Η φορολογική μεταρρύθμιση μαζί με τα εργασιακά, θα έπρεπε να είναι οι τομείς πρώτης προτεραιότητας για μια κυβέρνηση της αριστεράς
Το φορολογικό επείγει
Χρήστος Λάσκος
Δεν είναι μόνο το γεγονός πως μια προοδευτική πολιτική στη φορολογία είναι από τις περισσότερο ενδεδειγμένες, όταν θέλεις να λειτουργήσεις μεροληπτικά από ταξική άποψη. Επιπλέον, η αναδιανομή εισοδήματος προς όφελος των κατώτερων τάξεων, για την οποία καλύτερο όπλο από τη φορολογία δεν διαθέτουμε, είναι όρος για την επανεκκίνηση της οικονομίας, για την αντιμετώπιση της ανεργίας, για την ανασύνταξη του κοινωνικού κράτους.
Με άλλα λόγια, το κεντρικό σύνθημα «να πληρώσουν την κρίση οι πλούσιοι και το κεφάλαιο» είναι άμεσα συναρτημένο με αυτό, όπως επίσης και η πρωταρχικότητα που απέκτησε από την εποχή της παρουσίασης του εκλογικού προγράμματος, ήδη την άνοιξη του 2012, η θεσμική πρόταση για το περιουσιολόγιο ως βασικού εργαλείου οποιασδήποτε πραγματικά ριζοσπαστικής -και αποτελεσματικής ταυτόχρονα- παρέμβασης μιας κυβέρνησης της αριστεράς.
Ως προς αυτό, έχουμε ήδη καθυστερήσει. Χρειαζόμαστε πάραυτα το περιουσιολόγιο ακριβώς για να αναδιανεμηθούν με κοινωνικά ορθολογικό και ηθικά παραδεκτό τρόπο τα φορολογικά βάρη υπέρ των κοινωνικών τάξεων, που βίωσαν και ακόμη βιώνουν όχι μόνο την πεντάχρονη εξοντωτική επίθεση στα εισοδήματα και τα δικαιώματά τους, αλλά και, διαχρονικά, την καπιταλιστική εκμετάλλευση. Προκειμένου γι’ αυτό, δεν μπορεί παρά να πληρώσουν οι έχοντες πλούτο και εισοδήματα, οι οποίοι αποτελούν μια πολύ μεγαλύτερη κατηγορία από το «μεγάλο κεφάλαιο».
Αυτά, μεταξύ άλλων, υποστηρίζαμε με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο, πριν από ένα περίπου χρόνο1. Ο λόγος, για τον οποίο έγινε εκείνη η παρέμβαση, ήταν πως είχαν αποκτήσει μεγάλη δημοσιότητα απόψεις συντρόφων, οι οποίες ισχυρίζονταν πως θα καταργήσουμε τον ΕΝΦΙΑ και θα τον αντικαταστήσουμε με φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας, ο οποίος θα προβλέπει υψηλότατο αφορολόγητο –οι πιο γενναιόδωροι το έβλεπαν στα 300.000 ευρώ ατομικό, άρα, για μια τετραμελή οικογένεια 1.200.000! Και οι λιγότερο γενναιόδωροι, όμως, κάτω από τις 500.000 δεν έπεφταν.
Διεύρυνση της φορολογικής βάσης
Δεν ήταν μόνο πως αυτό θα σήμαινε μια τεράστια μείωση εσόδων απολύτως αναγκαίων για την άσκηση φιλικής προς τα κατώτερα στρώματα πολιτικής. Επιπλέον, αποτελούσε ιστορικό παράδοξο ένας πολιτικός οργανισμός της αριστεράς να εμφανίζεται ως «προστάτης της ιδιοκτησίας» γενικώς, ισχυριζόμενος πως η φορολόγηση του πλούτου συνιστά αντιλαϊκή πολιτική.
Να τι σημειώναμε: «Θα πρέπει να επιμείνουμε πως η φορολογική μεταρρύθμιση και η διεύρυνση της φορολογικής βάσης είναι κατά πολύ σημαντικότερες από οποιαδήποτε συνολική μείωση φόρων. Ειδικά στη βραχυχρόνια περίοδο η πίεση για δαπάνες, οι οποίες θα αντιμετωπίζουν την ανθρωπιστική κρίση και τις ανάγκες της πραγματικής οικονομίας θα είναι κάτι περισσότερο από επιτακτική. Η συμμαχία εναντίον των περικοπών του κοινωνικού κράτους δεν μπορεί να οικοδομηθεί πάνω σε μια αντι-φορολογική πλατφόρμα. Δεν μπορεί να επαναλάβει το σύμφωνο που είχαν συνομολογήσει οι κυρίαρχες τάξεις στην Ελλάδα με μεσοστρώματα στη βάση των χαμηλών φόρων, της φοροδιαφυγής, ακόμη και της πλήρους αποφυγής της φορολογίας […] Η συμμαχία μπορεί να οικοδομηθεί σε ισχυρότερα θεμέλια –στην εσωτερική ζήτηση, τη ρευστότητα και την παραγωγική ανασυγκρότηση […] Ως προς αυτό δεν επιτρέπεται καμία σύγχυση. Η θέση μας θα πρέπει να είναι απολύτως καθαρή. Οποιαδήποτε ασάφεια θα πληρωθεί πολύ ακριβά κατά την εφαρμογή του κυβερνητικού προγράμματος».
Νομίζω, δυστυχώς, πως είμαστε πολύ κοντά στην επιβεβαίωση αυτής της πρόγνωσης.
Έτσι εξηγείται πως ακούγονται πράγματα, όπως η διατήρηση του ΕΝΦΙΑ, ενώ το μόνο πολιτικά ορθό είναι η κατάργησή του, όχι γιατί είναι «βαρύς», αλλά γιατί είναι ακραία άδικος. Και η εφαρμογή ενός φόρου ακίνητης περιουσίας [και περιουσίας γενικότερα], ο οποίος θα επιδίωκε μεγάλα έσοδα επιβαρύνοντας τους ιδιοκτήτες προοδευτικά κατά το μέγεθος του πλούτου τους. Που σημαίνει πολύ μεγάλη ελάφρυνση των χαμηλών στρωμάτων και αντισταθμιστική επιβάρυνση των μεγαλομεσαίων.
Έτσι, επίσης, εξηγείται η όλη συζήτηση για τον ΦΠΑ, τη στιγμή που, αν υπάρχει μια σταθερά για την αριστερή φορολογική πολιτική, από την εποχή του Μαρξ ήδη, αυτή είναι η εναντίωση στην έμμεση φορολογία και η στόχευση, μόλις γίνει δυνατόν, για ολοκληρωτική της κατάργηση2.
Η πραγματική ανάκαμψη
Η γνώμη μου, λοιπόν, είναι πως πολύ γρήγορα θα πρέπει η κυβέρνηση να πάρει νομοθετικές πρωτοβουλίες σε ό,τι αφορά τη φορολογική πολιτική. Έχει, ήδη, αργήσει πολύ και η διαπραγμάτευση δεν συνιστά δικαιολογία, στο μέτρο που το εσωτερικό ταξικό μέτωπο έχει μεγαλύτερη σημασία από στρατηγική άποψη.
Η φορολόγηση του πλούτου -όχι η προνομιακή περαίωση, για εισπρακτικούς λόγους, που είναι, νομίζω, απαράδεκτη-, η έκτακτη, επιπλέον, φορολόγηση του μεγάλου πλούτου και του κεφαλαίου, η άμεση κατάργηση των προκλητικών φοροαπαλλαγών σε επιχειρήσεις είναι πράγματα τα οποία θα έπρεπε ήδη να υλοποιούμε.
Και μαζί η παρέμβαση στο φόρο εισοδήματος, η οποία θα επιτρέψει την εκκίνηση της τόσο αναγκαίας αντίστροφης αναδιανομής υπέρ των μισθωτών και των φτωχών στρωμάτων. Τώρα, όχι του χρόνου. Για να δοθεί, μαζί με την αποκατάσταση των εργασιακών δικαιωμάτων και την ενίσχυση των χαμηλοσυνταξιούχων, ένα σαφέστατο κοινωνικό σήμα. Και, ακόμα, για να αμφισβητήσουμε έμπρακτα τη νεοφιλελεύθερη «αρχή», πως πρώτα θα έρθει η ανάκαμψη και μετά θα διανεμηθούν τα δώρα της, επιμένοντας, όπως κάναμε πάντα, άλλωστε, πως δεν υπάρχει περίπτωση ανάκαμψης, άξιας να φέρει αυτό το όνομα, αν δεν ευνοηθούν πρώτα εισοδηματικά οι κατώτερες τάξεις.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου