Τι είναι τελικά τρέλα;

Τι είναι τελικά τρέλα;

Της Κάκης Μπαλή

Εν αρχή ην η φρίκη. Και μετά έρχονται οι βασανιστικές της λεπτομέρειες. Ολόκληρος ο κόσμος παρακολουθεί τη δίκη που ξεκίνησε τη Δευτέρα στο Όσλο -μια δίκη γεμάτη διλήμματα. Κανείς δεν αμφισβητεί ότι ο Άντερς Μπρέιβικ είναι στυγνός δολοφόνος: 69 νέα παιδιά σκότωσε εν ψυχρώ στο νησάκι Οτόγια κι άλλους οκτώ σκότωσαν οι βόμβες που έβαλε στο Όσλο. Το ερώτημα δεν είναι εάν είναι ένοχος. Το ένα ερώτημα είναι εάν είναι τρελός και το δεύτερο εάν πρέπει το δικαστήριο να του κάνει τη χάρη να εκφράσει δημόσια τις απόψεις του για την «πιο έξυπνη και εντυπωσιακή πολιτική επίθεση που έγινε στην Ευρώπη μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο», όπως επαίρεται από το εδώλιο του κατηγορουμένου.

 

Οι απαντήσεις και στα δύο αυτά ερωτήματα είναι δύσκολες. Τι είναι τελικά τρέλα; Ο Μπρέιβικ έχει δώσει εντολή στον συνήγορό του να κάνει ό,τι μπορεί για να μην τον βγάλουν τρελό, θεωρεί εαυτόν πολιτικό ακτιβιστή, ήρωα στον αγώνα ενάντια στην πολιπολιτισμική κοινωνία, θέλει να δικαστεί από στρατοδικείο, αφού είναι στρατιώτης στη μάχη ενάντια στο Ισλάμ, ενάντια στην ανοιχτή κοινωνία της Νορβηγίας, την οποία ο ίδιος ονομάζει φυλακή.

Μήπως όμως ακριβώς αυτός ο φανατισμός του είναι μια ανίατη τρέλα; Η απόλυτη περιφρόνησή του για την ανθρώπινη ζωή, η απόλυτη βεβαιότητά του ότι θα σώσει τη Νορβηγία από τα... μιάσματα; Το δικαστήριο θα αποφανθεί σε δέκα εβδομάδες με γνώμονα την ασφάλεια των πολιτών. «Δουλειά μας δεν είναι η εκδίκηση», λένε οι δικαστές και προσπαθούν να κρίνουν τι είναι καλύτερο: να κλείσουν τον δολοφόνο στη φυλακή ή στο ψυχιατρείο;

Για τους δικαστές ήταν δύσκολη -και θα συνεχίσει καθημερινά να είναι- η απάντηση και στο δεύτερο ερώτημα. Να δώσουν δημόσιο βήμα στον Μπρέιβικ ή να κάνουν τη δίκη κεκλεισμένων των θυρών; Μέχρι χθες αποφάσισαν να δώσουν, να τηρήσουν αυστηρά τους κανόνες του νομικού συστήματος, να δείξουν ότι αυτοί τους σέβονται και τους τιμούν, όσο κι αν τους περιφρονεί ο κατηγορούμενος.

Βέβαια, ο Μπρέιβικ εκμεταλλεύτηκε αυτόν τον σεβασμό και προχώρησε χθες σε ένα παραλήρημα μπροστά στις κάμερες. Χρησιμοποίησε το εδώλιο ως βήμα για να παρουσιάσει τις άθλιες απόψεις του, για να πληγώσει άλλη μια φορά τους συγγενείς και φίλους των θυμάτων του, τη νορβηγική κοινωνία. Οι δικαστές προφανώς έκριναν ότι η κοινωνία είναι αρκετά δυνατή για να το αντέξει -και αρκετά θαρραλέα για να διατηρήσει την ανεκτικότητά της. Αυτό που μισεί πάνω από όλα ο Μπρέιβικ.

http://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=682109