Αγωγός φυσικού αερίου ΤΑΡ: Χάντρες και καθρεφτάκια για τους Έλληνες από Σαμαρά

Αγωγός φυσικού αερίου ΤΑΡ: Χάντρες και καθρεφτάκια για τους Έλληνες από Σαμαρά

 

Χρήστου Δημήτρης

Υπογράφτηκε την Τετάρτη το μεσημέρι στην Αθήνα παρουσία του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά και του βοηθού υφυπουργού των ΗΠΑ (!) Έρικ Ρούμπιν η τριμερής διακυβερνητική συμφωνία Ελλάδας - Αλβανίας - Ιταλίας για την μελέτη κατασκευής του αδριατικού αγωγού φυσικού αερίου ΤΑΡ (Trans Adriatic Pipeline) μήκους 800 χλμ., εκ των οποίων τα 478 επί ελληνικού εδάφους, για τη μεταφορά φυσικού αερίου μέσω Ιταλίας στην νότια και κεντρική Ευρώπη από το Αζερμπαϊτζάν.

Πρέπει να πούμε ότι η υπογραφή δεν αφορά εκτέλεση έργου, αλλά τον διαγωνισμό για τη μεταφορά φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν στην Ευρώπη, με την οριστική επιλογή της οδού μεταφοράς του αερίου να αναμένεται τον προσεχή Ιούνιο. Η υπογραφή της Διακυβερνητικής Συμφωνίας δεν διασφαλίζει ότι ο συγκεκριμένος αγωγός θα επιλεγεί. Ο δεύτερος υποψήφιος του διαγωνισμού για την μεταφορά του αζέρικου φυσικού αερίου είναι ο Nabucco West, μήκους περίπου 800 χλμ. Πρόκειται για μία μικρή εκδοχή του αρχικού γιγαντιαίου πρότζεκτ Nabucco (που ματαιώθηκε λόγω έλλειψης προμηθευτών), που θα ξεκινά από τα τουρκοβουλγαρικά σύνορα, θα διασχίζει τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και την Ουγγαρία και θα καταλήγει στο Μπάουμγκάρντεν της Αυστρίας. Οι μέτοχοι αυτού του σχήματος είναι η αυστριακή OMV AG, η γερμανική RWE AG, η ουγγρική MOL, η τουρκική Botas και η ρουμάνικη Transgaz.

Παρόλα αυτά, οφείλουμε να επισημάνουμε ότι οι ποσότητες φυσικού αερίου που ελέγχουν στο Αζερμπαϊτζάν η BP, η Socar και η Total δεν επαρκούν για τη βιωσιμότητα (και χρηματοδότηση) του αγωγού ΤΑΡ, που υπολογίζεται να κοστίσει περί τα 2 δισ. ευρώ. Το μειονέκτημα του Nabucco West είναι το υπερδιπλάσιο κόστος κατασκευής σε σχέση με τον ΤΑΡ, αλλά πλεονεκτεί καθώς απευθύνεται σε περισσότερους και διψασμένους για ενέργεια λόγω κλίματος και βιομηχανικών αναγκών πελάτες στη διαδρομή του μέχρι την Αυστρία. Επιπλέον, τα νέα κοιτάσματα φυσικού αερίου των Αζέρων είναι σε μεγάλο βάθος και έχουν υψηλό κόστος εξόρυξης, που σημαίνει ότι υπάρχει ρίσκο να σταθούν όταν οι τιμές πέφτουν αφού χρηματιστηριακά παρακολουθούν τις τιμές του πετρελαίου.

Δεν είναι όμως αυτό το κύριο. Ο Σαμαράς βγήκε πανηγυρίζοντας, όπως τότε ο Σιούφας για τον αγωγό πετρελαίου Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολης, για ένα έργο χωρίς την παραμικρή (στην πραγματικότητα) ελληνική συμμετοχή. Οι τρεις χώρες που υπέγραψαν απλά δίνουν έναντι φτηνού ενοικίου τον χώρο να περάσει ο αγωγός, εφόσον τελικά επιλεχθεί ο ΤΑΡ. Η εταιρεία διαχείρισης του αγωγού έχει μετόχους κατά 42,5% την ελβετική AXPO, κατά 42,5% τη νορβηγική Statoil και κατά 15% γερμανική EON.

Τα μοναδικά οφέλη για την Ελλάδα μπορούν να προέλθουν από τις εργασίες κατασκευής του αγωγού κυρίως σε ημερομίσθια εφόσον δεν προτιμηθούν φτηνοί εργάτες από τις βαλκανικές χώρες. Μετά, το μόνο που θα χρειαστεί είναι λίγες δεκάδες φροντιστές - συντηρητές του αγωγού. Μοναδικός κερδισμένος αυτής της λύσης, αν τελικά επιλεγεί, θα είναι η Ιταλία που θέλει να γίνει μεγάλος κόμβος εμπορίας Φυσικού Αερίου, έχοντας παράλληλα εξασφαλίσει μεγαλύτερο μέρος του υγροποιημένου φυσικού αερίου της Αλγερίας το οποίο μεταφέρεται με πλοία.

Είναι γεγονός πως οι Αμερικανοί, θέλοντας να περιορίσουν για γεωπολιτικούς λόγους τον ενεργειακό έλεγχο της Ευρώπης από τη Ρωσία του Πούτιν, πίεσαν πολύ για τη ματαίωση του νότιου δρόμου μεταφοράς φυσικού αερίου. Μέχρι στιγμής με επιτυχία αφού -συν τοις άλλοις- η κυβέρνηση έχει ήδη αποφασίσει να παραδώσει την προς ιδιωτικοποίηση ΔΕΠΑ στην κοινοπραξία Βαρδινογιάννη - Μυτηληναίου αναζητώντας δικαιολογίες να αρνηθεί το μεγαλύτερο τίμημα που προσφέρει η Ρωσική πλευρά μέσω της Gazprom.

Όλα αυτά όμως δεν έχουν περάσει απαρατήρητα τους Ρώσους, που σε συνεργασία με τους Γερμανούς κατασκεύασαν τον βόρειο υποθαλάσσιο δρόμο τον North Stream (μήκους 1.220 χιλιομέτρων), από την Αγία Πετρούπολη έως το Βίμποργκ της Γερμανίας. Μάλιστα από τα 27,5 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου που μετέφερε ο αγωγός κατασκεύασαν -σε χρόνο ρεκόρ- δίπλα και δεύτερο (λόγω ζήτησης) ο οποίος λειτουργεί από τον περασμένο Οκτώβριο, μεταφέροντας 55 δισ. κυβικά τον χρόνο (έναντι 7 με 8 του ΤΑΡ) στην κεντρική Ευρώπη, δημιουργώντας μάλιστα και τεράστιους αποθηκευτικούς χώρους στην Αυστρία για να καλύψουν ανάγκες νοτιότερα. Με λίγα λόγια στη μάχη Αμερικανών και Ρώσων για την ενέργεια στην Ευρώπη η Ελλάδα είναι απλά ο φτωχός συγγενής, με κυβερνήσεις απόλυτα υποταγμένες στις δυνάμεις που στηρίζουν την κλυδωνιζόμενη εξουσία τους.

 http://www.avgi.gr/