Οι Έλληνες αναζητούν ενίσχυση στις προφητείες ενός μοναχού .

Οι Έλληνες αναζητούν ενίσχυση στις προφητείες ενός μοναχού .

 

του Γκόρντον Φέρκλαφ

Σύμφωνα με τον μύθο, εδώ και τρεις δεκαετίες, ένας γενειοφόρος χριστιανός ορθόδοξος με υπερφυσικές δυνάμεις, που έμενε εδώ στη Σουρωτή, έκανε  μια πρόβλεψη: στο μέλλον η Ελλάδα θα γνώριζε «μεγάλη αναστάτωση και σύγχυση», που θα συνοδευόταν από λιμό και πολιτική αναστάτωση.

Οι πιστοί λένε πως αυτή η δυσοίωνη προφητεία του γέροντα Παϊσίου, ένας ασκητής μοναχός που πέθανε το 1994, αναφερόταν στα σημερινά προβλήματα που αντιμετωπίζει η υπερχρεωμένη χώρα του, πράγμα που αναζωπυρώνει το ενδιαφέρον του κοινού για τον ορθόδοξο άγιο, καθώς οι Έλληνες προσπαθούν να κατανοήσουν την ξαφνική και επώδυνη οικονομική κρίση.

Ο γέρων Παΐσιος, που πέρασε το μεγαλύτερο μέρος του ενήλικου βίου του ως ερημίτης στην μοναστική κοινότητα του Όρους 'Αθω στην βορειοανατολική Ελλάδα, έχει εξελιχθεί σε λαϊκό είδωλο λόγω των προφητειών, των θαυμάτων και των ρητών που του αποδίδονται και αναμεταδίδονται από το διαδίκτυο και λαϊκά αναγνώσματα.

Κάθε Σάββατο, χιλιάδες προσκυνητές καταλήγουν στον τάφο του Παϊσίου στην Σουρωτή, και περιμένουν υπομονετικά την σειρά τους για να γονατίσουν, να προσευχηθούν και να ασπασθούν τον ξύλινο σταυρό που κείται στο τελικό του αναπαυτήριο. Ζητάνε να τους βοηθήσει ο γέροντας να βρουν δουλειά, να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους και να επιβιώσουν μιας οικονομικής κρίσης που έφερε τα πάνω-κάτω στην ζωή τους.

«Ο Παΐσιος προφήτευσε πολλά, και τώρα όσα είπε επαληθεύονται», μας διαβεβαιώνει ο 41χρονος αξιωματικός Κώστας Κατσαούνης που έφτασε εδώ για να προσκυνήσει. «Πρόβλεψε την κρίση. Αλλά προφήτευσε επίσης πως τα πράγματα θα πάνε καλύτερα, θα ξεπεράσουν την κρίση και η ευημερία θα αποκατασταθεί. Έχει βοηθήσει πολύ κόσμο».

Η φήμη του Παϊσίου θυμίζει από πολλές πλευρές εκείνη του Μισέλ της Νοστρντάμ (Michel de Nostredame), γνωστότερου ως Νοστράδαμου, ενός αποθηκαρίου που έζησε τον 16ο αιώνα και που οι πιστοί του πιστεύουν πως προφήτευσε από την άνοδο του Χίτλερ (Hitler) στην εξουσία ως τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου.

«Μορφές σαν τον Παΐσιο προσφέρονται να λειτουργήσουν σαν σαμάνοι, σαν τον μάγο της φυλής», λέει η Αλεξάνδρα Κορωναίου, κοινωνιολόγος στο Πάντειο πανεπιστήμιο κοινωνικών και πολιτικών επιστημών στην Αθήνα. «Ενσαρκώνουν τις υπερβατικές, αόρατες δυνάμεις».

Με την Ελλάδα να διανύει τον πέμπτο συνεχή χρόνο ύφεσης, που αναμένεται να επιδεινωθεί το 2013, την ανεργία να έχει φτάσει στο 25% και ακόμα και οικογένειες της μεσαίας τάξης να πασχίζουν να θρέψουν τα παιδιά τους, πολλοί Έλληνες νιώθουν πως η κοινωνία παραπαίει στο χείλος του γκρεμού και αναζητούν παρηγοριά. 

Προσκύνημα στον τάφο του γέροντα, στην Σουρωτή

 «Όταν συμβαίνουν γεγονότα που γονατίζουν μια ολόκληρη χώρα, ο κόσμος καταφεύγει στην θρησκεία», λέει ο Βασίλης Μαρκίδης, καθηγητής θρησκειολογίας στο γερμανικό πανεπιστήμιο της Ερφούρτης, με ειδίκευση στον ορθόδοξο χριστιανισμό. «Αναζητεί βοήθεια στο υπερφυσικό».

Ό,τι αναφέρεται στον Παΐσιο γνωρίζει άνθηση. Το ρυτιδιασμένο και γενειοφόρο πρόσωπό του, μισοκρυμμένο κάτω από έναν μαύρο μανδύα, κοσμεί λάβαρα και κάρτες, μαζί με ορισμένα από τα εμπνευσμένα κηρύγματά του. Στα βιβλιοπωλεία βρίσκει κανείς δεκάδες τίτλους σχετικούς με τον Παΐσιο: από βιβλία που αναλύουν τις πνευματικές του διδασκαλίες, ως σχολιασμούς των προφητειών του που αναφέρονται σχεδόν στα πάντα, από την επικείμενη αποκάλυψη ως την ανάκτηση από τους Έλληνες της Κωνσταντινούπολης (της άλλοτε έδρας των βυζαντινών αυτοκρατόρων, της σημερινής Ισταμπούλ). «Πουλάνε σαν τρελά», λέει ο Ιωάννης Αϊβαλιώτης, που εργάζεται στο βιβλιοπωλείο της «ζωής» στο κέντρο της Αθήνας. «Ακόμα και άθεοι αρχίζουν να τα διαβάζουν. Δίνουν στον κόσμο θάρρος να αντέξει όσα έρχονται».

Υπάρχουν ακόμα και βιβλία για την δίαιτα του Παϊσίου (που ήταν πολύ αδύνατος) ή και παιδικά βιβλία, σαν το «ήταν κάποτε παιδιά: ο γέρων Παΐσιος». Τα δύο τελευταία χρόνια, η συντηρητική εφημερίδα «δημοκρατία» έχει διαθέσει 350,000 βιβλία σχετικά με τον γέροντα Παΐσιο, από εκθέσεις των προφητειών του, ως τις απόψεις του για την εκπαίδευση. Πολλές ακόμα εφημερίδες φιλοξενούν ρεπορτάζ από τα θαύματα που του αποδίδονται.

Ο γέρων Παΐσιος, κατά κόσμον Αρσένιος Εζνεπίδης, γεννήθηκε το 1924 στην Καππαδοκία και ανήκει σε μια μακρά παράδοση «φωτισμένων» μοναχών που οι πιστοί θεωρούν πως διαθέτουν υπερφυσικές δυνάμεις, όπως να βλέπουν πράγματα που δεν φαίνονται, να ερμηνεύουν σημάδια και να προφητεύουν το μέλλον.

Ακόμα και πριν τον θάνατό του, το 1994, υπήρξε διάσημος στους θρησκευτικούς κύκλους, και πολυάριθμοι ήταν όσοι έφταναν στο 'Αγιον Όρος αναζητώντας την πνευματική καθοδήγηση και τις συμβουλές του. Πολλοί ειδήμονες σε αυτά τα ζητήματα εκτιμούν πως επίκειται η αγιοποίησή του (αν και η εκκλησία της Ελλάδας αρνήθηκε να σχολιάσει επισήμως αυτή την πληροφορία).

Αλλά η πρόσφατη έξαρση του ενδιαφέροντος για το πρόσωπό του, έχει προκαλέσει αντιδράσεις από τους σκεπτικιστές και εγείρει επιφυλάξεις από ορισμένα μέλη της ιεραρχίας της ελληνικής εκκλησίας. «Ο κόσμος αναζητεί κάπου να καταφύγει», λέει ο π. Βααίλειος Χατζάρας επικεφαλής των ανθρωπιστικών δράσεων της εκκλησίας της Ελλάδας. «Αλλά γίνονται και υπερβολές. Μερικοί τον θεωρούν σχεδόν προφήτη... Δεν μπορούμε να λέμε πως ό,τι είπε ήταν σωστό».

Σε ένα άλλο σημάδι της πλατιάς υποστήριξης στο πρόσωπό του, η αστυνομία συνέλαβε τον 27χρονο Φίλιππο Λοΐζο διότι δημιούργησε στο «φέισμπουκ» ένα «προφίλ» που σατίριζε την ευπιστία των Ελλήνων στις προφητείες του εκλιπόντα μοναχού. Ο δράστης κατηγορήθηκε για βλασφημία και προσβολή της θρησκείας. Αργότερα η κατηγορίες περί βλασφημίας αποσύρθηκαν. Η αστυνομία έγινε παραλήπτης χιλιάδων διαμαρτυριών για την ύπαρξη της ιστοσελίδας με το όνομα «γέρων Παστίτσιος», μια παραφθορά του ονόματος του Παϊσίου. Το παστίτσιο είναι ένα παραδοσιακό ελληνικό πιάτο με ζυμαρικά, που θυμίζει τα λαζάνια. Ένας ακροδεξιός βουλευτής κατήγγειλε στο κοινοβούλιο την ιστοσελίδα. Ο κ. Λοΐζος αντιλέγει πως απλά σατίρισε την ευπιστία των Ελλήνων και την εμπορευματικοποίηση του μοναχού και των μηνυμάτων του.

Πολλές από τις προφητείες του γέροντα Παϊσίου εντυπωσιάζουν: η προφητεία του πως «ο κόσμος θα απογοητευθεί τόσο από τους πολιτικούς και τα δύο μεγάλα κόμματα που θα τα σιχαθεί» ακούγεται πολύ αληθινή σήμερα, σε μια εποχή που λόγω της κρίσης έχει συρρικνωθεί απότομα η λαϊκή υποστήριξη στα κατεστημένα κόμματα.

'Αλλες προφητείες του αντηχούν θεωρίες συνωμοσίας, όπως εκείνη πως ο κόσμος κυβερνιέται από μια πενταμελή μυστική ομάδα. Προφήτευσε επίσης εθνικούς θριάμβους για την Ελλάδα, όπως την νίκη επί των Τούρκων, την ανάκτηση της Κωνσταντινούπολης και την προσάρτηση τμήματος της Αλβανίας.

«'Αγιοι σαν τον γέροντα Παΐσιο γεννιούνται κάθε χίλια χρόνια», λέει ο Νικόλαος Ζουρνατζόγλου  συγγραφέας τριών βιβλίων με τις προφητείες του γέροντα. «Ήταν ένα δώρο του Θεού και της Παρθένου Μαρίας προς την ανθρωπότητα».

Η Σουρωτή, που απέχει περί τα 20 χιλιόμετρα από την Θεσσαλονίκη, κατακλύζεται κάθε Σάββατο από τα λεωφορεία με τους προσκυνητές στον τάφο του γέροντα. Νέοι και γέροι προσεύχονται και παίρνουν φωτογραφίες. Μερικοί παίρνουν για φυλακτό ένα φύλλο του βασιλικού που έχει φυτρώσει στον τάφο του, που κοσμείται από έναν απλό ξύλινο σταυρό. Αργότερα, στο κατάστημα που βρίσκεται στο υπόγειο της απλής λιθόκτιστης εκκλησίας, οι επισκέπτες αγοράζουν κάρτες, εικόνες του γέροντα Παϊσίου και σχετικά βιβλία, εικόνες αγίων, σταυρούς και άλλα θρησκευτικά είδη.

«Σήμερα κυριαρχεί η αβεβαιότητα. Κανείς δεν ξέρει τι θα του ξημερώσει», λέει η Αναστασία Κωνσταντίνου, μια σερβιτόρα που ήρθε εδώ για προσκύνημα. Μας λέει πως λόγω της δραματικής μείωσης των εισοδημάτων η οικογένειά της έκοψε το κρέας, πούλησε το αυτοκίνητό της κι άλλαξε πολλές από τις συνήθειές της. «Ο κόσμος βρίσκει παρηγοριά στην πίστη», λέει η 32χρονη κ. Κωνσταντίνου. «Όσο δύσκολη κι αν είναι η ζωή, ο γέροντας Παΐσιος μας δίνει δύναμη. Μας βοηθάει να κρατάμε».

---

Ο Gordon Fairclough είναι δημοσιογράφος 

 http://friktoria.blogspot.gr