Το Ολοκαύτωμα και ο ελληνικός εβραισμός
Του Σολομώντος Γκανή*
Με αφορμή δημοσιεύματα για το Ολοκαύτωμα, έχοντας χάσει 15 συγγενείς στο Κολαστήριο του Αουσβιτς, θα ήθελα να καταθέσω τις παρακάτω απόψεις:
Στην πατρίδα μας οι συνθήκες που δημιούργησε το μετεμφυλιακό κράτος περιόρισαν την έρευνα για το Ολοκαύτωμα, η οποία ολοκληρωμένα δεν έγινε ποτέ.
Μολονότι το Ολοκαύτωμα των Εβραίων ήταν το μεγαλύτερο, τα ολοκαυτώματα όλων ανεξαιρέτως των λαών επιβάλλεται να είναι εξίσου σεβαστά.
Στην Κατοχή έγινε λεηλασία και της περιουσίας των Εβραίων καθώς και των Ρομά και των κομμουνιστών.
Η έρευνα βέβαια που αφορά την εξόντωση του εβραϊκού πληθυσμού, επιβάλλεται να συμπεριλάβει τη μελέτη όλων των παραμέτρων της τραγικής εκείνης περιόδου.
Σε πίστωση της ιστορικής μνήμης, πρέπει να εξετασθεί και η ευθύνη των παραγόντων του ελληνικού εβραϊσμού.
Είναι γνωστό ότι στη Θεσσαλονίκη το 1943 εξοντώθηκε το 96% των Εβραίων.
Στη συνέχεια κάποιοι παράγοντες των εβραϊκών κοινοτήτων εξακολούθησαν να κινούνται στη λογική των διαπραγματεύσεων, με αποτέλεσμα να χαθεί το 1944 και το 91% της ελληνικότατης Ρωμανιώτικης Κοινότητας των Εβραίων των Ιωαννίνων.
Η πατρίδα μας είχε την πιο ρωμαλέα Εθνική Αντίσταση σε όλη την κατεχόμενη Ευρώπη, οι παράγοντες όμως του ελληνικού εβραϊσμού δεν επιδίωξαν μια εκτεταμένη συνεργασία με τις οργανώσεις της Εθνικής Αντίστασης ώστε να σωθούν περισσότεροι αθώοι.
Χαρακτηριστικά αναφέρω:
α) Την εκούσια απαγωγή του Ραββίνου Αθηνών Μπαρτζιλάι, από το ΕΑΜ, χωρίς την οποία θα ήταν αδύνατη η διάσωση των Εβραίων της Αθήνας, διότι θα τον ανάγκαζαν να δώσει πλήρη στοιχεία. β) Τις αφηγήσεις της μητέρας μου -που, ανύπανδρη τότε, διέφυγε μαζί με την πατρική της οικογένεια στα χωριά των Χασιών Ν. Τρικάλων- σύμφωνα με τις οποίες, οι ΕΛΑΣίτες έλεγαν: «Οποιος τολμήσει να πειράξει τους Εβραίους θα ’χει να κάνει μαζί μας».
Στη Θεσσαλία οι απώλειες του εβραϊκού πληθυσμού ήσαν 20-25%.
Σημαντικότατος ο ρόλος:
Του Αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού, που κινητοποίησε τα επιμελητήρια και τις μεγάλες συνδικαλιστικές οργανώσεις σε κοινή έκκληση προς τις γερμανικές αρχές κατοχής υπέρ της προστασίας του ελληνικού εβραϊκού πληθυσμού.
Μητροπολιτών όπως οι Δημητριάδος και Ζακύνθου.
Οι Ελληνες Εβραίοι ήσαν πάντοτε Ελληνοεβραίοι και όχι Εβραιοέλληνες. Παρόντες πάντοτε σ’ όλους τους κοινωνικούς και εθνικούς αγώνες της πατρίδας μας (ίδρυση του ΣΕΚΕ το 1918, Πρωτομαγιά του ’36):
Το 1921, ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Τρικάλων, Ραφαήλ Φελούς, οργάνωσε συλλαλητήριο για την ακρίβεια του ψωμιού. Πρωτοστάτησε στην αγροτική εξέγερση των Τρικάλων το 1925.
Ο Αβραάμ Μπεναρόγια ίδρυσε την οργάνωση Φεντερασιόν.
Ο ποιητής Γιοσέφ Ελιγιά, από τους μεγάλους σκαπανείς της προοδευτικής διανόησης.
Επίσης, 530 Ελληνοεβραίοι σκοτώθηκαν για την ελευθερία της πατρίδας στο Επος του ’40 σε σύνολο 12.000 νεκρών του Ελληνοϊταλικού Πολέμου, με πρώτο τον αξιωματικό Μορδοχαίο Φριζή.
Οι 300 Ελληνες Εβραίοι που συμμετείχαν στο σαμποτάζ ανατίναξης των Κρεματορίων του Αουσβιτς.
Η ευαισθησία των Ελλήνων Εβραίων για τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι δεδομένη, γιατί αυτά στερήθηκαν και όσοι χάθηκαν στα ναζιστικά στρατόπεδα.
Υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ο Μίκης Θεοδωράκης κατηγόρησε εκείνους τους Εβραίους που δεν αναγνωρίζουν το νόμιμο δικαίωμα της αυτοδιάθεσης του παλαιστινιακού λαού. Ευαισθησία για όσα υπέστησαν οι Εβραίοι, που εκφράστηκε και με το αριστουργηματικό έργο του Μίκη «Μαουτχάουζεν», αλλά και για να έχουν ελεύθερη πατρίδα οι Παλαιστίνιοι.
Για την ελευθερία της πατρίδας αγωνίστηκαν οι Ελληνες και για την ήττα του ναζισμού. Η μεγάλη αντίσταση του λαού μας στην κατεχόμενη Ελλάδα ανάγκασε τους ναζί να διατηρούν πολλές μεραρχίες στο ελληνικό έδαφος. Εκατόμβες θυμάτων, πείνα, 90 μαρτυρικές πόλεις.
Προτείνω, με κοινή παρέμβαση της ελληνικής κυβέρνησης, των πολιτικών κομμάτων, επιμελητηρίων και ελληνικών εβραϊκών κοινοτήτων, αξιοποιώντας και την πρόσφατη δήλωση της Ανγκελα Μέρκελ για την Ημέρα του Ολοκαυτώματος («Η Γερμανία θα φέρει ευθύνη εις το διηνεκές για τα εγκλήματα του Εθνικοσοσιαλισμού….»):
Να αναγνωριστεί η χώρα μας ως μαρτυρική χώρα της Ευρώπης για όσα υπέστη και προσέφερε στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με απόφαση του ΟΗΕ και στήριξη της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Να αποτελέσει διεθνή απαίτηση η καταβολή του κατοχικού δανείου και των πολεμικών επανορθώσεων από τη Γερμανία προς την Ελλάδα, η οποία δικαιούται επιτέλους να αποζημιωθεί για την τεράστια θετική και αποθετική ζημία που υπέστη.
Να γίνουν οι αντίστοιχες εγγραφές στους προϋπολογισμούς της Γερμανίας και της Ελλάδας.
Επίσης, να ερευνηθούν περαιτέρω τα γεγονότα και οι συνθήκες κάτω από τις οποίες συντελέστηκε το Ολοκαύτωμα σε πόλεις με μεγάλο ποσοστό απωλειών όπως η Θεσσαλονίκη και τα Ιωάννινα.
Οι χιλιάδες αθώοι θα μπορούσαν να μην είχαν όλοι χαθεί….
…………………………………………………………………….
* Πολιτικός μηχανικός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου