Συνέντευξη Μπαλτά: «Κανένα πρόβλημα με τους μετεγγραφέντες»
Συντάκτης: Αννα Ανδριτσάκη
«Κάθε πρωί, φεύγοντας από το σπίτι, λέω στη γυναίκα μου ότι πάω σχολείο. Είναι τόσο πολλά αυτά που μαθαίνω κάθε μέρα εδώ σ’ αυτό το υπουργείο...». Ετσι ξεκίνησε η κουβέντα, όχι με τον μαθητή, αλλά με τον πανεπιστημιακό δάσκαλο Αριστείδη Μπαλτά, που βρέθηκε στη θέση του υπουργού και ετοιμάζεται να δώσει τις δύσκολες εξετάσεις της αναδιαμόρφωσης του εκπαιδευτικού τοπίου της χώρας.
Λίγες μόλις ημέρες πριν κατατεθεί το πολυαναμενόμενο νομοσχέδιο με τις πρώτες παρεμβάσεις σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, ο υπουργός Παιδείας αποκαλύπτει στην «Εφ.Συν.» τις δυσκολίες, τα στοιχήματα, αλλά και τα σχέδιά του για το νέο σχολείο και το νέο Πανεπιστήμιο.
• Η απόφαση του ΣτΕ δημιουργεί νέα -και μάλιστα οριστικά- δεδομένα για τις μετεγγραφές στα ΑΕΙ. Τι περιθώρια γενναιόδωρης ερμηνείας υπάρχουν και πώς θα συγκρατήσετε τα Ιδρύματα να μην ακολουθήσουν τις Αρχιτεκτονικές Σχολές;
Η απόφαση του ΣτΕ δεν δημιουργεί «υποχρέωση» στα ΑΕΙ να ανακαλέσουν τις μετεγγραφές που έγιναν φέτος. Δημιουργεί βέβαια κίνητρο, αλλά καλούμε τις διοικήσεις των Ιδρυμάτων να μην επεκτείνουν την απόφαση που αφορά τις Αρχιτεκτονικές, διαφορετικά θα δημιουργηθεί τεράστιο πρόβλημα. Ηδη μίλησα, τόσο με τον πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών όσο και με τον πρύτανη του ΕΜΠ. Και οι δύο με διαβεβαίωσαν ότι δεν έχουν καμία τέτοια πρόθεση.
Αντιστοίχως κι εμείς θα προσπαθήσουμε να βρούμε μια λύση για τις Αρχιτεκτονικές. Ηδη αναζητούμε νομική φόρμουλα (την προώθηση ενδεχομένως μιας νομοθετικής ρύθμισης), ώστε αυτά τα περίπου 200 παιδιά -ίσως να είναι και λιγότερα, διότι ένας αριθμός αυτών εμπίπτει στα κριτήρια του ΣτΕ- να τακτοποιηθούν, χωρίς βέβαια να θίγεται το αυτοδιοίκητο των Ιδρυμάτων ούτε και η απόφαση του ΣτΕ.
Κατά τ’ άλλα, η ρύθμιση που ετοιμάζουμε δεν απέχει από αυτήν στην οποία κατέληξε το ΣτΕ, αλλά έχουμε πει ότι δεν θα είναι οριζόντιοι οι αποκλεισμοί. Είναι τεράστιο το κύμα των μετεγγραφών που δημιουργήθηκε με τις ρυθμίσεις Αρβανιτόπουλου-Λοβέρδου. Επιπλέον αυτών, δε, υπάρχουν και περίπου 1.000 ακόμη αιτήσεις που εκκρεμούν και τις εξετάζουμε τώρα.
• Ποια θα είναι η τελική ρύθμιση για τους «αιώνιους»; Θα πρόκειται για ανοιχτή πρόσκληση ή θα τεθούν χρονικά (ή άλλα) όρια;
Πρόκειται για ψευδοπρόβλημα και αυτό το βεβαιώνουν και οι ίδιες οι διοικήσεις, με τις οποίες έχω συζητήσει σχετικώς. Στην αρχή είχαμε σκεφθεί ένα λίγο πιο σφιχτό πλαίσιο με χρονικά όρια και διαδικασίες. Καταλήξαμε, όμως, σε μια ηθικού χαρακτήρα έκκληση. Οι κατάλογοι δεν θα κλείσουν και όσοι εμφανίζονται και ζητούν να (επαν)εγγράφονται στο επόμενο εξάμηνο, για να συμμετάσχουν στις εξετάσεις, θα ικανοποιούνται. Τωρα, αν έχουν γίνει τυχόν διαγραφές, επειδή ορισμένα Ιδρύματα (ελάχιστα, ένα-δυο) προχώρησαν σε ένα ξεκαθάρισμα μητρώων, αυτές δεν ισχύουν σε περίπτωση εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Θα γίνεται άρση της διαγραφής σε όσους εμφανίζονται.
• Μια από τις πρώτες εξαγγελίες σας ήταν η κατάργηση των Συμβουλίων των Ιδρυμάτων. Ωστόσο, αργότερα αναφερθήκατε στη δημιουργία νέων συμβουλίων. Χρειάζεται, λοιπόν, ένα τέτοιο όργανο, έστω με άλλο ρόλο; Πώς φαντάζεστε το νέο Πανεπιστήμιο;
Τα Συμβούλια, όπως υπάρχουν αυτήν τη στιγμή, θα καταργηθούν. Στο πολυνομοσχέδιο, που είναι έτοιμο και θα καταθέσουμε εντός των προσεχών ημερών, είναι σαφής η κατάργησή τους, ενώ ταυτόχρονα θίγονται όλες οι διατάξεις ως προς την εμπλοκή τους. Στο πλαίσιο, όμως, του σχεδιασμού μας για τη μεγάλη αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου της ανώτατης εκπαίδευσης θα μπορούσα κάλλιστα να φανταστώ Συμβούλια στα Ιδρύματα, αλλά αμιγώς συμβουλευτικού χαρακτήρα και σε συνάρτηση με τις ιδιαίτερες στοχεύσεις κάθε Ιδρύματος.
Δεν έχει γίνει, βέβαια, ακόμα, εξειδίκευση του ρόλου και των αρμοδιοτήτων τους, αλλά στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης θα εξεταστεί. Σε καμία, πάντως, περίπτωση, δεν θα υπάρξουν Συμβούλια, όπως έχουν τώρα. Μιλώντας, τόσο με πρυτάνεις όσο και με τα ίδια τα Συμβούλια, κατάλαβα ότι αποτελεί κοινό τόπο ότι το μοντέλο αυτό δεν μπορεί να λειτουργήσει και δεν απέδωσε αυτό που προέβλεπε η αρχική ιδέα.
• Στη σύνοδο των προέδρων των ΤΕΙ αναφερθήκατε στην αναδιάταξη του χώρου με τη διατήρηση κάποιων και την κατάργηση ή υποβάθμιση άλλων (σε ΙΕΚ). Τα ΤΕΙ αντιπρότειναν αναβάθμιση με χορήγηση τρίτου κύκλου σπουδών (διδακτορικό), διεθνοποίηση κ.ά. Πώς θα το λύσετε και σε τι διάστημα; Με ποιες διαδικασίες και τι κριτήρια;
Υπάρχει ένα ερώτημα συνολικά για το τοπίο της μεταλυκειακής εκπαίδευσης. Εχουν εντοπιστεί πολλά σημεία παραλογισμού και μη ορθής λειτουργίας. Σε ό,τι αφορά τα ΤΕΙ, η αναδιάρθρωση του χώρου θα έχει και γεωγραφικά και θεματικά χαρακτηριστικά. Κοιτάμε τις τοπικές ιδιαιτερότητες, αλλά παράλληλα και τον χαρακτήρα των πτυχίων και το περιεχόμενο των σπουδών. Τίποτα, βέβαια, δεν θα γίνει χωρίς συναινέσεις και πλατιά αποδοχή. Είτε πρόκειται για συγχωνεύσεις με πανεπιστημιακά τμήματα είτε για αναδιαμόρφωση φυσιογνωμίας (ακόμη και ίδρυση νέων τμημάτων), θα επιδιωχθεί η γενική αποδοχή.
• Με το μεταβατικό εξεταστικό σύστημα που ανακοινώσατε, πράγματι διευρύνονται οι επιλογές των υποψηφίων και διορθώνονται δυσλειτουργίες. Ομως είναι αρκετά ακόμη αυτά που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Το μεταβατικό αυτό σύστημα θα αποτελέσει τον οδηγό για το τελικό ή θα αναθεωρήσετε εκ νέου;
Η γενική ιδέα ήταν να ξεμπλοκάρουμε το παρόν δυσλειτουργικό σύστημα και όχι να δημιουργήσουμε νέα δεδομένα για τα παιδιά τελευταία στιγμή. Θα θέλαμε, αλλά δεν έπρεπε να προχωρήσουμε σε ένα πλήρως ανοιχτό σύστημα από τώρα. Πάντως, στο πλαίσιο του σχεδιασμού –που θα ξεκινήσει άμεσα- θα μπορούσαμε να σκεφτούμε ένα σύστημα στηριγμένο στη βασική διάκριση ανάμεσα στις θεωρητικές και θετικές επιστήμες (στη λογική, δηλαδή, του πρακτικού-κλασικού) ενδεχομένως με μια μεταξύ τους επικοινωνία. Αν κάναμε τώρα μια τέτοια διάκριση και ορίζαμε δύο κατευθύνσεις, θα σκοντάφταμε στην προετοιμασία που έχει γίνει τόσο στην γ΄ όσο και στη β΄ τάξη. Γι’ αυτό, περιοριστήκαμε στις απαραίτητες παρεμβάσεις και προετοιμαζόμαστε για τη μεγάλη μεταρρύθμιση που θα ξεκινάει από την α΄ λυκείου και με βασικό στόχο την αυτονόμηση του λυκείου.
• Πότε θα ανακοινωθεί το νέο σύστημα επιλογής στελεχών; Γιατί καθυστέρησε τόσο και ποια, εν τέλει, τα κριτήρια; Οι περιφερειακοί διευθυντές πότε ανακοινώνονται;
Είναι έτοιμο το νέο πλαίσιο και ανακοινώνεται αυτές τις ημέρες. Καταλήξαμε στη δημιουργία ενός μικτού συστήματος που θα περιλαμβάνει και αξιολόγηση προσόντων και εκλογικές διαδικασίες. Για την ακρίβεια, παραμένει η διαδικασία μοριοδότησης, αλλά με διορθωτικές παρεμβάσεις, όπου αυτές κρίθηκαν απαραίτητες, ενώ καταργείται η συνέντευξη και αντ’ αυτής θα διεξάγεται η εκλογή από τον σύλλογο διδασκόντων, το αποτέλεσμα της οποίας θα παίρνει τόσα μόρια όσα έπαιρνε η συνέντευξη. Για να διασφαλιστεί, μάλιστα, η ανάδειξη των πράγματι πιο ικανών θα προβλέπεται και ένα ελάχιστο όριο ψήφων. Σε ο,τι αφορά τους περιφερειακούς, ανακοινώνονται τις επόμενες ημέρες. Για το ενδεχόμενο νέο σύστημα ορισμού, δεν έχουμε ακόμα καταλήξει. Θα ληφθεί υπόψη, πάντως, ότι ναι μεν πρόκειται για ρητά πολιτικές θέσεις, άρα δεν μπορεί η διαδικασία ορισμού να εξαντλείται στη μοριοδότηση, θα πρέπει όμως να υπάρχουν και μηχανισμοί αξιολόγησης της επάρκειας των υποψηφίων.
• Πώς προχωράει ο σχεδιασμός της νέας χρονιάς; Ποιο νούμερο προσλήψεων μπορούμε να φτάσουμε και πώς θα αντιμετωπιστούν τα κενά;
Από τις 15.000 προσλήψεις που προβλέπονται από τον προϋπολογισμό, αφαιρούνται όσοι επαναπροσλαμβάνονται (είναι περίπου 3.000 μέχρι 4.000), ενώ και όσες υπολείπονται δεν αντιστοιχούν σε ισάριθμες οργανικές θέσεις, καθώς πρόκειται για μεσοσταθμικά μεγέθη. Ωστόσο, αποτελεί προεκλογική και μετεκλογική δέσμευση και -βάσει των προτεραιοτήτων που έχουν τεθεί σε Υγεία και Παιδεία- μπορούμε να υπολογίσουμε ότι θα εξασφαλίσουμε γύρω στις 3.000-4.000 νέες προσλήψεις. Θα γίνουν με σκοπό την κάλυψη των μεγάλων αναγκών και με αντικειμενικούς αλγορίθμους. Πρόκειται για μια μικρή ανάσα, φυσικά, που δεν λύνει το μεγάλο πρόβλημα της έλλειψης διδακτικού προσωπικού.
Παράλληλα, καταβάλλουμε προσπάθειες, ώστε να εξασφαλιστούν κονδύλια ΕΣΠΑ για τους αναπληρωτές και -ει δυνατόν- αυξημένα. Μέχρι το τέλος του μήνα θα έχουμε πλήρη ανάλυση των κενών και θα εντείνουμε τις προσπάθειές μας για την καλύτερη δυνατή οργάνωση εν όψει της ερχόμενης σχολικής χρονιάς. Θα ήθελα να πω, όμως, ότι πρέπει να στηριχθούμε πολύ στο φρόνημα, στην αυταπάρνηση. Είναι τέτοια η οικονομική κατάσταση της χώρας, ώστε να απαιτείται κυριολεκτικά συστράτευση.
«Από δω και πέρα τέτοιες διαφορές δεν θα εμφανιστούν»
• Εχουν καταγραφεί αρκετές διαφωνίες με τον αναπληρωτή υπουργό Παιδείας. Οι ίδιοι δεν τις έχετε κρύψει. Πώς αντιμετωπίζονται; Σε ορισμένα, δε, θέματα έχει φανεί μια διάσταση απόψεων μεταξύ υμών και του κυβερνητικού κόμματος, τουλάχιστον βάσει των πάγιων θέσεών του στα θέματα εκπαίδευσης. Πώς απαντάτε σε αυτές τις περιπτώσεις;
Εχει υπερδιογκωθεί το θέμα. Βρεθήκαμε στο υπουργείο με πολύ διαφορετικές εμπειρίες και ταχύτητες. Παρότι κι εγώ είχα θέση στο κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ, ο κ. Κουράκης είναι χρόνια πολιτικός. Τα συζητήσαμε και πλέον όλα δρομολογούνται ύστερα από συνεννόηση. Από δω και πέρα τέτοιες διαφορές δεν θα εμφανιστούν.
Ως προς το κόμμα, θέλω να πω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είχε φτιάξει στο μέτρο του δυνατού ένα πρόγραμμα όσο ήταν στην αντιπολίτευση, αλλά θα πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν ότι: α) δεν είναι αμιγώς κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και θα πρέπει να καταγράφονται οι θέσεις στελεχών που δεν ανήκουν στον ΣΥΡΙΖΑ, και δεν αναφέρομαι μόνο στους ΑΝ.ΕΛΛ., και β) ειδικά υπό τις παρούσες συνθήκες, δεν είναι πάντα εύκολο να τηρούνται κατά γράμμα οι κομματικές θέσεις που έχουν εκφραστεί κατά την αντιπολιτευτική περίοδο.
Ωστόσο, όλα τίθενται σε διαδικασία επίλυσης. Επιδιώκεται η αποκατάσταση με την έννοια των έλλογων σχέσεων με βάση την αυτονομία των δύο πλευρών (κυβέρνηση-κόμμα), αλλά με επιδίωξη την αντιμετώπιση της τριβής. Αυτό συμβάλλει στη συνθετικότερη λειτουργία και, όταν πρόκειται για έντιμη συζήτηση, τότε η τρίτη λύση που πολλές φορές προκύπτει είναι η καλύτερη. Πρόκειται, με άλλα λόγια, γι’ αυτό που λέει κι ο Σπινόζα για την παραγωγική δύναμη της δημοκρατίας...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου