτος, η οποία εκτόξευσε το δημόσιο έλλειμμα, οδηγώντας την χώρα στην χρεοκοπία.

Στον αντίποδα, η Ελλάδα καλείται να αντιμετωπίσει χρόνια προβλήματα που αφορούν την διαρθρωτική ανισορροπία που υπάρχει μεταξύ κρατικών εσόδων και δαπανών.

Με άλλα λόγια, παρατηρεί η εφημερίδα, η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με βαθιά ριζωμένες οικονομικές στρεβλώσεις ενώ οι Ισλανδοί καλούνται να αντιμετωπίσουν προβλήματα που έχουν συγκυριακό χαρακτήρα.

Ακόμη, επισημαίνεται ότι οι Ισλανδοί μπόρεσαν να επιβάλλουν περιορισμούς στην διακίνηση των κεφαλαίων, οι οποίοι δεν επέτρεψαν στους ξένους επενδυτές να αποσύρουν από τη χώρα τα κεφάλαιά τους και να θέσουν προσκόμματα στις προσπάθειες οικονομικής ανάκαμψης.

Αντίθετα, παρατηρεί η εφημερίδα, οι Έλληνες δεν διαθέτουν τέτοια δυνατότητα από τη στιγμή που συμμετέχουν στην ευρωζώνη και ως εκ τούτου δεν είναι σε θέση να προστατέψουν το νόμισμα και τις τράπεζές τους όπως οι Ισλανδοί.

Σε ό,τι αφορά τα μέτρα που λήφθηκαν, τόσο οι Ισλανδοί όσο και οι Έλληνες αναγκάστηκαν να υποβληθούν σε αιματηρές θυσίες βλέποντας τους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων να μειώνονται κατά 20% και τους φόρους να αυξάνονται. Ωστόσο, συμπληρώνει η εφημερίδα, οι περικοπές στην Ισλανδία δεν ήσαν τόσο δραστικές όπως στην Ελλάδα, ακριβώς επειδή τα προβλήματα της ισλανδικής οικονομίας δεν είχαν δομικό χαρακτήρα.

Κατά την εφημερίδα, καίριας σημασίας πρωτοβουλία σε ό,τι αφορά την επιτυχή αντιμετώπιση της κρίσης από τις ισλανδικές αρχές, υπήρξε η μεγάλης κλίμακας διαγραφή χρεών που επιχειρήθηκε και η προτεραιότητα που δόθηκε στις ανάγκες του εγχώριου πληθυσμού μάλλον παρά στα τελεσίγραφα και τις επιθυμίες των αγορών.
Στα πλαίσια αυτά, η ισλανδική κυβέρνηση προχώρησε στην κρατικοποίηση των τριών τραπεζών και υιοθέτησε ένα πρόγραμμα που επέτρεπε στους ιδιοκτήτες ακινήτων να επαναδιαπραγματευτούν με ιδιαίτερα συμφέροντες όρους τα στεγαστικά δάνεια που είχαν λάβει.

Ευεργετική υπήρξε και η απόφαση του Ανωτάτου Ισλανδικού Δικαστηρίου που έκρινε παράνομα τα χρέη της χώρας σε ξένο νόμισμα, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να απαλλαγούν οι Ισλανδοί από τα δυσβάσταχτα βάρη που επέφερε η υποτίμηση της ισλανδικής κορόνας.

Από τη στιγμή όμως που οι Ισλανδοί βρέθηκαν στο απυρόβλητο, ποιος ήταν εκείνος που έφερε το βάρος των ζημιών που προκλήθηκαν; Η απάντηση είναι οι ξένοι πιστωτές, δηλαδή κυρίως οι γερμανικές και ολλανδικές τράπεζες, οι οποίοι υποχρεώθηκαν να αναλάβουν εξ ολοκλήρου τον κίνδυνο της επισφαλούς επένδυσής τους.

Επειδή βέβαια οι αποταμιεύσεις των ξένων καταθετών εξανεμίστηκαν εν μια νυκτί, κατατέθηκαν στη συνέχεια αγωγές αποζημίωσης σε βάρος του ισλανδικού κράτους και η υπόθεση δεν έχει ακόμα διευθετηθεί, καταλήγει η εφημερίδα.

  tvxsteam tvxs.gr/node/86101