Χόρτα στο βουνό
La Scapigliata
Η κρίση απαιτεί αλλαγές στο οικονομικό παράδειγμα. Τα έντυπα μέσα, που πριν από δέκα χρόνια προσπαθούσαν να μας πείσουν ότι η ευτυχία κρύβεται στο καινούριο γκουρμέ εστιατόριο, στα design έπιπλα, στις διακοπές στη Μύκονο και στα ρούχα με υπογραφή, τώρα έχουν αλλάξει τροπάρι και μας καλούν να πάρουμε τα βουνά για να βγούμε “από τη μιζέρια”. Επιστροφή στις αξίες που είχαμε ξεχάσει. Στην απλή ζωή.
Και να η κοπέλα που ανακάλυψε την καλλιέργεια σαλιγκαριών, να η τρούφα, να το γκότζι μπέρι, να το γάλα της γαϊδάρας. Να οι αιτήσεις για μαθήματα αγροτικών εργασιών στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο, που υπερβαίνουν πολλαπλάσια τη δυνατότητα προσφοράς.
Ο σημερινός τριαντάρης της πόλης, που επί το πλείστον η μόνη επαφή που είχε με την αγροτική ζωή ήταν οι φακές που έβαζε να φυτρώσουν σε κεσεδάκι από γιαούρτι με υπόστρωμα βρεγμένου βαμβακιού στο δημοτικό, θυμήθηκε το ξεχασμένο χωραφάκι του παππού, του οποίου έως τώρα είχε ξεχάσει και την ύπαρξη του. Ή στην καλύτερη περίπτωση ήταν νοικιασμένο σε κάποιον συντοπίτη, που ακατανόητα δεν έβρισκε την γεωργία μπανάλ, αλλά αντιμετώπιζε την περιφρόνηση του μικροαστού εσωτερικού μετανάστη, με πολιτιστικές επισκέψεις στα μπουζούκια της Αθήνας τουλάχιστον δυο φορές το χρόνο.
Αλήθεια γιατί σηκώθηκαν οι πατεράδες μας και άφησαν τα χωριά τους, αν ήταν όλα τόσο απλά και εύκολα; Μήπως γιατί (συγγνώμη για την έκφραση) κάνανε το σκατό τους παξιμάδι από τη φτώχεια και ψάχνανε για δουλειά στις πόλεις;
Μήπως αντί να παρουσιάζεται η επιστροφή στη φύση σαν ηθική κάθαρση να εμφανιζόταν σαν αυτό που είναι στα αλήθεια; Λύση ανάγκης δηλαδή; Η παραμύθα που μας ταΐζαν τα κανάλια των καιρό των “παχιών αγελάδων” διόλου δεν έχει σταματήσει. Πράγματι θα αυξηθεί ο κόσμος που θα αρχίσει να ανεβαίνει τα βουνά για να μαζέψει χόρτα. Δεν θα το κάνει γιατί ξαφνικά του ήρθε η επιφοίτηση για την υγιεινή ζωή, ενώ η ιστοσελίδα με τα χόρτα, που έφτιαξε ο γελαστός νεαρός απευθύνεται μόνο στο τάργκετ γκρουπ, που έχει λεφτά να τα αγοράσει, και δεν πατάει σε λαϊκή αγορά. Κάμποσοι παρασύρθηκαν επίσης και με την καλλιέργεια σαλιγκαριών, για να δουν ότι η αγορά είναι περιορισμένη, και ο μόνος που βγάζει λεφτά από την ιστορία, είναι καθόλου απροσδόκητα η ιταλική εταιρεία, που πουλάει το γόνο.
Και ο αγρότης που παρέμενε τόσα χρόνια αγρότης; Μα προφανώς το μήνυμα δεν προορίζεται για αυτόν. Αυτός θα αντιμετωπίζεται με τη συνηθισμένη συγκαταβατικότητα, ή ως λαμόγιο που έτρωγε τόσα χρόνια τις επιδοτήσεις, και δεν κατάφερε να γίνει ανταγωνιστικός. Η αγροτιά δεν έγινε κουλ, τα μέσα δεν έχουν περισσότερες εκπομπές για τον αγρότη, και δεν ασχολούνται με την ζωή στην υπαίθρο. Απλά η μετάβαση σε αυτή είναι το καινούριο σύνθημα. Το τί θα γίνει μετά από αυτό είναι πρόβλημα του καθενός. Με τον ίδιο τρόπο που πριν από δέκα χρόνια το σύνθημα ήταν το διακοποδάνειο.
Αυτό κυρίως έναν σκοπό έχει. Να μεταφέρει την ευθύνη της περιρρέουσας μιζέριας στο ατομικό επίπεδο. Με τον ίδιο τρόπο που μαζί τα φάγαμε, τώρα όποιος πνίγεται φταίει γιατί δεν είχε πρώτος την ιδέα να φέρει τη στέβια στην Ελλάδα.
Ατομικές προσπάθειες χωρίς επιστημονική βοήθεια, έχουν πολύ μικρές πιθανότητες επιτυχίας, ενώ οι φήμες για την επόμενη ανταγωνιστική καλλιέργεια έχουν συχνά τα χαρακτηριστικά της απάτης, όπως η περίπτωση της ροδιάς. Η συνεταιριστική λογική στην Ελλάδα είναι σε καθυστέρηση, λόγω της κομματικής εμπλοκής. Βέβαια έχουμε κάποια καλά παραδείγματα, όπως ο συνεταιρισμός των μήλων Ζαγορίου. Αλλά τίποτα δεν έγινε μαγικά και εύκολα, αλλά με σχεδιασμό και σε βάθος χρόνων.
Επίσης ξέρουμε από τη Μανωλάδα, ότι ούτε η ελληνική ύπαιθρος είναι αγγελικά πλασμένη. Στα φυτώρια και στις εκτάσεις των τσιφλικάδων υπάρχει χειρότερη εκμετάλλευση από την πόλη. Αλλά αυτό συνήθως είναι μεγάλη λεπτομέρεια για να χωρέσει στα αισιόδοξα αφιερώματα των τηλεοπτικών μαγκαζίνο.
* Αγρότες στη Τζια το 19ο αιώνα, προετοιμάζουν το έδαφος για πειραματική καλλιέργεια τρούφας, επιδοτούμενη με ΕΣΠΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου