Το μαχαίρι και το πεπόνι ή το γκλοπ και το κεφάλι;
του Μάνου Αυγερίδη
Παρασκευή 17 Απριλίου 2015. Ας κρατήσουμε αυτήν την ημερομηνία. Από τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του Ιανουαρίου και μετά έχουμε μιλήσει αρκετές φορές για «ιστορικές μέρες». Η ιστορική μέρα της νίκης, της πολιτικής ορκωμοσίας, της ψήφου εμπιστοσύνης, της πανευρωπαϊκής αλληλεγγύης, της διαδήλωσης χωρίς αστυνομία και πάει λέγοντας.
Ίσως πρέπει να δούμε και την Παρασκευή αυτή ως μια εξίσου ιστορική μέρα. Πρώτα απ’ όλα, επειδή η ψήφιση του νομοσχεδίου για το σωφρονιστικό σηματοδοτεί την αρχή μιας σειράς σημαντικών πρωτοβουλιών για την προοδευτική μεταρρύθμιση του κράτους· μια μεταρρύθμιση αναγκαία και κρίσιμη τόσο για τις φυλακές, όσο και για την ίδια την έννοια της δημοκρατίας, που έχει καταταλαιπωρηθεί τα τελευταία χρόνια. Αλλά και γιατί η ίδια αυτή μέρα «αμαυρώθηκε» (για να χρησιμοποιήσω κι εγώ αυτό το χιλιοφορεμένο ρήμα) από την είσοδο δυνάμεων των ΜΑΤ και της Πυροσβεστικής στην κατειλημμένη Πρυτανεία του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εικόνες καταστολής και κρατικής επιβολής, συνηθισμένες στο παρελθόν και δοκιμασμένες επανειλημμένα· πάνω μας.
Ίσως πρέπει να δούμε και την Παρασκευή αυτή ως μια εξίσου ιστορική μέρα. Πρώτα απ’ όλα, επειδή η ψήφιση του νομοσχεδίου για το σωφρονιστικό σηματοδοτεί την αρχή μιας σειράς σημαντικών πρωτοβουλιών για την προοδευτική μεταρρύθμιση του κράτους· μια μεταρρύθμιση αναγκαία και κρίσιμη τόσο για τις φυλακές, όσο και για την ίδια την έννοια της δημοκρατίας, που έχει καταταλαιπωρηθεί τα τελευταία χρόνια. Αλλά και γιατί η ίδια αυτή μέρα «αμαυρώθηκε» (για να χρησιμοποιήσω κι εγώ αυτό το χιλιοφορεμένο ρήμα) από την είσοδο δυνάμεων των ΜΑΤ και της Πυροσβεστικής στην κατειλημμένη Πρυτανεία του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εικόνες καταστολής και κρατικής επιβολής, συνηθισμένες στο παρελθόν και δοκιμασμένες επανειλημμένα· πάνω μας.
Η επέμβαση λοιπόν αυτή, είτε κάποιος την χαρακτηρίσει αναγκαία, είτε αναμενόμενη είτε απαράδεκτη, συνιστά μια ήττα. Μια υποχώρηση που μας αφορά όλους και όλες όσους ενταχθήκαμε σ’ αυτόν τον χώρο και στηρίζουμε το πολιτικό σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ. Ήττα και υποχώρηση απέναντι σε διαφορετικού είδους πιέσεις.
Πρώτον, απέναντι στην εκστρατεία τρομοκράτησης της κοινής γνώμης (αλλά και της κυβέρνησης) από εκείνους που ηττήθηκαν στις εκλογές του Γενάρη. Κι εδώ πρέπει να αναρωτηθούμε τι τελικά ηττήθηκε τρεις μήνες πριν και γιατί; Η πολιτική ελίτ, τα συμφέροντα που εξυπηρετεί, το αυταρχικό κράτος και το δίκτυο διαπλεκόμενων μέσων ενημέρωσης, δεν είναι μόνο τα απαξιωμένα, για την ώρα, πρόσωπα που τα αποτελούν, αλλά κυρίως οι μηχανισμοί και οι πρακτικές τους. Επίδειξη πυγμής δεν είναι να χορεύεις στο ρυθμό του ταμπούρλου τους, αλλά να προωθείς τη δική σου ατζέντα με ψυχραιμία και αυτοπεποίθηση. Επίδειξη πυγμής είναι, για παράδειγμα, να ξεκινήσει, επιτέλους, η δημοκρατική ανασυγκρότηση της ελληνικής αστυνομίας και η κάθαρσή της από τους ακροδεξιούς πυρήνες.
Δεύτερον, η επέμβαση αποτελεί ήττα απέναντι σε εκείνες τις τάσεις του αντιεξουσιαστικού χώρου που, έστω άμαζα, κάποιες φορές ακατανόητα και σε μεμονωμένες περιπτώσεις μέσα από πρακτικές «Ζούγκλας» που αντιστρατεύονται ευθέως την παράδοση και τις αξίες των κοινωνικών κινημάτων (βλ. δημοσίευση «αποκαλυπτικών ντοκουμέντων», κάψιμο κινηματικών χώρων κ.ά.), έκαναν πολιτική ή μικροπολιτική πάνω στα δίκαια αιτήματα των απεργών πείνας· αιτήματα που βρίσκονται, ούτως ή άλλως στον πυρήνα της πολιτικής της κυβέρνησης και γίνονται πράξη με συνέπεια και συνέχεια, παρά το ασφυκτικό κλίμα. Οι «καταληψίες», ωστόσο, «κέρδισαν» κάτι: το δικαίωμα να μιλήσουν για την καταστολή της «πρώτης φοράς», την ταύτιση αυτής με τις προηγούμενες κυβερνήσεις, τη συνέχεια του κρατικού αυταρχισμού, την υποκρισία των συριζαίων. Σ’ αυτό το επίπεδο, ο ΣΥΡΙΖΑ ικανοποίησε, τελικά, το βασικό «αίτημά» τους, και μάλιστα σε μια στιγμή που είχαν αρχίσει να φαίνονται τα αδιέξοδα αυτής της στρατηγικής.
Είναι πολλά αυτά που θα μπορούσαν να γραφτούν ακόμα, για την πανεπιστημιακή κοινότητα, το φοιτητικό κίνημα και τους τρόπους με τους οποίους θα έπρεπε να παρέμβει, προστατεύοντας τόσο το πανεπιστήμιο όσο και το άσυλο. Η πραγματικότητα, όμως, είναι πως ελλείψει των παραπάνω και πολλών άλλων παραγόντων στην παρούσα συγκυρία, η κυβέρνηση είχε την απόλυτη ευθύνη των κινήσεων. Έπρεπε να επιλέξει· και επέλεξε, κατά τη γνώμη μου, λάθος. Είναι απολύτως κατανοητό, είναι στοιχείο της πολιτικής, να γίνονται συμβιβασμοί και υποχωρήσεις. Φτάνει να είναι σαφές, κάθε φορά, ποιες είναι οι απώλειες, ποιο το κέρδος και ποιος τελικά ο στόχος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου