O μεσολαβητής ισχύος
Μπαλτάς Αριστείδης
Ενάντια στον ΣΥΡΙΖΑ αναπτύσσονται δύο στρατηγικές. Η πρώτη ξετυλίγεται με πάσα καθαρότητα: να συκοφαντηθεί αυτός σε όλα τα επίπεδα, με όλα τα μέσα, χωρίς ενδοιασμούς, με διαρκώς αυξανόμενη ένταση. Στόχος να επιστρέψει ο ΣΥΡΙΖΑ στο πολιτικό περιθώριο.
Η δεύτερη είναι λιγότερο εμφανής γιατί υπερπηδά τους σημερινούς πρωταγωνιστές και σκοπεύει μακρύτερα. Στόχος να ενσωματωθεί ο ΣΥΡΙΖΑ στο πολιτικό σύστημα ως ακίνδυνος πόλος ενός δικομματισμού παλαιάς κοπής. Αν εμπεδωθεί η πεποίθηση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν διαφέρει από τα "κλασικά" κόμματα, ο στόχος θα έχει επιτευχθεί και το πολιτικό σύστημα θα ξαναβρεί μια ικανοποιητική νέα ισορροπία.
Πού θα μπορούσε να στηριχθεί η δεύτερη στρατηγική;
Το υπάρχον πολιτικό σύστημα έχει αναγάγει τη βουλευτική έδρα σε κληρονομιά ή προικώο και τη διαδοχή των βουλευτών σε εδραίωση τοπικών δυναστειών. Τα "νέα τζάκια" που δημιούργησε το ΠΑΣΟΚ απλώς επιβεβαίωσαν την παράδοση. Το σύστημα έχει ονομαστεί "πελατειακό", αλλά μάλλον ανακαλεί την κλασική φεουδαρχία: η εκλογική περιφέρεια συνιστά κάτι σαν πολιτικό φέουδο το οποίο διαφεντεύει (κυριολεκτικά) ο επιστάτης - κομματάρχης με ρόλο που παραμένει κατά κανόνα στο σκοτάδι. Είναι πάντως αυτός που οφείλει να γνωρίζει κάθε ψηφοφόρο προσωπικά, να κατανοεί τις ανάγκες του και να κατανέμει ακριβοδίκαια τα ανταποδοτικά οφέλη της ψήφου. Το σύστημα έχει ήδη αποδείξει ότι εξασφαλίζει την προσήκουσα εναλλαγή στην εξουσία και άρα τη δική του σταθερότητα.
Αλλά τι γίνεται με τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος δεν διαθέτει εκλογικά φέουδα, αλλά λειτουργεί μέσω βουλευομένων οργάνων που δεσμεύονται από αρχές και κριτήρια; Η απάντηση είναι προφανής: Να αποδυναμωθούν τα όργανα μέχρι εξαφανίσεως και να αντικατασταθούν από συνευρέσεις ατόμων που απλώς κατανέμουν περιοχές πολιτικής επιρροής. Το ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει ακόμη κατορθώσει, μέσα στη γενικευμένη παραζάλη, να εκλογικεύσει συνιστώσες, τάσεις, φράξιες, ομάδες, παρέες και αμετροεπείς προσωπικές φιλοδοξίες ήδη ωθεί προς τη δέουσα κατεύθυνση.
Αλλά αυτό δεν αρκεί. Τον ελλείποντα κρίκο προσφέρει η πολιτική παράδοση των ΗΠΑ, όπου η χαλαρή δομή των δύο μεγάλων κομμάτων τα υποχρεώνει να προσφεύγουν στις υπηρεσίες του επαγγελματία power broker ή μεσολαβητή ισχύος. Δουλειά του είναι να ερευνά τον χώρο ώστε να προτείνει και να προωθεί υποψήφιους με κριτήριο το ποιες κοινωνικές δυνάμεις ή συμφέροντα προτίθενται να τους στηρίξουν. Ένα καθ' όλα νόμιμο επάγγελμα, που εγείρει μόνον ανώδυνες ενστάσεις ιδεολογικού χαρακτήρα, μεσιτεύει τη σχέση κόμματος και εκλογικής βάσης και έτσι τη διασφαλίζει.
Η εκλογική βάση του ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει διαμορφωθεί ούτε από κομματάρχες ούτε από μεσολαβητές ισχύος. Αλλά το εύρος της, σε συνδυασμό με την προϊούσα αμορφία ενός κόμματος στα πρόθυρα της εξουσίας, έχει ανοίξει ορέξεις. Ήδη δρουν ατύπως αφανείς μεσολαβητές ισχύος, οι οποίοι, εφόσον το επάγγελμα δεν κατοχυρώνεται, φιλοδοξούν να εξελιχθούν σε κομματάρχες ή καθοριστικούς παράγοντες στα πολιτικά φέουδα που ευελπιστούν ότι θα διαμοιράσει και θα καταλάβει ο ΣΥΡΙΖΑ με τη δική τους διακριτική συνδρομή.
Βεβαίως η επιχείρηση πολύ απέχει από τού να έχει κριθεί. Αλλά, αν επιτύχει, η μετατροπή του ΣΥΡΙΖΑ σε "κλασικό" κόμμα θα έχει επιτευχθεί και το πολιτικό σύστημα θα ανακάμψει. Πρόκειται για καθοριστικής σημασίας ζήτημα που οφείλει να απασχολήσει όλους πολύ σοβαρά. Αμέσως μετά τούτες τις εκλογές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου