Παρακάμπτοντας το Δημόσιο...
Απολύσεις. Κινητικότητα. Διαθεσιμότητα. Τώρα; Σε μερικούς μήνες; Σε έναν χρόνο; Σενάρια, σχέδια και εισηγήσεις πάνε και έρχονται μεταξύ υπουργικών γραφείων, κομμάτων και τρόικας. Σε μερικές χιλιάδες σπίτια δημοσίων υπαλλήλων παρακολουθούν με κομμένη την ανάσα. Την ίδια ώρα, δημόσια κονδύλια χρηματοδοτούν πλουσιοπάροχα την παράκαμψη στην πράξη του Δημοσίου μέσω της ανάθεσης μελετών και επεξεργασιών, που άπτονται του αντικειμένου του ίδιου του στενού Δημόσιου τομέα, σε ιδιωτικές εταιρείες συμβούλων.
Η ιδέα του "μπάι πας" στο Δημόσιο μέσω ιδιωτών δεν είναι καινούργια. Όπως δεν είναι καινούργια και η αιτιολογική της βάση, η επίκληση του πελατειακού κράτους και του χαμηλού επιπέδου των υπαλλήλων. Επίκληση που γίνεται από τις ίδιες πολιτικές δυνάμεις που έχτισαν αυτό το Δημόσιο και δεν φρόντισαν ούτε για την επιμόρφωση του προσωπικού ούτε για τη μεταρρύθμιση των δομών - τα οργανογράμματα ακόμα δεν έχουν αλλάξει. Αντ' αυτών, ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του '90 επιχείρησαν να παρακάμψουν την ιεραρχία και τους υπαλλήλους θεσμοθετώντας τις Ομάδες Διοίκησης Έργου προκειμένου, δίπλα στους "αρίστους" της διοίκησης -για την επιλογή των οποίων δεν θεσμοθετήθηκε καμία αντικειμενική διαδικασία- να βρεθούν εμπειρογνώμονες του ιδιωτικού τομέα. Τα κοινοτικά προγράμματα και κονδύλια αποτέλεσαν το χρηματοδοτικό εργαλείο για το εγχείρημα που λίγο πριν από την κρίση, με την ανάληψη της κυβέρνησης Παπανδρέου, επιχειρήθηκε να αναβαθμιστεί με τη θεσμοθέτηση μεικτών επιτροπών οι οποίες επισήμως θα παρέκαμπταν τη διοίκηση. Η αντίδραση της τότε αξιωματικής αντιπολίτευσης της Ν.Δ., που φοβήθηκε ότι θα έχανε τον έλεγχο, "πάγωσε" τη θεσμοθέτηση του σχεδίου.
Βέβαια, από πλευράς "τεχνογνωσίας" είχαν προηγηθεί οι Ολυμπιακοί Αγώνες που, στο όνομα της μοναδικότητας του εγχειρήματος, είδαν στην ΟΕΟΑ τη δημιουργία της πρώτης τόσο μεγάλης, και ακριβής, παράλληλης δομής η οποία ανέλαβε να "τρέξει" την υλοποίηση ενός πολύπλοκου επιχειρησιακού σχεδίου συντονισμού δράσεων δημοσίων δομών που ήταν εκ των πραγμάτων ασυντόνιστες, αφού η κυβέρνηση δεν είχε φροντίσει να θεσμοθετήσει κάποιας μορφής μητροπολιτική διακυβέρνηση. Αυτός ο συντονισμός δημοσίων υπηρεσιών και αυτοδιοικητικών αρχών ανατέθηκε σε ένα μεικτό σχήμα με πρωταγωνίστριες την ΟΕΟΑ, τη ΔΟΕ και κάποιες ad hoc διυπουργικές δομές που έφεραν σε πέρας το έργο, όπως το έφεραν.
Έκτοτε, το μοντέλο επαναλαμβάνεται σε μικρότερο μέγεθος αλλά με μεγαλύτερο οικονομικό αντικείμενο. Η δημιουργία του ΤΑΙΠΕΔ, "ανώνυμη εταιρεία" με μοναδικό μέτοχο το ελληνικό Δημόσιο, είναι εμβληματική αφού δεν εμπίπτει στις διατάξεις του Δημοσίου και διέπεται από το ιδιωτικό δίκαιο παρ' ότι αντικείμενό του είναι η αξιοποίηση ή/και η πώληση των στοιχείων του ενεργητικού του ίδιου του ελληνικού Δημοσίου. Δεν είναι το μοναδικό παράδειγμα. Τα τελευταία χρόνια, ήδη προτού μπει η χώρα στη δίνη των μνημονίων, έγινε καθεστώς η εκχώρηση αντικειμένου των υπουργείων σε ιδιώτες. Μια ματιά στις σχετικές προκηρύξεις δείχνει ότι ακόμα και εργασίες που θεωρούνται αυτονόητα αντικείμενο των υπουργείων, όπως είναι η παραγωγή Προεδρικών Διαταγμάτων και νομοθεσίας, ανατίθενται συστηματικά σε εταιρείες του ευρύτερου Δημοσίου τομέα και από εκεί, μέσω διαγωνιστικών διαδικασιών, σε εταιρείες συβούλων που έχουν ξεφυτρώσει σαν μανιτάρια, όχι ιδιαίτερα πολυάριθμα είναι αλήθεια...
Οι παρακαμπτήριοι δρόμοι που οραματιζόταν παλιός υπουργός Δημόσιας Διοίκησης έχουν γίνει πράξη. Συστηματικά και όχι ιδιαίτερα αργά. Δημιουργώντας παράλληλες δομές, ακριβότερες από το όλο και πιο φθηνό Δημόσιο και, κυρίως, εκτός κοινοβουλευτικού ελέγχου. Τι σχέση έχει αυτή η διαδικασία με το ζητούμενο της αναβάθμισης της δημόσιας διοίκησης;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου