Η συντροφιά του Μουμπάρακ: Δικτάτορες φιλικοί προς τις ΗΠΑ
Η αποφασιστικότητα, το θάρρος και η αντοχή των Αιγύπτιων
διαδηλωτών αναγκάζουν την Ουάσιγκτον να αναζητεί τρόπους να αποχωριστεί
έναν από τους παλαιότερους και πιστότερους συμμάχους της στη Μέση
Ανατολή διατηρώντας παράλληλα σχεδόν αλώβητο τον μηχανισμό εξουσίας του.
"Η διατήρηση καλών σχέσεων με αυταρχικούς ηγέτες" αποτελεί άλλωστε
"αναγκαίο συστατικό" των λεπτών ισορροπιών που συνεπάγεται η αμερικανική
εξωτερική πολιτική", όπως παραδέχεται και το περιοδικό "Foreign Policy"
σημειώνοντας ότι ο Μουμπάρακ δεν είναι ο μοναδικός σύμμαχος που εκθέτει
σήμερα τις ΗΠΑ.
Ποιοί είναι οι υπόλοιποι ηγέτες της ευρύτερης περιοχής
που η Ουάσιγκτον εξαιρεί από τη συνήθως ανελέητη κριτική της σε ό,τι
αφορά τις δημοκρατικές διαδικασίες και τον σεβασμό των ανθρωπίνων
δικαιωμάτων;
Βασιλιάς Αμπντάλα, Σαουδική Αραβία
Ο δεύτερος στυλοβάτης της αμερικανικής πολιτικής στη Μέση Ανατολή
μετά την Αίγυπτο. Στη χώρα δεν υπάρχει ούτε μια προσχηματική δημοκρατία
τύπου Αιγύπτου και έτσι η δυναστεία των Σαούντ μπορεί να διαιωνίζεται
χωρίς να μπλέκεται με εκλογές και κοινοβούλια. Η επιρροή της στον
αραβικό κόσμο οφείλεται στον τεράστιο πλούτο της και στις ιερές για τους
μουσουλμάνους Μέκκα και Μεδίνα. Τα πετροδολάρια των Σαούντ, οι
επενδύσεις τους στις ΗΠΑ και ο ρόλος αντίβαρου απέναντι στο Ιράν
εξασφάλισαν την ισόβια ανοχή της Ουάσιγκτον απέναντι σε ένα από τα πιο
ανελεύθερα καθεστώτα του πλανήτη. Ένα ιδιότυπο απαρτχάιντ αποκλείει τις
γυναίκες από το μεγαλύτερο μέρος της δημόσιας ζωής, κάθε άλλη θρησκεία
εκτός του μωαμεθανισμού είναι απαγορευμένη, ενώ τα βασανιστήρια και οι
εξωδικαστικές συλλήψεις αποτελούν καθημερινό φαινόμενο, ιδίως από τότε
που η χώρα άρχισε να συνεργάζεται περισσότερο στενά με τις αμερικανικές
μυστικές υπηρεσίες στο πλαίσιο του πολέμου κατά της τρομοκρατίας. Πέρσι,
η κυβέρνηση Ομπάμα υπέγραψε με τον Αμπντάλα συμφωνίες για την πώληση
πολεμικών αεροσκαφών και πυραυλικών συστημάτων ύψους 60 δισεκατομμυρίων
δολαρίων.
Πρόεδρος Αλί Αμπτάλα Σαλέχ, Υεμένη
Ξεπερνά σε μακροβιότητα στην εξουσία ακόμη και τον Αιγύπτιο πρόεδρο.
Όταν κατέλαβε με πραξικόπημα την εξουσία, το 1978, η χώρα ήταν ακόμη
διαιρεμένη σε δύο κομμάτια. Η ενοποίηση του 1991 έκανε τον Σαλέχ από
ηγέτη της Βόρειας Υεμένης πρόεδρο της Δημοκρατίας της Υεμένης. Η
δημοκρατία βέβαια βρίσκεται μόνο στην επίσημη ονομασία της χώρας. Τα
κόμματα της αντιπολίτευσης τελούν υπό διωγμό, οι προεδρικές εκλογές
διεξάγονται κατά βούληση (δύο την τελευταία 20ετία) και ο στρατός έχει
καθοριστικό ρόλο στις πολιτικές εξελίξεις. Όπως και η Σαουδική Αραβία, η
Υεμένη αποτελεί στρατηγικό σύμμαχο στον "πόλεμο κατά της τρομοκρατίας".
Η γραμμή Μπους έμεινε και εδώ αναλλοίωτη, με τη χώρα να λαμβάνει φέτος
τη διπλάσια στρατιωτική βοήθεια από την περσινή χρονιά.
Βασιλιάς Αμπντάλα, Ιορδανία
Όταν διαδέχτηκε τον πατέρα του, Χουσεΐν, προανήγγειλε μια σειρά
δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις που δεν εφαρμόστηκαν ποτέ. Τα μεγαλύτερα
κόμματα της αντιπολίτευσης αρνούνται να συμμετάσχουν στο κοινοβουλευτικό
παιχνίδι καταγγέλλοντας εκτεταμένη νοθεία και τρομοκρατία από μέρους
των αρχών. Η Ιορδανία είναι εξάλλου πρωτοπόρος στον έλεγχο του Ίντερνετ
και είναι ανάμεσα στις πρώτες χώρες που επέβαλαν λογοκρισία στο τοπικό
δίκτυο. Στο ενεργητικό του καθεστώτος περιλαμβάνεται άλλωστε και η άγρια
καταστολή των διαδηλώσεων αλληλεγγύης στη δεύτερη παλαιστινιακή
Ιντιφάντα. Η πολιτική ζωή στην Ιορδανία συνδέεται στενά με τις εξελίξεις
στα παλαιστινιακά εδάφη και η εκλογική επιτυχία της Χαμάς στη Γάζα
χρησιμοποιείται συστηματικά ως άλλοθι για να δικαιολογηθεί η επ'
αόριστον αναστολή των δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων. Όπως και στην
περίπτωση της Αιγύπτου, η οικονομική ανάπτυξη δεν έχει μεταφραστεί σε
βελτίωση του επιπέδου ζωής για τη μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού της
χώρας, που εξακολουθεί να ζει κάτω από το όριο της φτώχειας. Όλο το
εύφλεκτο υλικό που οδήγησε στις κοινωνικές εκρήξεις της Τυνησίας και της
Αιγύπτου βρίσκεται εκεί.
Βασιλιάς Μοχάμεντ, Μαρόκο
Αν και δεν ανήκει αυστηρά στην αμερικανική ζώνη επιρροής με την
Ισπανία και τη Γαλλία να παίζουν σημαντικό ρόλο, ο πόλεμος κατά της
τρομοκρατίας ενίσχυσε σημαντικά τις σχέσεις με την Ουάσιγκτον. Δεν είναι
τυχαίο ότι το Μαρόκο βρίσκεται σήμερα στις πρώτες θέσεις του καταλόγου
των χωρών που λαμβάνουν σημαντική στρατιωτική βοήθεια χωρίς να έχουν
ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. Το πολίτευμα είναι η συνταγματική μοναρχία, αλλά το
σύνταγμα δίνει στον μονάρχη ασύλληπτες εξουσίες: μπορεί να διαλύσει το
κοινοβούλιο ανά πάσα στιγμή κηρύσσοντας κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Και
το Μαρόκο βρίσκεται αρκετά κοντά σε αυτή τη φάση, αφού, σύμφωνα με
δημοσιεύματα του ισπανικού Τύπου, υπάρχει μεγάλη κινητικότητα μονάδων
του στρατού από τη Δυτική Σαχάρα προς τις πόλεις της Καζαμπλάνκα και του
Ραμπάτ.
Σεΐχης Σαμπάχ αλ-Αχμάντ αλ-Σαμπάχ, Κουβέιτ
Ο εκδημοκρατισμός του εμιράτου ήταν μια από τις βασικές υποσχέσεις
των ΗΠΑ όταν οικοδομούσαν τη διεθνή συμμαχία για τον πρώτο πόλεμο του
Κόλπου. Ελάχιστα βήματα σε αυτή την κατεύθυνση έχουν γίνει έκτοτε. Είναι
χαρακτηριστικό ότι χρειάστηκε μία ακόμη εισβολή στο Ιράκ για να
αποκτήσουν οι γυναίκες της χώρας δικαίωμα ψήφου (2005). Θεωρείται πάντως
μάλλον απίθανο να υπάρξουν κοινωνικές αντιδράσεις, αφού η εργατική τάξη
εισάγεται με τσάρτερ από το Μπάγκλαντες και ο συνδικαλισμός αποτελεί
ανάθεμα. Στα γειτονικά Εμιράτα, η αστυνομία συνέλαβε με συνοπτικές
διαδικασίες 600 ξένους οικοδόμους που τόλμησαν να διαδηλώσουν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου