18 Δεκεμβρίου - Διεθνής Ημέρα Μεταναστών
Πάνος Τριγάζης*
Οι μαζικές μετακινήσεις πληθυσμών δεν αποτελούν καινούργιο φαινόμενο στην Ιστορία. Σήμερα όμως, το φαινόμενο έχει διεθνοποιηθεί. Αφορά δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους, είτε νόμιμους μετανάστες είτε μετανάστες χωρίς χαρτιά είτε πρόσφυγες από διάφορες αιτίες, κυρίως πολιτικούς ή πρόσφυγες πολέμων ή και οικολογικούς πρόσφυγες.
Υπάρχουν ολόκληροι διεθνείς οργανισμοί που ασχολούνται με τους ανθρώπους που εμπίπτουν στην κατηγορία των μεταναστών ή των προσφύγων. Πρέπει να αναφερθούμε στο σημαντικότατο έργο που επιτελεί η Υπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους πρόσφυγες, ενώ σημαντική είναι η αποστολή και του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης, του οποίου η Ελλάδα υπήρξε ιδρυτικό μέλος.
To ζητούμενο για την αντιμετώπιση των προβλημάτων των ανθρώπων αυτών δεν είναι να «ταμπουρωθούμε στο εθνικό καβούκι μας», αλλά να διεκδικήσουμε την ισότιμη διεθνή συνεργασία και την παγκόσμια αλληλεγγύη.
Παλαιότερα, η χώρα μας, από τις αρχές του 20ού αιώνα και μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, υπήρξε χώρα εξόδου μεταναστών, με τη μετανάστευση Ελλήνων εντός και εκτός συνόρων να αναδεικνύεται μέγα κοινωνικό πρόβλημα, το οποίο μάλιστα η κυρίαρχη αστική ιδεολογία επιδίωκε να εξωραΐσει μιλώντας για «το φιλαπόδημον του Ελληνος».
Ομως, από το 1980 και μετά, η Ελλάδα έγινε χώρα εισόδου και διέλευσης μεταναστών ή και προσφύγων, προερχόμενων από χώρες του πρώην υπαρκτού σοσιαλισμού, τη Μ. Ανατολή των διαρκών πολέμων και την Αφρική της ακραίας φτώχειας.
Κατά τις δεκαετίες που μεσολάβησαν, παρά τις προσπάθειες των δυνάμεων της Αριστεράς και ποικίλων κοινωνικών κινημάτων, η ελληνική κοινή γνώμη δεν είχε ποτέ ουσιαστική πληροφόρηση για τη μετανάστευση και τις αιτίες της, ούτε υπήρξαν οι κατάλληλες εθνικές ή ευρωπαϊκές πολιτικές για την αντιμετώπιση του φαινομένου.
Αντιθέτως, τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ελλάδα, η εισροή μεταναστών και προσφύγων αντιμετωπίστηκε σαν μπαμπούλας, δηλαδή, σαν απειλή για την κοινωνία. Οι «ακραίες επιθέσεις σε βάρος των δικαιωμάτων και των κατακτήσεων των εργαζομένων» ήταν το άλλοθι.
Για παράδειγμα, η κυρίαρχη ιδεολογία, συνεπικουρούμενη από την ακροδεξιά δημαγωγία και κινδυνολογία, επιχείρησε πάντοτε και συνεχίζει και σήμερα να αποδίδει την αύξηση της ανεργίας όχι στο σύστημα και στη βαθιά κρίση του, αλλά στους μετανάστες.
Αποτέλεσμα της στάσης αυτής των κυρίαρχων δυνάμεων είναι η ραγδαία αύξηση στην Ευρώπη και στη χώρα μας των αποκρουστικών φαινομένων της ξενοφοβίας, του ρατσισμού και του νεοναζισμού.
Ξεχνούν κάποιες δυνάμεις στη χώρα μας, οι οποίες κινδυνολογούν για τους μετανάστες, ότι άλλοτε ήταν τα παιδιά της Ελλάδας που «έπαιρναν των ομματιών τους» αναζητώντας καλύτερη μοίρα στις ΗΠΑ, στον Καναδά, στην Αυστραλία, στη Ν. Αφρική αλλά και «στις φάμπρικες» της Γερμανίας, και του Βελγίου τις στοές - σύμφωνα με ένα πονεμένο τραγούδι του Στέλιου Καζαντζίδη.
Εκθεση του Ταμείου του ΟΗΕ για τον Πληθυσμό το 2006 εκτιμούσε ότι «σε μια εποχή δημογραφικής γήρανσης της Ευρώπης, η συμβολή της μετανάστευσης για τη διάσωση των ασφαλιστικών ταμείων, την αναζωογόνηση προβληματικών περιοχών, ιδίως της υπαίθρου, είναι πολλαπλά ευεργετική».
Στην ίδια έκθεση αναφερόταν ότι «δύο προσεγγίσεις κυριαρχούν στις μεταναστευτικές πολιτικές των περισσοτέρων χωρών, από τη μία ο διαχωρισμός -η γκετοποίηση- και από την άλλη η αφομοίωση»· προσεγγίσεις που αμφότερες απορρίπτονται από τον ΟΗΕ.
Κάποτε «λαθρομετανάστες» υπήρξαν και πολλοί Ελληνες. Επικαλούμαι δημοσίευμα της καθημερινής εφημερίδας «Εμπρός», στην πρώτη σελίδα, με ημερομηνία 26 Απριλίου 1929, υπό τον τίτλο «Η λαθρομετανάστευσις εις τον λιμένα Πειραιώς»:
«Το ρεύμα της μεταναστεύσεως όχι μόνον εις την Ελλάδα, αλλά και εις ολόκληρον την Ευρώπην είναι ακατάσχετον προς την Αμερικήν. Ούτε ο μεταναστευτικός νόμος, ούτε αι αυστηραί ποιναί αι οποίαι επιβάλλονται εις τους λαθρομενάστας είναι αρκεταί διά να ανακόψουν το ρεύμα τούτο».
«Πόσα περιστατικά Ελλήνων μεταναστών -συνέχιζε το δημοσίευμα- δεν μας είναι γνωστά. Χιλιάδες άνθρωποι γυμνητεύουν, πεινούν περιφερόμενοι εις τον Καναδάν, ή την Αργεντινήν όπου έχουν αποσταλή, πλανηθέντες παρά των πρακτόρων οι οποίοι εφρόντισαν να πείσουν τούτους ότι η γη της επαγγελίας είναι εκεί, και ότι τα δολλάρια τους αναμένουν εις τας προκυμαίας».
Ενδιαφέρον έχει ακόμα ένα απόσπασμα από το δημοσίευμα: «Αλλοι πάλιν πίπτουν θύματα διαφόρων συμμοριών, αι οποίαι ενεδρεύουν εκεί διά να τους απαλλάξουν και από την τελευταίαν πεντάραν, προφασιζόμενοι ότι θα κατορθώσουν να τους εισαγάγουν εις τας Ηνωμένας Πολιτείας».
* προέδρος του Παρατηρητηρίου Διεθνών Οργανισμών και Παγκοσμιοποίησης (ΠΑΔΟΠ)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου