Βαρύγδουπες καταγγελίες

Βαρύγδουπες καταγγελίες

Τάσος Παππάς

EUROKINISSI / ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ

Το μεγάλο ατού των θεωριών συνωμοσίας -εξαιρετικά δημοφιλείς και στη χώρα μας- είναι ότι δίνουν απλές απαντήσεις σε σύνθετα προβλήματα.

Αυτοί που τις διακινούν μπορεί να μην είναι σε θέση να αποδείξουν ότι ισχύουν όσα ισχυρίζονται -δεν αισθάνονται άλλωστε την υποχρέωση να το κάνουν-, ωστόσο κι αυτοί που τις απορρίπτουν δεν μπορούν να αποδείξουν ότι δεν ισχύουν (πώς να αντικρούσεις τα επιχειρήματα κάποιου που δεν θέλει να τα συζητήσει;).

Οι συνωμοσιολόγοι, οχυρωμένοι στις σιδερένιες βεβαιότητές τους, δεν αφήνουν τίποτε να τους χαλάσει το λυτρωτικό αφήγημα.

Οι δεύτερες σκέψεις, η ψύχραιμη και νηφάλια ανάλυση, η κοινή λογική δεν τους αφορούν. Γι’ αυτούς το κλειδί που ανοίγει όλες τις πόρτες και φωταγωγεί την πραγματικότητα είναι η θεωρία ότι τα πάντα στον κόσμο συμβαίνουν εξαιτίας της δράσης κάποιων σκοτεινών κέντρων.

Μερικές φορές τα… σκοτεινά κέντρα κατονομάζονται: οι Εβραίοι (οι συνήθεις ύποπτοι), ο ιμπεριαλισμός (ο μόνιμος ένοχος για την Αριστερά), οι μυστικές υπηρεσίες (αυτή είναι η δουλειά τους), κάποιες θρησκευτικές σέχτες (τα βιβλία και οι ταινίες που ασχολούνται μ’ αυτές πουλάνε τρελά).

Οπως σημειώνει ο Πιερ Αντρέ Ταγκιέφ, «η παγκόσμια ιστορία είναι γεμάτη με πραγματικές συνωμοσίες που πέτυχαν το στόχο τους ή απέτυχαν παταγωδώς. Είναι όμως επίσης γεμάτη με υποθετικές και φανταστικές συνωμοσίες που αποδίδονται σε συγκεκριμένες μειοψηφίες ή στην εξουσία. […] Για τον συνωμοσιολογικό τρόπο σκέπτεσθαι, οι συμπτώσεις δεν είναι ποτέ τυχαίες: έχουν αξία ενδείξεων, αποκαλύπτουν κρυφές συνδέσεις και προσφέρουν μοντέλα ερμηνείας των γεγονότων. Στη συνέχεια, οι ενδείξεις μετατρέπονται σε αποδείξεις, πράγμα που προσδίδει στους θεωρητικούς των συνωμοσιών ορθολογικό, ακόμα και επιστημονικό κύρος» («Σύντομη πραγματεία περί συνωμοσιολογίας», Πατάκης).

Εκδοχές των θεωριών συνωμοσίας επιστρατεύουν συχνά και οι κυβερνήσεις. Αλλοτε γιατί δεν μπορούν να εξηγήσουν ορισμένα φαινόμενα, άλλοτε γιατί είναι ένα πολύ καλό άλλοθι για να δικαιολογήσουν τις αδυναμίες τους.

Κάποιοι στην κυβέρνηση φαίνεται να πιστεύουν ότι είναι σε εξέλιξη ένα σχέδιο που έχει στόχο να αποσταθεροποιήσει τη χώρα. Πολύ σοβαρή κατηγορία. Αποδείξεις υπάρχουν; Δεν έχω ακούσει κάτι σχετικό. Ενδείξεις; Οι πυρκαγιές, λένε. Ποιος όμως θέλει σήμερα να πλήξει την κυβέρνηση και τη χώρα βάζοντας φωτιές σε όλη την επικράτεια;

Ο Σόιμπλε σε συνεργασία με το ΔΝΤ; Εντάξει, για πολλά είναι υπεύθυνοι, αλλά μην το παρατραβάμε κιόλας.

Η διαπλοκή; Παραθερίζει στη Μύκονο. Η Δεξιά και οι συνοδοιπόροι της;Κινδυνολογούν, καταστροφολογούν, ο ρεβανσισμός τους δεν κρύβεται, αλλά τις παρακρατικές μεθόδους που χρησιμοποιούσαν στο μακρινό παρελθόν τις έχουν αποκηρύξει.

Οι νεοναζί; Για όλα είναι ικανοί αυτοί, ωστόσο χρειάζεται κάτι παραπάνω από μια υποψία.

Ο προαιώνιος αντίπαλος του έθνους, οι Τούρκοι; Κι άλλοτε έχουν κατηγορηθεί αλλά μείναμε με τις κατηγορίες.

Τελικώς μήπως έχουμε να κάνουμε με συμμορίες εμπρηστών σαν κι αυτές που έδρασαν τα προηγούμενα χρόνια σε πολλές περιοχές, ιδιαίτερα σ’ εκείνες που θεωρούνται φιλέτα και εκμεταλλεύονται την αποψίλωση λόγω μνημονίων των μηχανισμών πρόληψης και κατάσβεσης; Το πιθανότερο.

Ναι, αλλά αυτές από μόνες τους δεν προσφέρονται για να αποκτήσει εκτόπισμα μια θεωρία συνωμοσίας και προφανώς δεν θέλουν να αποσταθεροποιήσουν τη χώρα.

Προσοχή λοιπόν με τις βαρύγδουπες καταγγελίες. Λιγότερα λόγια και πιο πολλή δουλειά, όπως σωστά είπε η Ρένα Δούρου.

Ανάγωγα

Σύμφωνα με ντοκιμαντέρ του BBC Arabic, που θα προβληθεί αυτή την εβδομάδα, το Ριάντ έχει απαγάγει τρεις αντιφρονούντες πρίγκιπές του, στο πλαίσιο μιας συστηματικής πρακτικής απαγωγών διαφωνούντων με το καθεστώς. Περιμένω με ανυπομονησία τις αντιδράσεις των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, της Ευρωπαϊκής Ενωσης, της διοίκησης των ΗΠΑ, των φιλελεύθερων, των σοσιαλδημοκρατών και των κεντρώων. Πώς είπατε; Αλλο η Σαουδική Αραβία (λίκνο της δημοκρατίας) και άλλο η Βενεζουέλα (δικτατορία);

http://www.efsyn.gr