Δευτέρα 7 Ιανουαρίου 2013

17,5 δισ. τα μέτρα του 2013 και οι 7 κίνδυνοι για περισσότερα

17,5 δισ. τα μέτρα του 2013 και οι 7 κίνδυνοι για περισσότερα 
 
 Της Αλεξίας Μπακάκου
Το 2013 η κρίση θα δείξει στους πολίτες, στους ανέργους και στους χαμηλοσυνταξιούχους το χειρότερό της πρόσωπο. Η ελληνική κοινωνία, απογυμνωμένη από αντοχές μετά από 5 χρόνια ύφεσης και με 25% επίσημο ποσοστό ανεργίας, καλείται να επωμισθεί μέτρα τουλάχιστον 17,5 δισ. ευρώ: τα 13,5 δισ. ευρώ που θα τεθούν από την Τρίτη σε εφαρμογή και επιπλέον 4 δισ. ευρώ για τη διετία 2015-2016 που θα αποφασισθούν τον Μάρτιο.
Ο λογαριασμός παραμένει ανοικτός: αν για μία ακόμη φορά ο προϋπολογισμός αποκλίνει, τότε το νέο Μνημόνιο ορίζει ότι θα έρθουν και άλλα μέτρα, πέραν των 17,5 δισ. ευρώ.

Πολιτειακοί παράγοντες θεωρούν ότι η παρτίδα θα κριθεί  τους πρώτους μήνες του 2013: η κυβέρνηση θα πρέπει να συμμαζέψει τα δημόσια οικονομικά και τη φοροδιαφυγή κατορθώνοντας σε συνθήκες πολύ μεγάλης ύφεσης να πετύχει ό,τι δεν πέτυχε τόσα χρόνια με ή χωρίς μνημόνια.

Διαφορετικά, αναφέρουν οι ίδιες πηγές, θα πρέπει  να προετοιμασθεί για τη λήψη νέων μέτρων άμεσης απόδοσης, τόσο μέσω περικοπών δαπανών όσο και με την προσθήκη νέων φόρων. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, αν υπάρξουν και πάλι «τρύπες», τότε τα περιθώρια μείωσης της σπατάλης θα είναι μικρά έως ανύπαρκτα, και τα διλήμματα θα γίνουν πολύ μεγάλα.

Το σίγουρο είναι ότι έρχονται δύο κύματα μέτρων:

Α.  Η χρονιά ξεκινά με τα μέτρα 13,5 δισ. ευρώ που τίθενται σε ισχύ από την Τρίτη. Περιλαμβάνουν 11 δισ. ευρώ περικοπές μισθών, συντάξεων, επιδομάτων, δαπανών υγείας, παιδείας, άμυνας και 2,5 δισ. ευρώ νέους φόρους.
Β.   Πέραν αυτών, η κυβέρνηση έχει συμφωνήσει σε «μη προσδιορισμένα» μέτρα ύψους 4  δισ. ευρώ, τα οποία θα πρέπει να αποσαφηνίσει μαζί με την τρόικα έως τον Μάρτιο. Αποτελούν προϋπόθεση για την επόμενη αξιολόγηση και για τις δόσεις του δευτέρου τριμήνου του 2013 και δεν αποκλείεται να αυξηθούν και πάλι, γιατί τον Μάρτιο η τρόικα θα έρθει για αξιολόγηση της πορείας του προϋπολογισμού.
 Ο «λογαριασμός για το 2013» θα μεγαλώσει στην περίπτωση που καταγραφούν δημοσιονομικές αποκλίσεις.  .
Στελέχη του οικονομικού επιτελείου θεωρούν καθοριστικούς τους πρώτους μήνες του 2013, εξηγώντας ότι κυβερνητικός στόχος παραμένει όχι μόνο να μην υπάρξουν νέα μέτρα αλλά και το πακέτο των 4 δισ. ευρώ να μειωθεί. Σημειώνεται ότι ο υπουργός Οικονομικών έχει κατ’ επανάληψη επισημάνει ότι ο στόχος για μηδενικό πρωτογενές έλλειμμα το 2013 μπορεί να ξεπερασθεί, δημιουργώντας το περιθώριο στην κυβέρνηση να πάρει το 2014 τα πρώτα μέτρα ανακούφισης των πιο ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Βέβαια το νέο Μνημόνιο ορίζει ότι αν υπάρξουν επιπλέον έσοδα, τότε το 30% από αυτά πρέπει να πάει στον λογαριασμό μείωσης του χρέους και τα υπόλοιπα μπορούν να αξιοποιηθούν από την κυβέρνηση.
Για να φτάσει όμως το οικονομικό επιτελείο στο σημείο να μπορεί να άρει  επώδυνα μέτρα και να κάνει πράξη την πρόσφατη δέσμευση για μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση το 2013, θα πρέπει πρώτα να ξεπεραστούν μία σειρά από εμπόδια
1.Καταρχάς θα πρέπει το φορολογικό πακέτο να αποδώσει. Η ίδια η τρόικα  αναφέρει ρητώς στο Μνημόνιο ότι θεωρεί πιθανές πιέσεις από τα κόμματα και από ισχυρές ομάδες που θα καταφέρουν να μειώσουν την απόδοση των μέτρων. Ορίζεται  ρητώς ότι αν κριθεί από τις υπηρεσίες της τρόικας ότι δεν αποδίδουν τα αναμενόμενα έσοδα, τότε νέα μέτρα θα αποφασιστούν με εφαρμογή από το 2014.
2.Ο προϋπολογισμός του 2012 να κλείσει χωρίς αποκλίσεις. Η πρώτη ένδειξη σε ταμειακή βάση θα υπάρξει στις 10 Ιανουαρίου με την ανακοίνωση των στοιχείων του κρατικού προϋπολογισμού. Συνολική εικόνα δεν θα υπάρξει όμως παρά 2 μήνες αργότερα, όταν θα «κλειδώσουν» και τα ποσά που έχουν υπολογισθεί λογιστικά στο 2012 αλλά θα έρθουν το 2013, όπως φόροι εισοδήματος και ακίνητης περιουσίας, κονδύλια από την Ε.Ε. κ.λπ.
3. Η ύφεση να μη βαθύνει περισσότερο από το επίπεδο του 4,2%. Πολλά κοινοτικά στελέχη δεν αποκλείουν χειρότερη ύφεση το 2013 όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη. Μία τέτοια εξέλιξη θα φέρει νέες καθυστερήσεις στο ΕΣΠΑ, και θεωρούν ότι μόνο μια δυναμική αντίδραση στο αναπτυξιακό σκέλος μπορεί  να φέρει την ευχάριστη έκπληξη που θα γλιτώσει από τα χειρότερα τη χώρα. Σημείο-κλειδί θεωρεί η τρόικα και την άμεση πληρωμή των 7 δισ. ευρώ ληξιπρόθεσμων οφειλών.
4. Να μην ενεργοποιηθοιύν οι 2 επαχθείς ρήτρες που υπάρχουν στο Μνημόνιο. Η πρώτη ορίζει ότι σε κάθε υπουργείο, ΔΕΚΟ και ΟΤΑ θα ορισθούν με τα Μνημόνια, που πρέπει να υπογραφούν έως τη Δευτέρα, οι αυτόματες διορθώσεις για κάθε απόκλιση. Ειδική αναφορά στο ζήτημα έκανε μάλιστα πρόσφατα και ο  πρόεδρος του Euro Working Group Τόμας Βίζερ.  H δεύτερη ρήτρα είναι αυτή των αποκρατικοποιήσεων, που ορίζει ότι αν υπάρχει απόκλιση στόχου εσόδων για ένα εξάμηνο, τότε θα πρέπει να υπάρξει περικοπή δαπανών ίση με το 50% απόκλισης και έως ποσού 1 δισ. ευρώ ετησίως.
5. Να ξεπεραστεί ένας ακόμη σκόπελος του Μνημονίου που προβλέπει ότι το 10% των κονδυλίων κάθε φορέα να μένουν ως αποθεματικό και να χρησιμοποιούνται μόνο εφόσον διασφαλιστεί ότι δεν έχει πρόβλημα στην εκτέλεση του προϋπολογισμού του.
6.Να μην υπάρξουν νέες επιβαρύνσεις τον Μάιο-Ιούνιο που έρχεται και νέο φορολογικό νομοσχέδιο για τη βελτίωση  του  φοροεισπρακτικού  μηχανισμού. Το νομοσχέδιο έχει αναβληθεί πολλές φορές στο παρελθόν. Αν επαναληφθεί η ιστορία με τον πρόσφατο φορολογικό νόμο που κατέθεσε νύχτα η κυβέρνηση στη Βουλή, ο οποίος κάθε άλλο παρά «ουδέτερος» ήταν, τότε ουδείς μπορεί να υποσχεθεί ότι δεν θα ξαναδούμε το ίδιο έργο για μία ακόμη φορά, φορτώνοντας και πάλι τα νέα βάρη στα συνήθη φορολογικά υποζύγια.
7.Να μην υπάρξει απόκλιση στον προϋπολογισμό, γιατί τον Αύγουστο, σύμφωνα με όρο του Μνημονίου, αν υπάρξει, θα πρέπει να γίνει αυτόματη διόρθωση.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου