Ο Μπελογιάννης και οι... άλλοι
Κουτσοκώστας Γιάννης
Στην Ελλάδα κάνουμε ένα μεγάλο λάθος. Διαρκείας. Χρησιμοποιούμε το ρητό «τα του Καίσαρος τω Καίσαρι», αλλά μάλλον δεν κατανοούμε τη σημασία του. Δεν αφήνουμε, για παράδειγμα, την Ιστορία να κάνει τη δουλειά της. Απερίσπαστη, χωρίς έξωθεν παρεμβάσεις, επεμβάσεις και παραβιάσεις. Δεν προσπαθούμε να την καταλάβουμε, να την ερμηνεύσουμε και να διδαχθούμε από αυτήν αλλά την... κόβουμε και τη ράβουμε κατά πώς βολεύει τον καθένα, τη φέρνουμε στα μέτρα μας, τη χρησιμοποιούμε. Και είτε από άγνοια, είτε από αφέλεια είτε από σκοπιμότητα, τελικά, την κακοποιούμε.
Κάτι τέτοιο επιχειρήθηκε να γίνει και με αφορμή το μουσείο του Νίκου Μπελογιάννη στην Αμαλιάδα, που ιδρύθηκε και εγκαινιάστηκε την περασμένη Δευτέρα με πρωτοβουλία της Βουλής και του Δήμου Ήλιδας. «...Κοιτάζουμε κατάματα την ιστορία μας, διδασκόμαστε, εμπνεόμαστε, τιμούμε όσους άφησαν αδρό το αποτύπωμά τους. Εργαζόμαστε για την αποκατάσταση και την ανασύσταση της ιστορικής μνήμης, γιατί θεωρούμε πως η προσπάθεια αυτή είναι μια διαχρονική καταξίωση της δημοκρατίας μας...» είπε στην τελετή των εγκαινίων ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου Νίκος Βούτσης. Απλά, λιτά και συγκεκριμένα. Όμως, όσα ακολούθησαν, έδειξαν ότι δεν κατανόησαν όλοι με τον ίδιο τρόπο την ουσία των λεγομένων του.
Ασφαλώς το ιστορικό, πολιτικό και ηθικό αποτύπωμα, που άφησε πίσω του ο «Άνθρωπος με το γαρύφαλλο» είναι ισχυρό και παραμένει ανεξίτηλο, 65 χρόνια μετά τη δίκη και την εκτέλεσή του. Ο «Μπελογιάννης ζει» όχι μόνο στων... τραγουδιών τις λεύτερες στροφές αλλά και στα πολιτικά πάθη των μεταπολεμικών δεκαετιών. Και πυροδοτεί ακόμα και σήμερα αντιδράσεις, πολλές από τις οποίες εκδηλώθηκαν με αφορμή τα εγκαίνια του μουσείου στην Αμαλιάδα και στις δυο πλευρές του πολιτικού φάσματος. Και στη Δεξιά και την Ακροδεξιά αλλά και στο ΚΚΕ και τη λοιπή κομμουνιστική Αριστερά.
Ακραίος αντικομμουνισμός από Ν.Δ. - Χ.Α.
ΚΑΠΟΙΟΙ είδαν να ξυπνάει μέσα τους ο πιο ακραίος αντικομμουνισμός, της δεκαετίας του 1950 και των μαύρων μετεμφυλιακών χρόνων. Φούντωσαν και, σαν έτοιμοι από καιρό, έσπευσαν να συναγωνιστούν σε χυδαιότητα τη Χρυσή Αυγή ακόμα και μέσα στο Κοινοβούλιο. «Αρχισφαγέα του ΚΚΕ» χαρακτήρισε κάποιος αχαρακτήριστος χρυσαυγίτης βουλευτής τον Μπελογιάννη πριν απειλήσει ότι «το σπίτι του θα το γκρεμίσουμε». Τον ζήλεψαν κάποιοι νεοδημοκράτες οι οποίοι, με ρητορική του 1950, αποφάνθηκαν ότι ο Μπελογιάννης εκτελέστηκε, γιατί δεν ήθελε τη δημοκρατία αλλά την κομμουνιστική δικτατορία. «Κέρδισαν» μεν το χειροκρότημα ακραιφνών ακροδεξιών αλλά δυστυχώς και ευρωπαϊστών συναδέλφων τους αλλά όλοι μαζί... έχασαν την ευκαιρία να αποδείξουν ότι η διολίσθηση του κόμματός τους προς την ακροδεξιά δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια κατηγορία.
ΚΑΠΟΙΟΙ, αφελώς και ανιστόρητα, βλέπουν τον Μπελογιάννη περίπου ως οικόπεδο, η ιδιοκτησία του οποίου δεν αμφισβητείται και η... χρησικτησία δεν είναι αποδεκτή. Τον θεωρούν περίπου ως εικόνισμα και «διαβάζουν» την οφειλόμενη τιμή που του απονέμει η Πολιτεία ως απόπειρα κάποιων να τον μαγαρίσουν. Ενώ υπάρχουν και αυτοί, που μπέρδεψαν το στρατοδικείο, που τον καταδίκασε σε θάνατο, με την... τρόικα, τα μνήματα με τα Μνημόνια και τον Πλαστήρα με τον... Τσίπρα και θεωρούν ότι την απόδοση τιμών στον Μπελογιάννη από τη Βουλή και τον δήμο της γενέτειράς του περίπου ως προδοσία.
Υπάρχουν φυσικά και κάποιοι άλλοι, οι οποίοι, δήθεν αδιάφορα, υποβάθμισαν την όλη συζήτηση, θεωρώντας ότι αποτελεί μια βουτιά στο παρελθόν. Ότι την ώρα που ο κόσμος καίγεται και η χώρα απειλείται, η κοινή γνώμη ασχολείται και διαπληκτίζεται για τον Μπελογιάννη.
«Φυλακίζουν» στο... μπόι τους τον Μπελογιάννη
Ασφαλώς οι τρεις αυτές κατηγορίες αντιδράσεων, αλλά και άλλες, που θα μπορούσε να διακρίνει κανείς, δεν έχουν καμία σχέση μεταξύ τους. Ξεκινούν από διαφορετικές αφετηρίες, έχουν διαφορετικό υπόβαθρο και άλλον προορισμό. Ωστόσο έχουν κάτι κοινό: ηθελημένα ή αθέλητα, διαστρεβλώνουν το νόημα της θυσίας του Μπελογιάννη, θολώνουν αυτό που ήταν και αυτό που συμβολίζει για τις γενιές, που ακολούθησαν. Προσπαθούν να τον «φυλακίσουν» στο δικό τους μπόι και όχι «στο μπόι των ανθρώπων», όπως έλεγε ο ίδιος στη συγκλονιστική του απολογία στο στρατοδικείο, που τον καταδίκασε σε θάνατο. Επιχειρούν να τον μικρύνουν. Ο καθείς με τον τρόπο του. Και αυτοί που σήμερα, για να χαϊδέψουν τα αυτιά ενός ακροδεξιού ακροατηρίου, «δαιμονοποιούν» τον νεκρό Μπελογιάννη και όχι τους δολοφόνους του. Αλλά και αυτοί, που επιχειρούν να τον μετατρέψουν σε εικόνισμα για προσκύνημα.
Και οι δυο κάνουν ένα λάθος. Δεν αφήνουν την Ιστορία να κάνει τη δουλειά της. Μαζί με τον Πλουμπίδη, ο Μπελογιάννης ήταν ίσως η πιο ηρωική και συνάμα πιο τραγική μορφή της μετεμφυλιακής Ελλάδας. Ήταν η πιο εμβληματική φυσιογνωμία της γενιάς των αγωνιστών του ΚΚΕ, που ανάλωσαν τη ζωή τους σε φυλακές, εξορίες, βασανισμούς και εκτελέσεις πιστεύοντας και παλεύοντας για υψηλές αξίες και ιδανικά. Και όλα αυτά σε μια δεδομένη πολιτικοκοινωνική συγκυρία, σε μια δεδομένη ιστορική περίοδο, όπου όλα τα έσκιαζε το σκληρό κράτος και παρακράτος των νικητών του Εμφυλίου και ο Ψυχρός Πόλεμος. Αυτό θα γράψει πάνω - κάτω η Ιστορία. Και αυτή δεν κάνει λάθος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου