ΣΥΡΙΖΑ: Ένας χρόνος διακυβέρνησης και προχωράμε...
Όσους και όσες βρισκόμαστε στο πλευρό της σημερινής κυβέρνησης μας ενώνει η επιθυμία να αγωνιστούμε από κοινού για μια νέα κοινωνική συμφωνία, για μια νέα και σύγχρονη εκδοχή του ανθρωπισμού. Πρόκειται για ένα σχέδιο για τον άνθρωπο και την κοινωνία που, μαζί με το ιστορικό αίτημα για σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της κοινωνίας, επαναφέρει ξανά στο προσκήνιο τα θεμελιώδη αιτήματα της Γαλλικής Επανάστασης και του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, για κοινωνική πρόοδο, κοινωνική δικαιοσύνη, ισότητα και αδελφοσύνη.
Για να πετύχει αυτό το σχέδιο, απαιτούνται, κατά τη γνώμη μου, τρεις προϋποθέσεις:
Α) Ιδεολογική καθαρότητα
Απέναντι στην κυριαρχία της νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας απαιτείται μια νέα και σαφής ιδεολογική ταυτότητα της Αριστεράς, μια ταυτότητα χωρίς κενά, αμφισημίες και σκοτεινές γωνιές. Χρειάζεται, με άλλα λόγια, ένα πολιτικό πρόγραμμα καλά επεξεργασμένων αρχών και θέσεων, το οποίο αφενός θα παίρνει υπόψη τις θεμελιώδεις αξίες της Αριστεράς και αφετέρου τα νέα πολιτικά και κοινωνικά δεδομένα. Το νέο αυτό πρόγραμμα οφείλει και πρέπει να δίνει σαφή απάντηση στο ερώτημα «Ποιον άνθρωπο και ποια ανθρώπινη κοινωνία επιθυμούμε για το μέλλον;». Τότε και μόνο τότε, αν δηλαδή, σε πείσμα των τρεχουσών δυσχερειών, προτείνουμε με καθαρότητα και απλότητα ένα διαφορετικό όραμα για τον άνθρωπο και τον κόσμο -τότε και μόνο τότε- ίσως μπορέσουμε το όραμα αυτό να γίνει κτήμα της πλειονότητας των συμπολιτών μας και να οδηγήσει στη νίκη της αριστερής ιδεολογίας και του αριστερού ανθρωπισμού έναντι της νεοφιλελεύθερης ιδεολογικής κυριαρχίας.
Β) Θέσμιση δομών αξιοκρατίας και διαφάνειας
Η δεύτερη προϋπόθεση για την επιτυχία της προσπάθειάς μας συνδέεται με τις αξίες αξιοκρατία και διαφάνεια. Πράγματι, οφείλουμε και πρέπει να δείξουμε στην κοινωνία ότι δεν προδίδουμε και δεν εξαργυρώνουμε τις αξίες και της ιδέες της Αριστεράς. Αυτό ακριβώς συνιστά το: «Ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς». Προϋπόθεση για να υπερασπιστούμε και να διατηρήσουμε το ‘ηθικό πλεονέκτημα' είναι, κατά τη γνώμη μου, η θέσμιση δομών ισότητας, ισονομίας, αξιοκρατίας και διαφάνεις σε όλες τις εκδηλώσεις της κοινωνικής και πολιτικής ζωής (υπηρεσίες, διοίκηση κ.ο.κ.). Να αντιταχθούμε στις κατεστημένες και αναχρονιστικές νοοτροπίες του παρελθόντος (κρατισμός, γραφειοκρατία, οικογενειοκρατία, πελατειακές σχέσεις κ.ο.κ.), δείχνοντας στον κόσμο ότι ένα άλλο μοντέλο διοίκησης και διακυβέρνησης είναι εφικτό. Σε βάθος χρόνου αυτή η άλλη αντίληψη για την άσκηση της εξουσίας, η διαφορετική αντίληψη για τη διακυβέρνηση και τη διοίκηση, θα καταστεί το μεγάλο και συγκριτικό πλεονέκτημα της Αριστεράς. Αυτή η αντίληψη και η επιμονή σε αυτή θα πείσει, εν τέλει, τους συνανθρώπους μας ότι το όραμα για έναν άλλο άνθρωπο και μια άλλη κοινωνία είναι εφικτό, ότι είναι όραμα του κόσμου αυτού και όχι μιας άλλης εικονικής πραγματικότητας.
γ) Ενίσχυση της κινηματικής λογικής και δράσης και των δομών της άμεσης και συμμετοχικής Δημοκρατίας
Τρίτη, και ίσως σημαντικότερη, προϋπόθεση για την κυριάρχηση των ιδεών του αριστερού εγχειρήματος απέναντι στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές είναι η ενίσχυση της Κινηματικής Δράσης και των πρακτικών της Άμεσης και Συμμετοχικής Δημοκρατίας. Η λογική των κινημάτων μαζί με τη λογική της συμμετοχικής και άμεσης Δημοκρατίας αποτελούσαν πάντοτε εμβληματικές αξίες της ευρωπαϊκής Αριστεράς και του ευρωκομουνισμού και θα πρέπει να διαφυλαχθούν ως τέτοιες και σήμερα. Ο ΣΥΡΙΖΑ -ως κυβερνώσα Αριστερά πλέον- θα πρέπει να συμβιβάσει δημιουργικά την αντίληψη του κυβερνάω με την ιδέα του αγωνίζομαι και διεκδικώ, την αντίληψη της θεσμικής νομιμότητας με την ιδέα της κινηματικής λογικής. Σε αυτή την προσπάθεια ας στηρίξουμε συνειδητά την κυβέρνηση.
Όμως, ας μη μετατραπούμε σε απλούς τοποτηρητές και εντολοδόχους των κυβερνητικών οδηγιών και υποδείξεων. Αντίθετα, ας διαφυλάξουμε τη διάσταση της αυτόνομης και κινηματικής λογικής των οργάνων μας. Η αυτονομία και η ανεξαρτησία θα διασφαλίσουν αφενός τους όρους της κριτικής στήριξης των επιλογών της κυβέρνησης και αφετέρου θα μας προστατεύσουν από τις παθογένειες και τις αυθαιρεσίες της εξουσίας.
Η ιδέα τής άμεσης και συμμετοχικής Δημοκρατίας θα πρέπει να πάρει σάρκα και οστά γρήγορα, τόσο στις οργανώσεις μας όσο και στον γενικότερο δημόσιο βίο. Στις οργανώσεις μελών και φίλων, π.χ., θα μπορούσαν να δημιουργηθούν ομάδες εργασίας, για να εργαστούν πάνω σε συγκεκριμένες θεματικές περιοχές. Οι ομάδες εργασίας θα μπορούσαν να καταστούν έτσι φυτώρια νέων ιδεών που, με πρόσθετη επεξεργασία στην ολομέλεια των οργανώσεων, θα ήταν δυνατό να μετατραπούν σε ολοκληρωμένες πολιτικές προτάσεις και θέσεις με τελικό αποδέκτη την κυβέρνηση και το κυβερνητικό έργο. Η ίδια διαδικασία θα ήταν δυνατό με στοχευόμενες θεσμικές παρεμβάσεις να εφαρμοστεί και σε άλλες περιοχές τις δημόσιας ζωής (σχολεία, δημόσιες υπηρεσίες, ΟΤΑ κ.ο.κ).
Με τον τρόπο αυτό (παράγοντας ιδέες και προτάσεις στους χώρους εργασίας και πάλης), οι πολίτες θα μπορούσαν να νιώσουν ότι συμμετέχουν ενεργά στη διαμόρφωση των όρων και των συνθηκών της ζωής τους και στην αποτελεσματικότητα του κράτους, των θεσμών και των υπηρεσιών. Αυτό δεν δείχνει, εξάλλου, σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και αντιμετώπιση των ανθρώπων ως φορέων της Ιστορίας και όχι ως αντικείμενων της Ιστορίας;
Αντί επιλόγου
Συμπληρώθηκε ένας χρόνος διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ και γνωρίζουμε ότι αυτό έγινε και συνεχίζει να γίνεται μέσα σε εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό της χώρας. Η διακυβέρνηση της χώρας από την Αριστερά και η επιδίωξη της ιδεολογικής κυριαρχίας της θα συνεχίσει να αποτελεί μια εξαιρετικά δύσκολη, αλλά, ταυτόχρονα, και μια προκλητικά γοητευτική υπόθεση. Δύο είναι οι πραγματικοί κίνδυνοι σε αυτό το εγχείρημα: α) το να καταγραφεί ο ΣΥΡΙΖΑ στη συνείδηση του κόσμου (με μια σειρά από άστοχες πολιτικές πράξεις) ως 'μία από τα ίδια' και β) το να καταστεί, έτσι (μέσω των λαθών του) η πραγματική κολυμβήθρα του Σιλωάμ για τις αμαρτίες και τις ανομίες των προηγούμενων κυβερνήσεων.
Το να μη συμβούν τα παραπάνω βρίσκεται, εν πολλοίς, στα χέρια μας. Στα χέρια μας βρίσκεται, επίσης, και το στοίχημα του να μη μετατραπεί ο ΣΥΡΙΖΑ σε περιστασιακό επεισόδιο και σε "φωτοβολίδα της Ιστορίας", αλλά, αντίθετα, να ανταποκριθεί στις προσδοκίες των ανθρώπων για μια άλλη κοινωνική, οικονομική και πολιτική πραγματικότητα.
Στην τελική, το διακύβευμα παραμένει το ίδιο στη ροή της Ιστορίας. Είναι το: Αριστερός Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα; Και αυτό το διακύβευμα αφορά τη χώρα μας σήμερα, αλλά και την Ευρώπη και τον κόσμο ολόκληρο αύριο. Να γιατί δεν επιτρέπεται να αποτύχουμε!
Α.Κ.Κ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου