Επιμήκυνση σχολικού έτους, όπως παιδοφυλακτήριο; 

Του Δήμου Χλωπτσιούδη

Φωτογραφία: Μενέλαος Μυρίλλας

Εντύπωση προκάλεσε η δήλωση του Υπουργό Εξετάσεων και Θρησκευμάτων ότι σκοπεύουν να προχωρήσουν σε επιμήκυνση του σχολικού έτους καθώς «περισσεύουν οι αργίες, οι μαθητές πρέπει να μάθουν περισσότερα και καλύτερα… Τα δημοτικά μας κάνουν μάθημα 170 ημέρες και τα Γυμνάσια και τα Λύκεια 150. Άλλωστε, ιδιαίτερα στο Λύκειο περισσότερες ημέρες στο σχολείο σημαίνει λιγότερες ώρες στο φροντιστήριο».Η επιμήκυνση όμως του σχολικού έτους δε βασίζεται σε καμία μελέτη ή παιδαγωγική αρχή. Πρόκειται για μία πολιτική επιλογή που θα επιβαρύνει ακόμη περισσότερο τη μαθησιακή διαδικασία και θα οδηγήσει περισσότερους μαθητές εκτός των τάξεων. 

Ουσιαστικά η απόφαση περισσότερο μοιάζει να υπαγορεύεται από τη λογική του "παιδοφυλακτηρίου" παρά από κάποιο ψυχοπαιδαγωγικό σκεπτικό. Οι μέρες που επέλεξε να αφαιρέσει ο Υπουργός από τις σχολικές αργίες, είναι μέρες που μόνο εξυπηρετούν γονείς προκειμένου να "παρκάρουν" τα παιδιά τους σε σχολεία κι όχι να μάθουν οι μαθητές.

Στο ζήτημα τούτο δεν υπάρχει καμία παιδαγωγική ή διδακτική τεκμηρίωση. Αντίθετα, από παλαιότερες μελέτες έχει αναφανεί ότι το σχολικό έτος με τα ωράρια που έχει και τον αριθμό αντικειμένων είναι κουραστικό για τους μαθητές και θα έπρεπε να έχει περισσότερες ενδιάμεσες εκπαιδευτικές αργίες.

Αντί τούτων το σχολείο σήμερα γίνεται όλο και πιο σκληρό για τους μαθητές και τους επιβαρύνει ψυχοσυναισθηματικά όλο και περισσότερο. Και πριν κάποιοι γονείς φανούν να το επικροτούν ας σκεφτούν την ψυχική κούραση που ήδη βιώνουν τα τέκνα τους και ας την αυξήσουν…

Τα ωράρια (σε βάρος του παιδικού ύπνου και της ανάπτυξης, προσαρμοσμένα αποκλειστικά στα ωράρια εργασίας των γονέων για τις ανάγκες της αγοράς και του "παρκαρίσματος" παιδιών), το πλήθος και η μη διαθεματική σύνδεση των παρεχόμενων γνώσεων (σε μια εποχή που η απόκτησή της γίνεται με λίγα κουμπιά), η επιβολή της στείρας αποστήθισης (που κουράζει τους μαθητές), η εξετασιομανία του ελληνικού παιδευτικού συστήματος (με ό,τι τούτο σημαίνει για τον ανταγωνισμό και τη βαθμοθηρία), όλα συνεισφέρουν στην παρεμπόδιση της ανάπτυξης ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων με εμβάθυνση στην ανάπτυξη κριτικής ικανότητας και συνεργασίας.

Η προτεινόμενη επιμήκυνση θα επιφέρει πρόσθετο ψυχικό βάρος στα παιδιά καθώς θα σημάνει αυτομάτως περισσότερη διδακτική καταπίεση και λιγότερο παιχνίδι. Γιατί τελικά στο ελληνικό σχολείο συνεχώς παραβλέπουμε τη σημασία του παιχνιδιού (προσαρμοσμένου στην ηλικία του παιδιού) κι αξιοποίηση ελεύθερου χρόνου. Αντί το Υπουργείο να εξετάσει τρόπους ώστε το παιχνίδι να ενσωματωθεί στη μαθησιακή διαδικασία, προσπαθεί να το εξορίσει από τη ζωή των παιδιών. Αντί ο ελεύθερος χρόνος των μαθητών να λειτουργήσει προς όφελος της ανάπτυξης της προσωπικότητάς τους, το Υπουργείο τον εκμεταλλεύεται για την εξεταστική διάκριση των μαθητών, όπου οι καταπιεσμένοι μαθητές (εκείνοι που διαβάζουν/μελετούν στον ελεύθερο χρόνο τους) θα διακρίνονται και όσοι ακολουθούν τις φυσικές και ψυχικές τους ανάγκες θα τιμωρούνται.

Στην ουσία, η αύξηση των διδακτικών ημερών και ωρών θα σημάνει την αύξηση του σχολικού εξαναγκασμού και την εντατικοποίηση της διδακτικής διαδικασίας. Και τούτα χωρίς να προσθέσουμε την αύξηση φροντιστηριακών ωρών (με ό,τι σημαίνει οικονομικά τούτο) σε κέντρα ξένων γλωσσών, πληροφορικής και διδακτικής στήριξης στη μέση εκπαίδευση (βλ. «κωπηλατώντας στην τρικυμία της γνώσης»).

Πέραν τούτων η επιχειρηματολογία του Υπουργού αποδεικνύει την προχειρότητα με την οποία συζητούν θέματα μακριά από τους εκπαιδευτικούς λειτουργούς και την Παιδαγωγική και Διδακτική Επιστήμη. Έτσι, δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι το Υπουργείο Εξετάσεων και Θρησκευμάτων (αυτό το τελευταίο έχει σημασία να το θυμόμαστε στο Ελλαδιστάν) αποφεύγει να υπολογίσει τις πραγματικές ώρες διδασκαλίας (ενώ μετρά μόνο ημέρες) και να συγκρίνει τις διδακτικές ημέρες και ώρες με άλλες -ανεπτυγμένες- χώρες.

Επίσης, παραβλέπει τα άχρηστα μαθήματα που διδάσκονται παραβλέπει τα άχρηστα μαθήματα που διδάσκονται σε βάρος σοβαρότερων μαθημάτων, όπως τα Αρχαία Ελληνικά στο Γυμνάσιο (βλ. το σχετικό μας άρθρο «μια πεταλούδα στο διάλογο για τα αρχαία στο Γυμνάσιο»), τα θρησκευτικά κλπ.

Αναμενόμενο είναι ότι ο Υπουργός δε λέει τίποτα για το πλήθος των εξετάσεων που μειώνουν τις πραγματικές διδακτικές ώρες (κατά την διεξαγωγή τους, κατά την προετοιμασία των μαθητών στο σχολείο και στο σπίτι). Μάλιστα όπως σημειώναμε και παλαιότερα (βλ. «σπάζοντας τα δεσμά των εξετάσεων») με τις εξετάσεις επιβάλλεται η αποστήθιση κι ενισχύεται η φροντιστηριακή εκπαίδευση επιβαρύνοντας την εμβάθυνση της ύλης και άρα την ποιότητά της.

Αλλά, ακόμα κι αν είχαμε μελέτες που να αποδείκνυαν (καταρρίπτοντας όλες τις άλλες παιδαγωγικές προσεγγίσεις) ότι η επιμήκυνση θα βελτιώσει την παρεχόμενη παιδεία, θα έπρεπε να αντιμετωπιστεί πρώτα η απουσία εκπαιδευτικών από τα σχολεία. Γιατί, ο Υπουργός συνειδητά κωφεύει στις αναφορές για λειτουργικά κενά και χαμένες ώρες από μαθήματα που δε γίνονται γιατί ακόμα το Γενάρη διορίζει εκατοντάδες εκπαιδευτικούς, αλλά λιγότερους από εκείνους που χρειάζεται το σχολείο. Στόχος του είναι να φανεί ότι βοηθά τους γονείς αφήνοντας τα παιδιά τους στο σχολείο, παραβλέποντας όμως την πνευματική κόπωση και την ψυχοσυναισθηματική ταλαιπωρία των παιδιών.

 http://tvxs.gr/