ΕΡΤ: Μια μικρή, εύθραυστη νίκη
Του Χρήστου Βαλλιάνου
Είναι γεγονός ότι η απόφαση του ΣτΕ επί της προσφυγής της ΠΟΣΠΕΡΤ ούτε απαγόρευσε τις απολύσεις, ούτε αμφισβήτησε το (θεωρητικό) δικαίωμα της εκτελεστικής εξουσίας να προβαίνει σε «διορθωτικές» παρεμβάσεις στη δομή και του λειτουργία του εποπτευόμενου απ’ αυτήν δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα, που μπορούν να φτάνουν μέχρι και στην πλήρη κατάργησή του. Άποψή μου είναι ότι δεν υπάρχουν σοβαρά νομικά ερείσματα που θα θεμελίωναν μια λογική του τύπου «κάτω τα χέρια από την ΕΡΤ», και εν πάση περιπτώσει, κάτι τέτοιο είναι πέρα από τον ορίζοντα της συγκυρίας.
Θεωρώ ωστόσο ότι ακόμα και έτσι, η απόφαση του ΣτΕ συνιστά μια εύθραυστη αλλά και πολύτιμη νίκη του κινήματος αλληλεγγύης στους απολυμένους της ΕΡΤ και υπεράσπισης της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης ως κοινωνικού αγαθού. Η ίδια η απόφαση αυτή δεν θα μπορούσε να έχει υπάρξει αν δεν εκδηλωνόταν όλες αυτές τις ημέρες το αυθόρμητο, μαζικό και ριζοσπαστικό κίνημα που γνωρίσαμε έξω από το ραδιομέγαρο αλλά και σε όλες τις πόλεις όπου βρίσκονται περιφερειακοί σταθμοί της ΕΡΤ. Και θεωρώ ότι συνιστά νίκη, γιατί εστιάζει στο μόνο ακλόνητο στις δεδομένες συνθήκες νομικό επιχείρημα, αυτό δηλαδή της ανάγκης να διασφαλίζεται από το κράτος η παροχή των κοινωνικών αγαθών της ενημέρωσης, της επιμόρφωσης, και της ψυχαγωγίας, (μέσω ΚΑΙ της παραγωγής παδιοτηλεοπτικού προγράμματος), αγαθών που προφανώς δεν μπορούν να αφεθούν στη διακριτική ευχέρεια των ιδιωτικών καναλιών.
Το νομικό αυτό επιχείρημα είναι ταυτόχρονα και πολιτικό: Η δυναμική που αναπτύχθηκε με το κίνημα συμπαράστασης στην ΕΡΤ βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό σ’ αυτό ακριβώς το αίτημα: η δημόσια τηλεόραση δεν μπορεί να καταργείται πραξικοπηματικά. Αντίθετα, πρέπει να θωρακιστεί θεσμικά και πολιτικά, ώστε να είναι σε θέση να προσφέρει τα δημόσια κοινωνικά αγαθά που μόνο εκείνη μπορεί να προσφέρει. Θεωρώ μάλιστα ότι η σθεναρή υπεράσπιση αυτής της θέσης είναι αυτή που προκαλεί ρήγματα στο κυβερνητικό στρατόπεδο, είναι αυτή που απομονώνει πολιτικά τους ακροδεξιούς «ταλιμπάν» της ΝΔ (Κεδίκογλου, Γεωργιάδης, Μπαλτάκος, κ.ά) που όλο αυτό το διάστημα κινήθηκαν σ’ αυτή την επιθετική γραμμή: όλη η συζήτηση περί ισότιμης ενημέρωσης, προαγωγής του πολιτισμού, κλπ, μέσω της δημόσιας τηλεόρασης είναι απλά παραμύθια της Χαλιμάς. Δεν χρειάζεται να υπενθυμίσουμε ότι αυτοί οι συγκεκριμένοι «ταλιμπάν» είναι εκείνοι που έχουν τον πρώτο λόγο στη χάραξη της επικοινωνιακής πολιτικής της Κυβέρνησης και στη διαμόρφωση του σημερινού της ιδεολογικού προφίλ.
Βέβαια, η μικρή αυτή ηθικής σημασίας νίκη, ουσιαστικά πρώτη νίκη του αντιμνημονιακού κινήματος μετά τις τελευταίες εκλογές, δεν προσφέρεται για πανηγυρισμούς. Ο ίδιος ο Στουρνάρας φρόντισε έγκαιρα να διαλύσει τις όποιες αυταπάτες περί κυβερνητικής αναδίπλωσης παγώνοντας τα χαμόγελα των κυβερνητικών εταίρων που πίστεψαν ότι επιτέλους ανέπνευσαν ελεύθερα. Η Κυβέρνηση Σαμαρά εμπνέεται από το όραμα της θατσερικής φυγής προς τα εμπρός: το όραμα της συγκρότησης μιας νέας ηγεμονίας των κυρίαρχων μέσω της επίδειξης πυγμής σε πολιτικά ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Εξ ου και η εμμονική αναφορά στις «ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις» (βλ. διάλυση ή ιδιωτικοποίηση του κοινωνικού κράτους και των όποιων υποδομών) για τις οποίες υποτίθεται ότι έχουν λάβει λαϊκή εντολή.
Η απόφαση του ΣτΕ δεν εγγυάται από μόνη της καμιά κυβερνητική υποχώρηση, πολύ περισσότερο δεν προεξοφλεί κανενός είδους απορρύθμιση της κυβερνητικής συνοχής τις επόμενες ημέρες. Ωστόσο, η ίδια η απόφαση και το προσωρινό (έστω) άνοιγμα της ΕΡΤ δίνει την ευκαιρία παρεμβάσεων σε δυο κρίσιμα πεδία:
1. Η εμπειρία του ανοίγματος της ΕΡΤ στην κοινωνία που προέκυψε μέσα από την συνάντηση του κινήματος αλληλεγγύης και της διαμαρτυρίας των απολυμένων δημοσιογράφων και τεχνικών της ΕΡΤ, όπως και οι σχέσεις συναδελφικής συνεργασίας που δημιουργήθηκαν στα πλαίσια της κατάληψης και της «πειρατικής» λειτουργίας της, είναι ένα πολύτιμο κεφάλαιο. Η αξιοποίησή του μπορεί να βαρύνει και στις εξελίξεις και την τελική έκβαση του εγχειρήματος ουσιαστικού παραγκωνισμού της δημόσιας τηλεόρασης που προωθούν οι από πάνω, και του εγχειρήματος αναβάθμισής της σε βήμα ελεύθερης έκφρασης της κοινωνίας που οφείλουμε να υποστηρίξουμε επειγόντως.
2. Παράλληλα, το προσωρινό φρένο στη λογική των πραξικοπηματικών διαταγμάτων μέσω των οποίων ασκείται πλέον η κυβερνητική πολιτική, μπορεί να αποτελέσει την ευκαιρία να οργανωθεί καλύτερα ο αγώνας προκειμένου να μην περάσουν οι απολύσεις, και να δειχθεί με κάθε τρόπο ότι το πέταγμα στο δρόμο απλών εργαζόμενων με αποζημιώσεις που δεν ξεπερνούν μερικές χιλιάδες ευρώ υπό το πρόσχημα του όποιου εξορθολογισμού είναι μια βαρβαρότητα την οποία η κοινωνία δεν είναι διατεθειμένη να δεχτεί. Αυτό το τελευταίο μπορεί να γίνει ένα δεύτερο, εξ ίσου σημαντικό σημείο συνάντησης του κινήματος των απολυμένων της ΕΡΤ με τους υπ’ ατμόν εργαζόμενους όλων των ΔΕΚΟ που απειλούνται με ξαφνικό θάνατο, αλλά και όλο τον κόσμο της εργασίας που συνθλίβεται σήμερα μεταξύ μισθών πείνας, ανεργίας και ενός ζοφερού μέλλοντος.
Το νομικό αυτό επιχείρημα είναι ταυτόχρονα και πολιτικό: Η δυναμική που αναπτύχθηκε με το κίνημα συμπαράστασης στην ΕΡΤ βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό σ’ αυτό ακριβώς το αίτημα: η δημόσια τηλεόραση δεν μπορεί να καταργείται πραξικοπηματικά. Αντίθετα, πρέπει να θωρακιστεί θεσμικά και πολιτικά, ώστε να είναι σε θέση να προσφέρει τα δημόσια κοινωνικά αγαθά που μόνο εκείνη μπορεί να προσφέρει. Θεωρώ μάλιστα ότι η σθεναρή υπεράσπιση αυτής της θέσης είναι αυτή που προκαλεί ρήγματα στο κυβερνητικό στρατόπεδο, είναι αυτή που απομονώνει πολιτικά τους ακροδεξιούς «ταλιμπάν» της ΝΔ (Κεδίκογλου, Γεωργιάδης, Μπαλτάκος, κ.ά) που όλο αυτό το διάστημα κινήθηκαν σ’ αυτή την επιθετική γραμμή: όλη η συζήτηση περί ισότιμης ενημέρωσης, προαγωγής του πολιτισμού, κλπ, μέσω της δημόσιας τηλεόρασης είναι απλά παραμύθια της Χαλιμάς. Δεν χρειάζεται να υπενθυμίσουμε ότι αυτοί οι συγκεκριμένοι «ταλιμπάν» είναι εκείνοι που έχουν τον πρώτο λόγο στη χάραξη της επικοινωνιακής πολιτικής της Κυβέρνησης και στη διαμόρφωση του σημερινού της ιδεολογικού προφίλ.
Βέβαια, η μικρή αυτή ηθικής σημασίας νίκη, ουσιαστικά πρώτη νίκη του αντιμνημονιακού κινήματος μετά τις τελευταίες εκλογές, δεν προσφέρεται για πανηγυρισμούς. Ο ίδιος ο Στουρνάρας φρόντισε έγκαιρα να διαλύσει τις όποιες αυταπάτες περί κυβερνητικής αναδίπλωσης παγώνοντας τα χαμόγελα των κυβερνητικών εταίρων που πίστεψαν ότι επιτέλους ανέπνευσαν ελεύθερα. Η Κυβέρνηση Σαμαρά εμπνέεται από το όραμα της θατσερικής φυγής προς τα εμπρός: το όραμα της συγκρότησης μιας νέας ηγεμονίας των κυρίαρχων μέσω της επίδειξης πυγμής σε πολιτικά ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Εξ ου και η εμμονική αναφορά στις «ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις» (βλ. διάλυση ή ιδιωτικοποίηση του κοινωνικού κράτους και των όποιων υποδομών) για τις οποίες υποτίθεται ότι έχουν λάβει λαϊκή εντολή.
Η απόφαση του ΣτΕ δεν εγγυάται από μόνη της καμιά κυβερνητική υποχώρηση, πολύ περισσότερο δεν προεξοφλεί κανενός είδους απορρύθμιση της κυβερνητικής συνοχής τις επόμενες ημέρες. Ωστόσο, η ίδια η απόφαση και το προσωρινό (έστω) άνοιγμα της ΕΡΤ δίνει την ευκαιρία παρεμβάσεων σε δυο κρίσιμα πεδία:
1. Η εμπειρία του ανοίγματος της ΕΡΤ στην κοινωνία που προέκυψε μέσα από την συνάντηση του κινήματος αλληλεγγύης και της διαμαρτυρίας των απολυμένων δημοσιογράφων και τεχνικών της ΕΡΤ, όπως και οι σχέσεις συναδελφικής συνεργασίας που δημιουργήθηκαν στα πλαίσια της κατάληψης και της «πειρατικής» λειτουργίας της, είναι ένα πολύτιμο κεφάλαιο. Η αξιοποίησή του μπορεί να βαρύνει και στις εξελίξεις και την τελική έκβαση του εγχειρήματος ουσιαστικού παραγκωνισμού της δημόσιας τηλεόρασης που προωθούν οι από πάνω, και του εγχειρήματος αναβάθμισής της σε βήμα ελεύθερης έκφρασης της κοινωνίας που οφείλουμε να υποστηρίξουμε επειγόντως.
2. Παράλληλα, το προσωρινό φρένο στη λογική των πραξικοπηματικών διαταγμάτων μέσω των οποίων ασκείται πλέον η κυβερνητική πολιτική, μπορεί να αποτελέσει την ευκαιρία να οργανωθεί καλύτερα ο αγώνας προκειμένου να μην περάσουν οι απολύσεις, και να δειχθεί με κάθε τρόπο ότι το πέταγμα στο δρόμο απλών εργαζόμενων με αποζημιώσεις που δεν ξεπερνούν μερικές χιλιάδες ευρώ υπό το πρόσχημα του όποιου εξορθολογισμού είναι μια βαρβαρότητα την οποία η κοινωνία δεν είναι διατεθειμένη να δεχτεί. Αυτό το τελευταίο μπορεί να γίνει ένα δεύτερο, εξ ίσου σημαντικό σημείο συνάντησης του κινήματος των απολυμένων της ΕΡΤ με τους υπ’ ατμόν εργαζόμενους όλων των ΔΕΚΟ που απειλούνται με ξαφνικό θάνατο, αλλά και όλο τον κόσμο της εργασίας που συνθλίβεται σήμερα μεταξύ μισθών πείνας, ανεργίας και ενός ζοφερού μέλλοντος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου