| Ιδιώτες |
| Της Κρινιώς Παππά |
Είχαμε στο λύκειο έναν φιλόλογο, που συνήθιζε να μας μιλάει τακτικά για το αντίθετο της λέξης «πολίτης» στα αρχαία, τη λέξη «ιδιώτης». Προσέθετε έπειτα –με το ίδιο πάντα πονηρό ύφος: «που έχει της ρίζες της η αγγλική λέξη idiot; Στον ιδιώτη! Είναι αυτός που κοιτάει μόνο τα δικά του θέματα, δεν ασχολείται ούτε γνωρίζει τα κοινά, κατέληξε να σημαίνει δηλαδή τον ανόητο». Δεν ξέρω αν έκανε σωστή γλωσσολογική ανάλυση. Πιθανόν και όχι. Μερικά χρόνια αργότερα τον πέτυχα στις πλατείες. Έκανε σίγουρα μια έξοχη πολιτική ανάλυση.
Στην καρδιά του φιλελεύθερου αστικού κράτους βρίσκεται η ιδιωτικότητα. Και ενώ ο σεβασμός και η προστασία του απαραβίαστου της ιδιωτικής ζωής και της προσωπικότητας είναι εξόχως σημαντικά ζητήματα, δεν είναι αυτό το διακύβευμα εδώ. Είναι το χαλάκι της εξώπορτας, στο οποίο μπορεί ο καθένας να ακουμπήσει, μπαίνοντας σπίτι, την ιδιότητα του πολίτη, φορώντας την ρόμπα του ιδιώτη. Του νοικοκύρη. Και το ρητό «τα εν οίκω μη εν δήμω» επεκτείνεται εύκολα στο «τα εν δήμω μη εν οίκω».
Είναι κάτι που δεν γίνεται απλά ανεκτό, αλλά προωθείται από το κράτος και την πολιτική εξουσία, ως βέλτιστη μέθοδος (μη) άσκησης πολιτικής στα μεσοδιαστήματα των εκλογών, καθώς μια πλατιά συμμετοχή θα προϋπέθετε χρόνο και κόπο, εκεί που τεχνοκράτες και καπιταλιστές έχουν να ρυθμίσουν τα οικονομικά μας. Είναι το πέρασμα, από την συμμετοχή στην πολιτική ζωή ευρύτερων στρωμάτων και την εκπροσώπηση κοινωνικών συμφερόντων, στην εκπροσώπηση ιδιωτικών και αποσπασματικών συμφερόντων, τυχαία σχεδόν οργανωμένων σε ενώσεις προσώπων.
Εδώ ακριβώς εντοπίζεται η παγίδα για ένα κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς με κυβερνητικές βλέψεις. Οι υπάρχουσες δομές συμμετοχής είναι σε κάθε περίπτωση εναντίoν μας. Η μη ενεργή εμπλοκή του λαού στην χάραξη και την άσκηση πολιτικής θα μας βρει πολύ σύντομα σε θέση κατηγορούμενου, για τα θαύματα που δεν καταφέραμε να κάνουμε. Ο παθητικός ρόλος του πληθυσμού οδηγεί σε μια θεοποίηση εκείνου που ασκεί την εξουσία, καθώς έχοντας το μονοπώλιο της δράσης, οφείλει σε ένα ιδεατό επίπεδο να πραγματώσει τις επιθυμίες, τις σκέψεις και τα όνειρα αυτών. Κάθε τι λιγότερο συνιστά ήδη μια μικρή προδοσία.
Τον καιρό των παχιών αγελάδων και της πολιτικής ομαλότητας αυτό δεν είναι κάτι τραγικό, καθώς μπορείς με μια σχετική ευκολία να πείσεις τον λαό πως επιθυμία, σκέψη και όνειρό του, είναι να βολευτεί. Γι’ αυτό και σε καιρούς παχιών αγελάδων και πολιτικής ομαλότητας τα ποσοστά της αριστεράς (που εξ ορισμού δεν μπορεί να υποστηρίξει κάτι τέτοιο) βρίσκονταν τόσο χαμηλά, όσο και το αντίστοιχο ποσοστό του πληθυσμού, που δεν συναινούσαν στο όμορφο αυτό πρόταγμα. Σε συνθήκες, όμως, βαθιάς κρίσης και όξυνσης του αυταρχισμού ενός κράτους της δεξιάς, μεγάλο μέρος της κοινωνίας διεκδικεί κάτι παραπάνω.
Αυτό το κομμάτι χρειάζεσαι, για να ελέγξεις στην πορεία πράγματι το κράτος ως σύνολο, και όχι την κυβερνητική εξουσία, μέχρι να περάσουν οι συνθήκες που οδήγησαν στην ενδυνάμωσή σου και να αποσυρθείς ξανά στα ενδότερα της ορθής πολιτικής ανάλυσης. Αυτό το κομμάτι είναι, που με συνεχή ζύμωση και άμεση συμμετοχή δημιουργεί τις κοινωνικές συμμαχίες, που – ιδανικά- θα δουν την κυβέρνηση της αριστεράς ως δική τους υπόθεση, γειώνοντάς την έτσι στο κοινωνικό και ρίχνοντας εκεί άγκυρες.
Χρειάζεσαι λοιπόν πολίτες, όχι ψηφοφόρους.
Εκείνο το άλλο κομμάτι που εξακολουθεί να θέλει να βολευτεί – και πλήθος τέτοιων παραδειγμάτων έχει να εξιστορήσει όποιος και όποια συμμετείχε στην προεκλογική μάχη – δεν μπορείς να το ικανοποιήσεις. Δεν θέλουμε να βολέψουμε τους ανθρώπους, να τους ξεβολέψουμε θέλουμε. Μια ριζοσπαστική αριστερά δεν μπορεί να επιζητά φιλήσυχους πολίτες -με την έννοια των κατόχων εκλογικών δικαιωμάτων.
Οφείλει να παλεύει για τον μετασχηματισμό τέτοιων μαζών σε ενεργούς πολίτες - με την πραγματική εδώ έννοια του όρου.
Δεν χρειάζεσαι λοιπόν νοικοκυραίους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου