Γιατί λοιπόν σήμερα οι θεσμοί αγνοούν ό,τι είχε προηγουμένως, μέχρι και την πρώτη αξιολόγηση, συμφωνηθεί; αναρωτιέται ο Πάνος Σκουρλέτης
Η κυβέρνησή μας πρέπει να αντιταχθεί στον επιχειρούμενο κανιβαλισμό της ΔΕΗ
Πάνος Σκουρλέτης
 |
| ΕUROKINISSI / ΣΤΕΛΙΟΣ ΜΙΣΙΝΑΣ |
Ενα από τα ανοιχτά πεδία προς διαπραγμάτευση στη συμφωνία που υπέγραψε η κυβέρνηση το καλοκαίρι του 2015 ήταν αυτό των ενεργειακών. Η συμφωνία προέβλεπε το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας με αναπροσαρμογή των μεριδίων τόσο στο επίπεδο της λιανικής αγοράς όσο και στο ποσοστό της συνολικά εκχεόμενης ενέργειας στο διασυνδεδεμένο δίκτυο εκ μέρους της ΔΕΗ.
Η δέσμευση ήταν το ποσοστό αυτό να φτάσει το 50% το 2020, ο τρόπος για να πραγματοποιηθεί ήταν ανοιχτός για διαπραγμάτευση.
Στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015 ο ΣΥΡΙΖΑ είχε δεσμευτεί να διατηρήσει τον δημόσιο χαρακτήρα των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας και να αγωνιστεί για μια δημόσια και βιώσιμη ΔΕΗ στο νέο πλαίσιο της αγοράς που, ούτως ή άλλως, άλλαζε με βάση τη συνολική ευρωπαϊκή ενεργειακή στρατηγική ανεξαρτήτως μνημονιακών δεσμεύσεων. Για εμάς το άνοιγμα της αγοράς δεν μπορεί να ισοδυναμεί με κλείσιμο της ΔΕΗ.
Σε σχέση με τις ιδιωτικοποιήσεις των ενεργειακών εταιρειών, στη μόνη που είχαμε δεσμευτεί ήταν αυτή του ΔΕΣΦΑ που, έτσι κι αλλιώς, ο διαγωνισμός για την πώλησή του κατά 66% είχε ολοκληρωθεί από το 2013. Σε καμία περίπτωση η συμφωνία δεν προέβλεπε τη πώληση του 17% της ΔΕΗ, των ΕΛ.ΠΕ. και της ΔΕΠΑ.
Βεβαίως η συνήθης πρακτική των θεσμών είναι να παραβιάζουν τα όρια της αρχικής συμφωνίας και να θέτουν διαρκώς νέα ζητήματα, ακόμη και θέματα στα οποία είχαμε συμφωνήσει κατά την πρώτη αξιολόγηση. Ακριβώς έτσι κάνουν και τώρα.
Να επανέλθουμε όμως στα της ηλεκτρικής ενέργειας. Εμείς ως κυβέρνηση κληρονομήσαμε από τη κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου τον νόμο για τη «μικρή ΔΕΗ», τον νόμο για τη πώληση του 66% του ΑΔΜΗΕ και τη δέσμευση από το παλιό πλάνο του ΤΑΙΠΕΔ για την πώληση του 17% της ΔΕΗ, το οποίο όμως, επαναλαμβάνω, δεν συμπεριλαμβανόταν σε αυτά τα οποία είχαμε συμφωνήσει το καλοκαίρι του 2015.
Οσον αφορά τον νόμο για τη «μικρή ΔΕΗ» τον καταργήσαμε (Μάιος 2016) και αντ’ αυτού επιλέξαμε τις δημοπρασίες ποσοτήτων ρεύματος (ΝΟΜΕ) ως τον προσωρινό μηχανισμό που θα ανακατένεμε τα μερίδια της αγοράς, αλλά κυρίως θα έδινε χρόνο για να υλοποιήσει η ΔΕΗ τη στρατηγική των συμπράξεων αντί της πώλησης παγίων στοιχείων της τάξης του 40%.
Τα ΝΟΜΕ θα πίεζαν τη ΔΕΗ οικονομικά και μόνο σαν προσωρινός μηχανισμός και για συγκεκριμένες ποσότητες θα έπρεπε να ισχύσουν.
Στο διάστημα αυτό, η συμμετοχή της ΔΕΗ ως παθητικού μετόχου σε ανταγωνιστικά κοινοπρακτικά σχήματα, με βάση την αξία των παγίων που θα συνεισέφερε, θα της έδινε τη δυνατότητα να κερδίζει και από τον ανταγωνισμό της και θα ικανοποιούσε την υποχρέωση ανακατανομής των μεριδίων της αγοράς.
Για τη δημιουργία ενός τέτοιου σχήματος είχαν υπάρξει προχωρημένες συζητήσεις με την εταιρεία Εlpedison, που και αυτή θα διέθετε τις δικές της μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας φυσικού αερίου στο νέο κοινοπρακτικό σχήμα.
Το σχέδιο δεν προχώρησε, πρώτα απ’ όλα γιατί δεν το πίστεψε η διοίκηση της ΔΕΗ και δεν άρεσε στα τεχνικά κλιμάκια που είχαν αλλά πράγματα στο μυαλό τους. Μέσα από αυτό τον σχεδιασμό, η ΔΕΗ θα είχε τη δική της αυτόνομη παρουσία, αλλά ταυτόχρονα θα συμμετείχε ως παθητικός μέτοχος σε κάποιους από τους ανταγωνιστές της χωρίς να απαιτείται να πουλήσει-«σκοτώσει» τα περιουσιακά της στοιχεία.
Χρησιμοποιώ τον όρο πώληση-«σκότωμα» γιατί έτσι καταλήγουν οι διατεταγμένες πωλήσεις στο πλαίσιο ενός αυστηρού χρονοδιαγράμματος. Η εμπειρία δείχνει πως λειτουργούν μόνο υπέρ των αγοραστών.
Παράλληλα, μετά τις εκλογές, προωθήθηκαν μια σειρά νομοθετικές παρεμβάσεις στο πλαίσιο λειτουργίας της αγοράς στην κατεύθυνση της προσαρμογής της στη στρατηγική της ευρωπαϊκής ενεργειακής ένωσης (target model, νέο πλαίσιο για τις ΑΠΕ, ενίσχυση της ΡΑΕ).
Η επιτυχής κατάληξη της διαπραγμάτευσης για τον ΑΔΜΗΕ αποτελεί την κορυφαία στιγμή της προηγούμενης περιόδου. Η διάσωση των δικτύων της χώρας, η διασφάλιση του δημόσιου χαρακτήρα τους και η ακύρωση της ιδιωτικοποίησης κατά 66% συνιστά μια μεγάλη πολιτική επιτυχία της κυβέρνησης. Το σχέδιο αυτό ήταν πραγματικά δύσκολο να γίνει αποδεκτό και πολεμήθηκε από πολλές πλευρές. Ακόμη και η ίδια η διοίκηση της ΔΕΗ δεν το υποστήριξε.
Η πρώτη περίοδος του κυβερνητικού έργου στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας δεν χαρακτηρίζεται από μια αμυντική προσπάθεια υπεράσπισης της προηγούμενης κατάστασης, αλλά από μια ενεργή παρέμβαση για να βάλουμε το αποτύπωμά μας στη νέα αγορά που διαμορφώνεται.
Με την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης, οι ίδιοι οι θεσμοί διαπιστώνουν ότι στον τομέα της ενέργειας έχει γίνει έργο στην κατεύθυνση της ευρωπαϊκής ενεργειακής στρατηγικής και του ανοίγματος της αγοράς. Το υπενθυμίζω προς όλους αυτούς τους διατεταγμένους προπαγανδιστές που διακηρύσσουν πως το προηγούμενο διάστημα ήταν χαμένο. Είναι οι ίδιοι που κινδυνολογούν.
Γιατί λοιπόν σήμερα οι θεσμοί αγνοούν ό,τι είχε προηγουμένως, μέχρι και την πρώτη αξιολόγηση, συμφωνηθεί; Γιατί θέτουν ζητήματα έξω από τα όρια της συμφωνίας, επαναφέροντας σενάρια για πώληση του 40% των μονάδων της ΔΕΗ;
Πρόκειται για μια επίθεση που στο στόχαστρό της έχει την περιουσία της ΔΕΗ με σκοπό αυτή να περάσει σε εξευτελιστικές τιμές σε συγκεκριμένα ευρωπαϊκά και εγχώρια επιχειρηματικά συμφέροντα. Σε αυτή την επίθεση συμπράττουν η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ, ενώ στελέχη των διαπραγματευτικών κλιμακίων από τη μεριά των δανειστών παίζουν, απ’ ό,τι λέγεται, ακριβώς αυτό τον ρόλο, της προώθησης συγκεκριμένων συμφερόντων.
Δεν είμαι οπαδός παρωχημένων αντιλήψεων που δεν αντιλαμβάνεται τις αλλαγές που έχουν συμβεί στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας, της οποίας είμαστε αναπόσπαστο μέλος, ούτε υπερασπίζομαι μονοπωλιακές καταστάσεις και ξεπερασμένα μοντέλα περασμένων δεκαετιών, ούτε όμως θεωρώ πως η κυβέρνησή μας δεν θα πρέπει να αντιταχθεί στον επιχειρούμενο κανιβαλισμό της ΔΕΗ.
* υπουργός Εσωτερικών
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου