ΥΓΕΙΑ Θερμός ο Σεπτέμβριος
Της Νικολέττας Μπούκα
nikolettabouka@yahoo.gr
nikolettabouka@yahoo.gr
Οι σοβαρές ελλείψεις σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, που έχουν ως
αποτέλεσμα να μην καλύπτονται οι εφημερίες όλες τις ημέρες κάθε μήνα, οι
επισχέσεις εργασίας ειδικών και ειδικευόμενων, οι οποίοι εφημερεύουν
χωρίς να πληρώνονται, οι ελλείψεις βασικών υλικών, όπως γάζες, σύριγγες
και γάντια, τα άδεια ταμεία των νοσηλευτικών ιδρυμάτων, αλλά και το
σύστημα της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, που δεν κατάφερε μέχρι στιγμής
να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις και τις αυξημένες ανάγκες, είναι μόνο
μερικά από τα αγκάθια που συνεχίζουν να πληγώνουν το ΕΣΥ.
Την ίδια στιγμή, νέα φωτιά ανάβουν τα μέτρα που προωθεί το υπουργείο Υγείας, πάντα υπό τις επιταγές της τρόικας. Μπορεί επισήμως να μη γίνεται λόγος για λουκέτα σε νοσοκομεία, ωστόσο έχουν ανακοινωθεί συγχωνεύσεις 661 κλινικών και τμημάτων έως το τέλος του έτους, ενώ ιδιαίτερη βαρύτητα θα δοθεί στη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης. Στόχος είναι να μπει μεγαλύτερο ψαλίδι, ώστε από τα 2,88 δισ. ευρώ της δαπάνης να πέσουμε στα 2,1 δισ. ευρώ. Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός, θα κοπεί ο ΦΠΑ και θα ζητηθούν νέες εκπτώσεις από τις φαρμακευτικές εταιρείες μέσω των rebate και claw back. Ταυτόχρονα, θα επεκταθεί η ηλεκτρονική συνταγογράφηση βάσει της δραστικής ουσίας σε περισσότερες από τις δέκα υπάρχουσες κατηγορίες, ενώ θα διευρυνθεί η χρήση γενόσημων φαρμάκων.
Πάντως, στόχος είναι να μειωθούν κατά 300 εκατ. ευρώ οι δαπάνες για την υγεία για το 2013 και κατά 300 εκατ. ευρώ για το 2014, ενώ θύελλα αντιδράσεων έχει ξεσηκώσει η πιθανή επιβολή πλαφόν 1.500 ευρώ ανά ασθενή ετησίως, κάτι που προς το παρόν έχει διαψεύσει ο υπουργός Υγείας.
Το υπουργείο Υγείας όμως προσανατολίζεται και στην υιοθέτηση νέου συστήματος εφημεριών, που θα διακρίνει τους γιατρούς σε πρώτης και δεύτερης γραμμής.
«Πρέπει να υπάρχουν γιατροί οι οποίοι θα εφημερεύουν στις ειδικότητες που είναι αναγκαίες, στις ειδικότητες που χρειάζεται το νοσοκομείο για να λειτουργήσει σε έκτακτα περιστατικά, και όχι να γίνεται κατασπατάληση των περιορισμένων πόρων για εφημερίες με γιατρούς που εφημερεύουν με ειδικότητες που δεν είναι αμέσου και επιτακτικής ανάγκης για την εφημερία ενός νοσοκομείου», δηλώνει ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Λυκουρέντζος.
Την ίδια στιγμή, νέα φωτιά ανάβουν τα μέτρα που προωθεί το υπουργείο Υγείας, πάντα υπό τις επιταγές της τρόικας. Μπορεί επισήμως να μη γίνεται λόγος για λουκέτα σε νοσοκομεία, ωστόσο έχουν ανακοινωθεί συγχωνεύσεις 661 κλινικών και τμημάτων έως το τέλος του έτους, ενώ ιδιαίτερη βαρύτητα θα δοθεί στη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης. Στόχος είναι να μπει μεγαλύτερο ψαλίδι, ώστε από τα 2,88 δισ. ευρώ της δαπάνης να πέσουμε στα 2,1 δισ. ευρώ. Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός, θα κοπεί ο ΦΠΑ και θα ζητηθούν νέες εκπτώσεις από τις φαρμακευτικές εταιρείες μέσω των rebate και claw back. Ταυτόχρονα, θα επεκταθεί η ηλεκτρονική συνταγογράφηση βάσει της δραστικής ουσίας σε περισσότερες από τις δέκα υπάρχουσες κατηγορίες, ενώ θα διευρυνθεί η χρήση γενόσημων φαρμάκων.
Πάντως, στόχος είναι να μειωθούν κατά 300 εκατ. ευρώ οι δαπάνες για την υγεία για το 2013 και κατά 300 εκατ. ευρώ για το 2014, ενώ θύελλα αντιδράσεων έχει ξεσηκώσει η πιθανή επιβολή πλαφόν 1.500 ευρώ ανά ασθενή ετησίως, κάτι που προς το παρόν έχει διαψεύσει ο υπουργός Υγείας.
Το υπουργείο Υγείας όμως προσανατολίζεται και στην υιοθέτηση νέου συστήματος εφημεριών, που θα διακρίνει τους γιατρούς σε πρώτης και δεύτερης γραμμής.
«Πρέπει να υπάρχουν γιατροί οι οποίοι θα εφημερεύουν στις ειδικότητες που είναι αναγκαίες, στις ειδικότητες που χρειάζεται το νοσοκομείο για να λειτουργήσει σε έκτακτα περιστατικά, και όχι να γίνεται κατασπατάληση των περιορισμένων πόρων για εφημερίες με γιατρούς που εφημερεύουν με ειδικότητες που δεν είναι αμέσου και επιτακτικής ανάγκης για την εφημερία ενός νοσοκομείου», δηλώνει ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Λυκουρέντζος.
Κινδυνεύουν ανθρώπινες ζωές
Οι αλλαγές αυτές αποτελούν αιτία πολέμου για τους νοσοκομειακούς γιατρούς και νοσηλευτές, οι οποίοι δηλώνουν έτοιμοι για μετωπική σύγκρουση με τον υπουργό Υγείας και υπόσχονται θερμό Σεπτέμβριο στην υγεία. Η Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ) διαμηνύει ότι δεν θα δεχτεί περαιτέρω υποβάθμιση της δημόσιας υγείας με κούρεμα εφημεριών, λειτουργικών δαπανών στο ΕΣΥ και μειώσεις μισθών, ενώ ετοιμάζεται για κινητοποιήσεις. Αντίστοιχα, οι νοσοκομειακοί γιατροί της Θεσσαλονίκης τονίζουν ότι το ΕΣΥ δεν αντέχει άλλες περικοπές και προγραμματίζουν πενθήμερη απεργία κατά τη διάρκεια της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης.
«Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας συμφώνησε με την τρόικα να περικόπτει 300 εκατ. ευρώ ετησίως από την υγεία, και μάλιστα το ανακοίνωσε ως τη φυσιολογικότερη διαδικασία για τη ‘σωτηρία της πατρίδας’. Κατά την επιεικέστερη εκδοχή, ο κ. Λυκουρέντζος έχει άγνοια κινδύνου», δηλώνει ο πρόεδρος της ΟΕΝΓΕ Δημήτρης Βαρνάβας και προσθέτει πως «όταν στα νοσοκομεία οι ελλείψεις φαρμάκων και υλικών έχουν φτάσει στο κόκκινο, όταν τα κονδύλια δεν επαρκούν για να καλυφθεί στοιχειωδώς η εφημέρευση και όταν οι ελλείψεις προσωπικού έχουν κυριολεκτικά αποψιλώσει το σύστημα υγείας, το να συμφωνείς σε τέτοιες περικοπές σημαίνει ότι εννοείς την πατρίδα χωρίς τους ανθρώπους που ζουν πάνω της και οι οποίοι κινδυνεύουν πλέον σοβαρά εάν τους συμβεί ατύχημα ή τους χτυπήσει βαριά ασθένεια».
Χωρίς νοσηλευτές τα δημόσια νοσοκομεία
Άδεια και από νοσηλευτές είναι όμως τα δημόσια νοσοκομεία, καθώς, σύμφωνα με στοιχεία της Πανελλήνιας Συνδικαλιστικής Ομοσπονδίας τους (ΠΑΣΟΝΟΠ), από το 2009 μέχρι σήμερα αποχώρησαν από το ΕΣΥ περί τους 8.360 νοσηλευτές όλων των κατηγοριών εκπαίδευσης.
«Οι ελλείψεις είναι τρομερές. Το κύμα αποχωρήσεων ήταν τεράστιο εξαιτίας των αλλαγών στο ασφαλιστικό, και αν υπάρξουν κι άλλες αλλαγές θα έχουμε νέο κύμα φυγής το φθινόπωρο. Τα περισσότερα νοσοκομεία λειτουργούν χάρη στο φιλότιμο των νοσηλευτών. Κανονικά θα έπρεπε να ζητήσουμε να παρέμβει ο εισαγγελέας, διότι δεν υπάρχει ασφαλής λειτουργία κλινικών και τμημάτων εξαιτίας της έλλειψης νοσηλευτών», τονίζει στη «ΜτΚ» ο αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων Δημόσιων Νοσοκομείων (ΠΟΕΔΗΝ) Πέτρος Κετικίδης.
Παράλληλα, αναφέρει ότι οι συνθήκες εργασίας των νοσηλευτών είναι άθλιες, καθώς επικρατούν καταπάτηση ωραρίου, εκατοντάδες χρωστούμενα ρεπό και απλήρωτη υπερωριακή εργασία από τον Μάρτιο. Την ίδια στιγμή οι ασθενείς πολλαπλασιάζονται στο ΕΣΥ λόγω κρίσης, αλλά υπάρχει μόνο μία νοσηλεύτρια για 20-30 χειρουργημένους ασθενείς, ενώ τα χειρουργεία γίνονται κάτω από το όριο ασφαλείας, καθώς θα έπρεπε να υπάρχουν δύο νοσηλεύτριες για έναν ασθενή που θα χειρουργείται, κάτι που δεν γίνεται.
«Είναι δύσκολα. Υπάρχουν νοσηλευτές που δεν βγαίνουν εκτός νοσοκομείου για 4-5 συνεχόμενα Σαββατοκύριακα ή κάνουν διπλά ωράρια. Έχουν φτάσει στα όριά τους, κλαίνε. Στο τέλος θα καταντήσουμε να υπάρχει μία νοσηλεύτρια για... δύο κλινικές στη βραδινή βάρδια», επισημαίνει ο κ. Κετικίδης.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι περικοπές που έγιναν έφτασαν στα όριά του το ΕΣΥ, το οποίο δεν αντέχει άλλες. Τα λειτουργικά έξοδα κόπηκαν, τα ανελαστικά (μισθοδοσία) μειώθηκαν κατά 30%-35% και οι πρόσθετες αμοιβές κατά 30%.
Αναφερόμενος στις συγχωνεύσεις και καταργήσεις νοσοκομείων ο κ. Κετικίδης δηλώνει ότι είναι αιτία πολέμου και εξηγεί ότι «υπάρχει ο εφαρμοστικός νόμος 4052 του Λοβέρδου, που θα αρχίσει να ισχύει από 1 Ιανουαρίου 2013. Για παράδειγμα, σ’ αυτόν προβλέπεται ενιαίος οργανισμός για τα νοσοκομεία ‘Γ. Γεννηματάς’ και ‘Άγιος Δημήτριος’, λουκέτο για το Λοιμωδών και το Δερματολογικό, ενώ και το ‘Παναγία’ ουσιαστικά έκλεισε. Χρειάζεται εξορθολογισμός κλινικών, αλλά αν κλείσουν νοσοκομεία ή τμήματα και οι αρμόδιοι επιχειρήσουν να απολύσουν προσωπικό που θα το βαφτίσουν πλεονάζον, θα γίνει χαμός».
ΕΝΙΘ Το ΕΣΥ καταρρέει
Για κατάρρευση του ΕΣΥ κάνει λόγο ο πρόεδρος της Ένωσης Νοσοκομειακών Ιατρών Θεσσαλονίκης (ΕΝΙΘ) Χρήστος Παπαστεργίου και τονίζει ότι το ΕΣΥ καταρρέει και ότι αυτή τη στιγμή λειτουργεί χάρη στο φιλότιμο των γιατρών, οι οποίοι εργάζονται υπό άθλιες συνθήκες.
«Τα νοσοκομεία λειτουργούν χωρίς προσωπικό, υποδομές και υλικά, ενώ η φαρμακευτική δαπάνη αντί να μειωθεί αναμένεται να αυξηθεί, διότι οι περικοπές που γίνονται δεν έγιναν βάσει συνολικού σχεδιασμού» λέει ο κ. Παπαστεργίου και τονίζει ότι οι γιατροί έχουν εξαθλιωθεί οικονομικά, καθώς οι αποδοχές τους έχουν μειωθεί δραματικά, ενώ δεν έχουν πληρωθεί καν για τις δεδουλευμένες εφημερίες τους. Μάλιστα, σε ορισμένα νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης έχει ζητηθεί από τους γιατρούς να πλαστογραφήσουν τις εφημερίες που έχουν κάνει και να δηλώσουν... λιγότερες, προκειμένου να ξεπεραστούν «γραφειοκρατικά εμπόδια» μεταξύ διοίκησης και παρέδρου του ελεγκτικού συνεδρίου και να μπορέσουν να πληρωθούν.
ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ «Δεν αντέχουμε άλλη εξαθλίωση»
Σε απόγνωση βρίσκονται οι χρονίως πάσχοντες, οι οποίοι καθημερινά ζουν το δικό τους Γολγοθά. Οι σοβαρές ελλείψεις φαρμάκων και βασικών υλικών στα δημόσια νοσοκομεία μετατρέπουν σε αγώνα δρόμου τη διενέργεια αιμοκαθάρσεων και χημειοθεραπειών, ενώ συχνά καλούνται να πληρώσουν από την τσέπη τους υπέρογκα ποσά, για να προμηθευτούν τα αναγκαία για τη ζωή τους φάρμακα αλλά και αναλώσιμα υλικά για τη θεραπεία τους.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των νεφροπαθών, οι οποίοι βλέπουν να στερεύουν από φίλτρα αιμοκάθαρσης οι μονάδες τεχνητού νεφρού των δημόσιων νοσοκομείων. Μάλιστα, όπως δηλώνει στη «ΜτΚ» ο πρόεδρος του Συλλόγου Νεφροπαθών Βορείου Ελλάδος Χρήστος Καραγκιόζης (φωτ.2), ήδη καταγράφονται περιπτώσεις στην Κεντρική Μακεδονία όπου γίνεται εισαγωγή φίλτρων από τη Βουλγαρία.
«Προβλήματα έχουμε και με τα φάρμακά μας. Έχει αυξηθεί η ταλαιπωρία των ασθενών και επί τρεις ημέρες κάθε μήνα προσπαθεί ένας νεφροπαθής να συλλέξει τα φάρμακά του μέσω φαρμακείων νοσοκομείων, ΕΟΠΥΥ και ιδιωτικών φαρμακείων. Στο ‘Ιπποκράτειο’ η ουρά είναι ατελείωτη και υπάρχει σεκιούριτι, για να ηρεμεί τα πνεύματα και να βάζει τάξη», εξηγεί ο κ. Καραγκιόζης.
Παράλληλα εκτιμά ότι το μεγάλο πρόβλημα θα προκύψει το φθινόπωρο, οπότε αναμένονται καταργήσεις και συγχωνεύσεις τμημάτων και κλινικών, ενώ μπορεί να κλείσουν και νοσοκομεία.
«Ούτε να το φανταστώ δεν θέλω ότι μπορεί να μπει λουκέτο σε μονάδα αιμοκάθαρσης. Φοβάμαι ότι θα συνεχιστούν οι τριτοκοσμικές συνθήκες και αλίμονο σε αυτούς που έχουν μοναδικό στήριγμα το ΕΣΥ», λεει χαρακτηριστικά ο κ. Καραγκιόζης.
Σύμφωνα με τον ίδιο δραματικές είναι και οι ελλείψεις σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η μονάδα μεταμοσχεύσεων του Ιπποκράτειου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης, η οποία αντιμετωπίζει σημαντικές ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό. Ειδικότερα χρειάζονται δύο ειδικοί παθολόγοι (νεφρολόγοι) και για τον έναν έγινε κρίση και εκκρεμεί η τοποθέτησή του, ενώ για τον άλλο δεν έχει γίνει καμία κίνηση. Συνεπώς αυτή τη στιγμή είναι μόνον δύο γιατροί, οι οποίοι βλέπουν 700 και πλέον άτομα μηνιαίως.
Αντίστοιχες είναι και οι ελλείψεις σε νοσηλευτές. Όπως αναφέρει ο κ. Καραγκιόζης, στις δημόσιες μονάδες τεχνητού νεφρού θα έπρεπε να υπάρχει μία νοσηλεύτρια για τρεις ασθενείς, αλλά πλέον φτάσαμε στο να υπάρχει μία για πέντε, που σημαίνει ότι έχουμε ξεπεράσει τα ασφαλή όρια. Επιπλέον οι ιδιωτικές μονάδες τεχνητού νεφρού αναμένεται να βάλουν λουκέτο το φθινόπωρο εξαιτίας των χρεών του ΕΟΠΥΥ προς αυτές, γεγονός που δημιουργεί ερωτηματικά για το αν τα δημόσια νοσοκομεία θα μπορέσουν να σηκώσουν το βάρος των ασθενών που θα έρθουν από τον ιδιωτικό τομέα.
«Αγκάθι για μας είναι και τα επιδόματα. Τα αναπηρικά επιδόματα δεν αποτελούν οικονομική ενίσχυση στους άπορους ανάπηρους, αλλά είναι προς αντικατάσταση των ελλείψεων δομών της πολιτείας, γιατί το κόστος διαβίωσης είναι δυσβάσταχτο», επισημαίνει ο κ. Καραγκιόζης και προσθέτει: «Για παράδειγμα ένας μεταμοσχευμένος δεν μπορεί να κινηθεί με μέσα μαζικής μεταφοράς, ενώ χρειάζεται διπλάσια ποσότητα πετρελαίου το χειμώνα, για να διατηρεί μέρα και νύχτα μία συγκεκριμένη θερμοκρασία στο σπίτι του. Ας βάλουν ό,τι κριτήριο θέλουν, αρκεί να μη συμπεριλαμβάνονται μισθοί και συντάξεις».
«Πληρώνουμε έως και 1.500 ευρώ μηνιαίως»
Σε αδιέξοδο βρίσκονται και οι πάσχοντες από μεσογειακή αναιμία, οι οποίοι καταφεύγουν ακόμη και στη λύση των δανεικών, προκειμένου να εξασφαλίσουν τα χρήματα για την αγορά των αναλώσιμων που χρειάζονται για τη θεραπεία αποσιδήρωσής τους.
«Υπάρχει πρόβλημα με τον ΕΟΠΥΥ, κυρίως για όσους ανήκουν σε ΟΠΑΔ και ΟΓΑ. Τα αναλώσιμα για την αποσιδήρωση από το καλοκαίρι του 2011 μέχρι σήμερα δεν έχουν αποζημιωθεί. Πρόκειται για αρκετά χρήματα που οι θαλασσαιμικοί έχουν πληρώσει από την τσέπη τους και ανέρχονται σε 400 έως 1.500 ευρώ μηνιαίως για τον καθένα. Ανησυχούμε. Είμαστε σε αδιέξοδο. Πού να βρεθούν χρήματα, για να μπορέσουν οι πάσχοντες με μεσογειακή αναιμία να κάνουν τη θεραπεία τους; Προσπαθούμε να περισώσουμε ό,τι μπορούμε από την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη», δηλώνει στη «ΜτΚ» η πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων Παιδιών και Πασχόντων από μεσογειακή αναιμία Θεσσαλονίκης Ελένη Μιχαλάκη.
Επιπλέον αναφέρει ότι μεγάλη ανησυχία προκαλεί στους θαλασσαιμικούς η αδυναμία της πολιτείας να διενεργήσει μοριακό έλεγχο για τον ιό του Δυτικού Νείλου στο αίμα που συλλέγεται και χρησιμοποιείται στις μεταγγίσεις.
Σοβαρές όμως είναι και οι ελλείψεις προσωπικού στις μονάδες μεσογειακής αναιμίας των δημόσιων νοσοκομείων, καθώς πολλοί γιατροί φεύγουν είτε λόγω εξέλιξης είτε λόγω συνταξιοδότησης, αλλά δεν αντικαθίστανται. Σύμφωνα με την κ. Μιχαλάκη από τη μονάδα μεσογειακής αναιμίας του Ιπποκράτειου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης έφυγαν δύο γιατροί και από την αντίστοιχη του «ΑΧΕΠΑ» ένας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να συσσωρεύεται μεγαλύτερος αριθμός ασθενών και οι γιατροί να μην προλαβαίνουν να τους παρακολουθούν όλους, καθώς μένει ένας για 400 αρρώστους.
«Ας μας πουν αν μας προτιμούν ζωντανούς ή πεθαμένους»
Το δικό τους Γολγοθά ζουν και οι καρκινοπαθείς, που προσπαθούν να ευαισθητοποιήσουν την πολιτεία, η οποία όμως κωφεύει. Όπως καταγγέλλει στη «ΜτΚ» η πρόεδρος της Ομοσπονδίας Καρκινοπαθών Ελλάδας Περσεφόνη Μήττα (φωτ.3), το υπουργείο Υγείας έχει δώσει εντολή στα νοσοκομεία να στέλνουν στο σπίτι τους καρκινοπαθείς που είναι σε βαριά κατάσταση και στους οποίους δίνουν διορία ζωής τρεις μήνες. Αυτό σημαίνει ότι, αν πάθουν ή χρειαστούν κάτι, οι συγγενείς τους θα τους πάνε στα εφημερεύοντα για μία ένεση, για να σταματήσει ο πόνος, και θα επιστρέψουν στο σπίτι, χωρίς να… επιβαρύνουν το νοσοκομείο.
Μάλιστα για το θέμα αυτό η κ. Μήττα είχε στείλει και σχετική επιστολή στον υπουργό Υγείας στις 3 Ιουλίου, χωρίς ωστόσο να λάβει απάντηση.
«Η υγεία πεθαίνει και μαζί της πεθαίνουν και οι καρκινοπαθείς. Πληρώνουμε για γάζες, σύριγγες, εξετάσεις, η συμμετοχή μας για αξονική είναι 25%, ενώ πληρώνουμε συμμετοχή και για τις ακτινοβολίες, αν και η παροχή τους έπρεπε να είναι δωρεάν από τα νοσοκομεία. Τα φάρμακα είναι το μέλλον μας. Έχουμε πληρώσει επί χρόνια τις εισφορές μας και τώρα δεν έχουμε φάρμακα. Οι χημειοθεραπείες είναι αναγκαίες για την ίδια τη ζωή μας», τονίζει η κ. Μήττα.
Παράλληλα αναφέρει ότι τα φάρμακα των καρκινοπαθών είναι πολύ ακριβά και μία δόση μπορεί να κοστίζει έως και 4.000 ευρώ. Ακόμη όμως κι αν κάποιος μπορεί να πληρώσει από την τσέπη του, φάρμακα δεν υπάρχουν, καθώς οι εταιρείες βάζουν φρένο στις προμήθειες εξαιτίας των χρεών προς αυτές.
ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ Μύθοι και αλήθειες
Νοικοκύρεμα στα οικονομικά της υγείας, εξορθολογισμό στη λειτουργία των τμημάτων και κλινικών των μονάδων υγείας του ΕΣΥ και κάλυψη των ελλείψεων σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό με μετακινήσεις εργαζομένων από νοσοκομείο σε νοσοκομείο προτείνει ο διοικητής της 4ης Υγειονομικής Περιφέρειας (ΥΠΕ) Μακεδονίας και Θράκης, Κώστας Τσιτουρίδης.
Σε συνέντευξή του στη «ΜτΚ» δηλώνει ότι δεν έχει γίνει καμία συζήτηση για λουκέτο σε νοσοκομεία με την ηγεσία του υπουργείου Υγείας, ενώ επισημαίνει ότι η 4η ΥΠΕ πρωτοπορεί πανελλαδικά, καθώς είναι η πρώτη μεταξύ όλων των υγειονομικών περιφερειών της χώρας που έχει ολοκληρώσει σχεδόν το σύνολο των διαγωνισμών της αρμοδιότητάς της για φάρμακα και υλικά, ενώ θα καταφέρει να μειώσει τις δαπάνες για το 2012 στα 262 εκατ. ευρώ από τα 319.419.888 ευρώ που ήταν το 2011.
Ποια είναι η οικονομική κατάσταση των νοσοκομείων της 4ης ΥΠΕ;
Η 4η Υγειονομική Περιφέρεια είναι η πρώτη μεταξύ όλων των υγειονομικών περιφερειών της χώρας που έχει ολοκληρώσει σχεδόν το σύνολο των διαγωνισμών της αρμοδιότητάς της που αφορούν σε φάρμακα και υλικά. Συγκεκριμένα, έχει ολοκληρώσει το 76% των διαγωνισμών των νοσοκομείων της, ενώ έχουν ολοκληρωθεί και οι 21 από τους 23 ενιαίους διαγωνισμούς της ΥΠΕ. Οι άλλοι δύο θα ολοκληρωθούν τον Σεπτέμβριο. Επίσης, έχουμε πετύχει σημαντικό νοικοκύρεμα στα οικονομικά μας, καθώς αγοράζουμε φάρμακα σε τιμές 300%-500% φθηνότερες από τις τιμές του ΕΟΠΥΥ. Στόχος του υπουργείου Υγείας για το 2012 είναι οι δαπάνες των νοσοκομείων της 4ης ΥΠΕ, εκτός μισθοδοσίας και εφημεριών ιατρικού προσωπικού και εξαιρεσίμων, νυχτερινών και υπερωριών λοιπού προσωπικού, να ανέλθουν στα 264.500.000 ευρώ. Με τα στοιχεία του πρώτου εξαμήνου 2012 που καταχωρούνται στο esynet, προκύπτει ότι ο στόχος αυτός είναι εφικτός, καθόσον προβλέπεται ότι οι δαπάνες αυτές θα ανέλθουν στα 262 εκατ. ευρώ στο τέλος του έτους. Οι δαπάνες το 2010 ήταν 404.832.791 ευρώ και το 2011 ήταν 319.419.888 ευρώ.
Ποια είναι τα χρέη των ασφαλιστικών ταμείων προς τα νοσοκομεία της 4ης ΥΠΕ;
Τα χρέη ανέρχονται σε 392.523.000 ευρώ, ενώ οι δικές μας υποχρεώσεις προς τους προμηθευτές είναι 247 εκατ. ευρώ. Δηλαδή αν πλήρωνε ο ΕΟΠΥΥ, τότε ως Υγειονομική Περιφέρεια θα είχαμε πλεόνασμα. Τα χρήματα είναι λίγα, αλλά ανταποκρινόμαστε όσο μπορούμε.
Πολύς λόγος γίνεται για λουκέτο σε μονάδες υγείας. Θα κλείσουν νοσοκομεία;
Δεν έχει γίνει συζήτηση για κλείσιμο κανενός νοσοκομείου, αλλά για λειτουργική διασύνδεση των νοσοκομείων. Από ιδρύσεως του ΕΣΥ έγιναν λάθη. Δημιουργήθηκαν κέντρα υγείας και νοσοκομεία σε πολύ κοντινές αποστάσεις μεταξύ τους, εξαιτίας πιέσεων τοπικών παραγόντων. Αν έχεις μια δομή, π.χ. ένα νοσοκομείο με 100 κλίνες, στοιχίζει ως λειτουργία (μην ξεχνάτε τα πάγια έξοδα όπως θέρμανση, ψύξη, φως, φύλαξη) συν τους μισθούς των εργαζομένων. Όταν η πληρότητα είναι κάτω από 50%, μήπως αυτό το νοσοκομείο έχει ήδη απομακρυνθεί από τον ρόλο του και απλώς κοστίζει ένα τεράστιο ποσό -που αντικειμενικά δεν έχουμε να πληρώσουμε- χωρίς να προσφέρει; Για παράδειγμα, είναι αδιανόητο κοντινά νοσοκομεία, όπως Γιαννιτσών - Έδεσσας, Νάουσας - Βέροιας, να είναι πλήρως στελεχωμένα. Αυτά για να λειτουργήσουν θέλουν όλους τους γιατρούς. Θεωρώ όμως ότι πρέπει να παίζουν σημαντικό ρόλο σε έναν τομέα. Για παράδειγμα, θα μπορούσε να είναι πλήρως στελεχωμένο το νοσοκομείο Νάουσας για ορθοπεδικά περιστατικά ή της Έδεσσας για χειρουργικά κλπ.
Ο κοινωνικός ρόλος των νοσοκομείων είναι αναμφισβήτητος. Παρ’ όλα αυτά, η πραγματικότητα λέει ότι το κόστος-όφελος, κόστος-χρησιμότητα, είναι παράμετροι που δεν πρέπει να αγνοούνται. Εκτός αν ζεις σε μια χώρα όπου οι πόροι είναι απεριόριστοι. Στη δική μας είναι βέβαιο ότι αυτό δεν συμβαίνει.
Αν κλείσουν κλινικές και τμήματα, θα απολυθεί προσωπικό;
Δεν θα απολυθεί κανείς. Με τον εξορθολογισμό της λειτουργίας τμημάτων και κλινικών θα καλυφθούν τα κενά υποστελέχωσης σε κλινικές περιφερειακών νοσοκομείων που έχουν μόνο 2-3 άτομα. Θα γίνει εξοικονόμηση από τη συλλειτουργία και το προσωπικό θα πάει όπου υπάρχουν αυξημένες ανάγκες. Οι γιατροί πρέπει να καταλάβουν ότι όλο αυτό το σύστημα διασφαλίζει και παγιώνει τις θέσεις εργασίας. Κοινή πεποίθηση όλων είναι ότι τα νοσοκομεία δεν έχουν πλεονάζον προσωπικό. Αντίθετα, σε ορισμένες ειδικότητες, όπως νοσηλευτικό προσωπικό, χρειαζόμαστε ενίσχυση. Μπορούμε να μιλήσουμε για την κακή κατανομή του προσωπικού, για άνισο καταμερισμό βαρών, αλλά όχι για πλεονάζον υγειονομικό προσωπικό. Είναι άλλο πράγμα η απόλυση και άλλο η ανακατανομή. Η ανακατανομή σημαίνει ότι παίρνω τη Χ νοσηλεύτρια από το οφθαλμολογικό και την τοποθετώ στο χειρουργικό, όπου οι ανάγκες είναι αποδεδειγμένα μεγαλύτερες.
Ωστόσο, υπάρχουν διαπιστωμένες ελλείψεις προσωπικού στα νοσοκομεία. Πώς θα τις αντιμετωπίσετε;
Οι ελλείψεις σε προσωπικό είναι μια πραγματικότητα. Δυστυχώς, η γενικότερη κατάσταση της οικονομίας δεν επιτρέπει πια την πολυτέλεια άλλων εποχών, όπου το κάθε νοσοκομείο ζητούσε και προσλάμβανε τον αριθμό του προσωπικού που θεωρούσε ότι χρειαζόταν. Πρέπει όλοι να προσαρμοστούμε στα δεδομένα που έχουμε. Η ορθολογική κατανομή είναι ένας τρόπος και στα χέρια της διοίκησης κάθε νοσοκομείου. Ο ρόλος της ΥΠΕ είναι καθοριστικός, δεδομένου ότι είναι σε θέση να γνωρίζει όχι μόνο τις ανάγκες, αλλά και το προσωπικό που υπηρετεί στα νοσοκομεία της περιφέρειάς της. Έτσι, μπορεί να παρέμβει σε μετακινήσεις προσωπικού μεταξύ νοσοκομείων ακόμη και διαφορετικής ΥΠΕ. Εκτός από την ανακατανομή προσωπικού, οι συνενώσεις κλινικών μπορούν να δημιουργήσουν οικονομίες κλίμακος στο προσωπικό. Εφημερίες και βάρδιες βγαίνουν πιο εύκολα, με αποτέλεσμα πιο ανθρώπινες συνθήκες εργασίας και καλύτερη αντιμετώπιση ασθενών. Ακόμη και τη δύσκολη αυτή περίοδο, προχωρούν διαδικασίες πρόσληψης. Για παράδειγμα, 279 θέσεις παραϊατρικού προσωπικού των νοσοκομείων δημοσιεύτηκαν στο ΦΕΚ στις 27 Απριλίου 2012 και βρίσκονται τώρα στο ΑΣΕΠ. Είναι λίγες, αλλά έγιναν. Με τη λογική αυτή ελπίζουμε ότι θα υπάρξουν κι άλλες.
Τι θα γίνει με τις απλήρωτες εφημερίες;
Υπάρχει καθυστέρηση, και το πρόβλημα έγκειται στους παρέδρους, οι οποίοι ερμηνεύουν διαφορετικά τον σχετικό νόμο. Ο νόμος αυτός ορίζει ένα πλαφόν εφημεριών για κάθε γιατρό, ενώ προβλέπει και όριο υπέρβασης εφημεριών (9%). Ωστόσο, κυρίως στα επαρχιακά νοσοκομεία, οι ελάχιστοι γιατροί που εργάζονται αναγκάζονται να ξεπερνούν ακόμη και το 9%, προκειμένου να μην κλείσουν τμήματα και κλινικές, με τη διαφορά ότι οι πάρεδροι δεν εγκρίνουν την κατάσταση αυτή λόγω του ισχύοντος νόμου. Το ζήτημα είναι ότι το πλαφόν του νόμου ορίστηκε με βάση τις ανάγκες κλινικών που είναι πλήρως στελεχωμένες και δεν αφορά στο σύνολο των γιατρών και ειδικοτήτων. Δεν υπάρχει νόμιμος τρόπος πληρωμής της υπέρβασης του 9% των εφημεριών. Συνεπώς, το δ.σ. του εκάστοτε νοσοκομείου πρέπει να αναλάβει ώστε όπου υπάρχει υπέρβαση να τη νομιμοποιήσει και οι γιατροί να διεκδικήσουν δικαστικώς τα χρήματά τους.
Είναι δυνατόν να εργάζονται γιατροί και νοσηλευτές με μπλοκάκι;
Είναι ένας τρόπος να ενισχυθούν τμήματα και κλινικές σε απομακρυσμένες περιοχές, όπως για παράδειγμα το Διδυμότειχο. Από τη στιγμή που προσλήψεις δεν γίνονται και όταν προκηρύσσουμε θέσεις επικουρικών σε πιο μακρινές περιοχές οι γιατροί δεν εκδηλώνουν ενδιαφέρον, τουλάχιστον το δελτίο παροχής υπηρεσιών είναι ένας τρόπος για να κρατήσουμε ανοιχτά τμήματα και κλινικές που δεν έχουν προσωπικό.
Πιστεύετε ότι το ΕΣΥ θα καταφέρει να μείνει όρθιο;
Αυτό που έχει επιτευχθεί μέχρι σήμερα είναι ένας άθλος, διατηρώντας παράλληλα το υψηλό επίπεδο υγείας. Όμως το σύστημα έχει φτάσει στα όριά του όσον αφορά τις δαπάνες. Θα άντεχε μία περαιτέρω μείωση 15%-20% υπό την προϋπόθεση ότι θα έχουμε πλήρη μηχανοργάνωση των νοσοκομείων, που όφειλε να έχει γίνει, ώστε να βλέπει ακόμη και ο ίδιος ο υπουργός από το γραφείο του on line τι γίνεται, για παράδειγμα, στην αποθήκη του εκάστοτε νοσοκομείου. Μπορούμε να μειώσουμε περαιτέρω τα κόστη, χωρίς να μειωθούν η ποιότητα και το επίπεδο υπηρεσιών υγείας. Στόχος μας πάντως είναι να διαφυλάξουμε τις θέσεις εργασίας και να κάνουμε όλοι μια υπέρβαση για τη χώρα μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου