Η ελευθεροτυπία στο στόχαστρο

Η ελευθεροτυπία στο στόχαστρο

Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΖΕΡΒΑ 

Δυστυχώς για τη χώρα, η διαπίστωση των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα, ότι έχει υποχωρήσει κατά 14 θέσεις το 2013, όσον αφορά την ελευθερία του Τύπου, ήρθε να επιβεβαιωθεί πολύ γρήγορα. Πρώτον, η «σύλληψη-προσαγωγή» της δημοσιογράφου Π. Χριστοδουλίδου στην Ασφάλεια, με εντολή της προϊσταμένης της Εισαγγελίας Αθηνών. Το «παράπτωμα» της δημοσιογράφου ήταν η ανάρτηση σε ιστολόγιο μιας πληροφορίας για τα ΟΥΚ, τους γνωστούς βατραχανθρώπους, σε συνάρτηση με τη βασική αποστολή τους, όπως προκύπτει επισήμως από το ΦΕΚ!

Δεύτερον, η απόπειρα απαγόρευσης-φίμωσης ενός τηλεοπτικού ρεπορτάζ για το Φαρμακονήσι και τα όσα συνέβησαν εκεί, πριν από μερικές βδομάδες, μετά τις καταγγελίες ναυαγών-προσφύγων ότι οι Ελληνες λιμενικοί έχουν την κύρια ευθύνη για το τραγικό ναυάγιο που στοίχισε τη ζωή σε 12 άτομα, ανάμεσα στα οποία πολλά παιδιά. Η επίσημη αιτιολογία είναι ότι διεξάγεται ανάκριση που είναι μυστική και επομένως η δημοσιογραφική έρευνα την παραβιάζει!

Στη πρώτη περίπτωση, οι εισαγγελικές αρχές απειλούν τη δημοσιογράφο με νέα σύλληψη εάν δεν κατεβάσει τη σχετική ανάρτηση. Στη δεύτερη απειλείται ευθέως το κανάλι με ποινικές διώξεις.

Είναι γεγονός ότι η δημοσιογραφική έρευνα αποτελεί την πρώτη ύλη πολλών δικαστικών ερευνών και οι αποκαλύψεις του Τύπου συμπληρώνουν ή ενισχύουν το ανακριτικό υλικό.

Παρόμοιες εισαγγελικές απαγορεύσεις είχαμε και στο παρελθόν σε διάφορες περιπτώσεις (π.χ. τη δράση τρομοκρατικών οργανώσεων και ιδίως τη δημοσίευση προκηρύξεων). Ωστόσο πρώτη φορά γίνεται ευθεία εισαγγελική παρέμβαση στον πυρήνα του δημοσιογραφικού έργου, στην παραγωγή και αναπαραγωγή ειδήσεων και πληροφοριών.

Και στις δύο περιπτώσεις, οι εισαγγελείς διατυπώνουν άποψη για το τι είναι δημοσιεύσιμο και δίνουν εντολή να συσκοτιστούν ειδήσεις. Απαιτούν έτσι να έχουν λόγο στη διαδικασία της δημοσιογραφικής έρευνας και να καθορίζουν τους όρους της.

Η εισαγγελική αυτή πρακτική πλήττει την ουσία της ανεξάρτητης δημοσιογραφικής έρευνας και τις αρχές της δημοσιογραφικής δεοντολογίας. Γιατί αποστολή των δημοσιογράφων είναι πάντα, άσχετα εάν αυτό έχει ξεχαστεί ή δεν τηρείται, ο έλεγχος της πολιτικής και οικονομικής εξουσίας.

Εν τέλει είναι η προάσπιση του δημόσιου συμφέροντος ο σκοπός που προέχει και υπερισχύει στο δημοσιογραφικό λόγο. Αυτό δέχεται το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, οι αποφάσεις του οποίου αποτελούν νομολογία που υπερισχύει έναντι κάθε άλλου αντίθετου εσωτερικού δικαίου των χωρών της Ευρώπης.

Ο ρόλος του δημοσιογράφου, ως ελεγκτή της δημόσιας πρωτίστως εξουσίας, δεν μπορεί και δεν επιτρέπεται να υποταχθεί ούτε στις σκοπιμότητες των επιμέρους νομέων αυτής της εξουσίας ούτε στην αυθαίρετη αντίληψη μεμονωμένων εισαγγελέων, περί ελευθεροτυπίας.

Φανταστείτε αύριο να απαγορευθεί ή να διώκεται η δημοσίευση υλικού δικογραφιών, με το σκεπτικό ότι η ανάκριση είναι μυστική. Ή να διώκεται ο δημοσιογράφος που αποκαλύπτει τα απόκρυφα μυστικών συμφωνιών. Ποιον συμφέρει άραγε μια τέτοια αδιαφάνεια; 

http://www.enet.gr/?i=arthra-sthles.el.home&id=415784