Πέμπτη 25 Δεκεμβρίου 2014

Ένα σχολείο για όλους

Ένα σχολείο για όλους

Του Τάσου Κουράκη
Το σχολείο της αριστερής διακυβέρνησης είναι σχολείο χωρίς αποκλεισμούς - Η σημαντικότερη τομή που θα μπορούσε να προσφέρει μια κυβέρνηση της Αριστεράς στην εκπαιδευτική πολιτική είναι η μετατόπιση από το φιλελεύθερο ιδεολόγημα της «αριστείας» στην έννοια της ατομικής προόδου του κάθε μαθητή

Η κυβέρνηση της Αριστεράς στο ζήτημα της εκπαίδευσης θα κριθεί κυρίως από τη στάση της σε ευαίσθητους μαθητικούς πληθυσμούς, όπως στα άτομα με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες (ΕΕΑ) ή/και αναπηρία, στους μαθητές οι οποίοι προέρχονται από μειονοτικές περιοχές, στους μαθητές των υποβαθμισμένων περιοχών, στους μαθητές Ρομά και άλλους.

Η υλοποίηση αυτής της πολιτικής, όσο αναγκαία είναι, άλλο τόσο είναι «ακριβή»: τόσο όσον αφορά την κυριολεκτική έννοια της χρηματοδότησης -την οποία μια κυβέρνηση της Αριστεράς θα πρέπει να εξασφαλίσει- όσο και με την έννοια της διακριτής θέσης που κατέχει στον κώδικα αξιών της Αριστεράς.

Γι' αυτό, αν θεωρήσουμε ως δεδομένο ότι η κυβέρνηση της Αριστεράς θα χρηματοδοτήσει κατά προτεραιότητα την Παιδεία, την Υγεία και την Κοινωνική Πρόνοια, είναι αναγκαίο να υπάρξει καθορισμός προτεραιοτήτων στα επί μέρους πεδία, όσον αφορά τις επενδύσεις σε υποδομές και προσωπικό. Στο πλαίσιο αυτής της θεώρησης, η αναμόρφωση του ρόλου του δημόσιου γενικού σχολείου αποτελεί πρωταρχικό στόχο προκειμένου να συμπεριλάβει όλους τους μαθητές και να τους παράσχει ποιοτική εκπαίδευση.

Για παράδειγμα, η ένταξη των μαθητών με ΕΕΑ ή/και αναπηρία στο δημόσιο γενικό σχολείο και η διασφάλιση της πρόσβασής τους σε ισότιμη ποιοτική εκπαίδευση προϋποθέτει νέες υποδομές (προσπέλαση, διδακτικά μέσα κ.ά.), καθώς και προσλήψεις μόνιμου διδακτικού και βοηθητικού προσωπικού. Η πολιτική αυτή δεν αφορά απλώς την τοποθέτηση όλων των παιδιών στο σχολείο με την υπάρχουσα δομή του, ούτε όμως αφορά την προσθήκη δομών σε ένα γενικό εκπαιδευτικό σύστημα που στο σύνολό του παραμένει το ίδιο και αμετάβλητο. Αντιθέτως, πρόκειται για εκπαιδευτική πολιτική που υιοθετεί διαφορετική θεώρηση της ειδικής εκπαίδευσης, όχι ως ξεχωριστή μορφή εκπαίδευσης, αλλά ως αναπόσπαστο κομμάτι της γενικής εκπαίδευσης.

Αντίστοιχα, στη μειονοτική εκπαίδευση, η οποία παραμένει υποβαθμισμένη και αναχρονιστική, καθώς η προσέγγισή της από το κράτος είναι αποκομμένη από την κοινωνική πραγματικότητα, δεν έγινε καμία μελέτη ή κίνηση για την ίδρυση δίγλωσσων νηπιαγωγείων. Το γεγονός αυτό αποτελεί κατάφωρη αδικία για τους μαθητές της μειονότητας, οι οποίοι είναι καταδικασμένοι να παρακολουθούν ένα μεταβαλλόμενο γλωσσικά πρόγραμμα διδασκαλίας ανάλογα με το επίπεδο εκπαίδευσης. Έτσι, ενώ ένα νήπιο της μειονότητας είναι υποχρεωμένο να παρακολουθεί ένα αποκλειστικά ελληνόφωνο πρόγραμμα νηπιαγωγείου, παρακολουθεί δίγλωσσο πρόγραμμα στο μειονοτικό δημοτικό σχολείο. Το γεγονός αυτό είναι αντιπαιδαγωγικό και αναμφίβολα αναποτελεσματικό για την εκμάθηση τόσο της μητρικής όσο και της ελληνικής γλώσσας. Επίσης, θα πρέπει να επισημανθεί ότι στα Ειδικά Σχολεία της Θράκης στα οποία φοιτούν μαθητές με αναπηρία προερχόμενοι από τη μειονότητα, δεν υπάρχει εκπαιδευτικός ο οποίος να γνωρίζει τη μητρική γλώσσα των μαθητών. Το ίδιο ισχύει και για τα τοπικά ΚΕΔΔΥ, με όλα τα προβλήματα που αυτό συνεπάγεται στην αξιολόγηση κάθε προσερχόμενου μαθητή-τριας. Όλα αυτά τα ζητήματα, τα οποία δημιουργούν ανισότητες, αποκλεισμούς και κατηγοριοποιήσεις, μια αριστερή κυβέρνηση οφείλει να τα λύσει κατά προτεραιότητα.

Με εξίσου αποφασιστικό και αποτελεσματικό τρόπο, η κυβέρνηση της Αριστεράς οφείλει να αντιμετωπίσει τα ζητήματα της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης και τα ζητήματα της εκπαίδευσης των μαθητών Ρομά. Θα πρέπει να εξασφαλιστούν και να εφαρμοστούν εκπαιδευτικά προγράμματα τέτοια ώστε να καλύπτουν τις μαθησιακές ανάγκες των μαθητών αυτών και να αποτρέπουν τα υψηλά ποσοστά μαθητικής διαρροής και σχολικής αποτυχίας. Αντιστοίχως, θα πρέπει να στηριχτούν οι εκπαιδευτικοί με την κατάλληλη επιμόρφωση στη διαπολιτισμική και αντιρατσιστική εκπαίδευση. Ο αποσπασματικός και ανεπαρκής τρόπος με τον οποίο έχουν αντιμετωπιστεί μέχρι στιγμής τα ζητήματα αυτά δεν μπορεί να γίνει ανεκτός σε μια αριστερή εκπαιδευτική πολιτική, η οποία φιλοδοξεί να προσφέρει ποιοτική και ισότιμη εκπαίδευση σε όλους τους μαθητές του δημόσιου σχολείου.

Η σημαντικότερη τομή που θα μπορούσε να προσφέρει μια κυβέρνηση της Αριστεράς στην εκπαιδευτική πολιτική είναι η μετατόπιση από το φιλελεύθερο ιδεολόγημα της «αριστείας» στην έννοια της ατομικής προόδου του κάθε μαθητή. Η εκπαιδευτική πολιτική της κυβέρνησης της Αριστεράς δεν ενδιαφέρεται να κατηγοριοποιήσει τους μαθητές σε καλούς και κακούς ούτε να τους εξαντλήσει με εξεταστικούς μαραθώνιους προκειμένου να αποδείξουν την αξία τους για να παραμείνουν εντός της εκπαίδευσης. Η εκπαιδευτική πολιτική της Αριστεράς, η οποία πιστεύει στη δωδεκάχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση για όλους, δεν βασίζεται ούτε στον ανταγωνισμό ούτε στον διαγκωνισμό. Αντιθέτως, θα πασχίσει να βρει τα μέσα, υλικά και παιδαγωγικά, ώστε να προαγάγει την κριτική και τη δημιουργική σκέψη, την πραγματική καινοτομία, απελευθερωμένη από τον βραχνά του «κέρδους». Με αυτή την έννοια η κυβέρνηση της Αριστεράς οραματίζεται και θέτει ως προτεραιότητά της μια εκπαίδευση για όλους, έναν πραγματικό μοχλό εξέλιξης και ανάπτυξης της κοινωνίας.

* Ο Τάσος Κουράκης είναι βουλευτής Α' Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ, συντονιστής της Επιτροπής Ελέγχου Κυβερνητικού Έργου Παιδείας και Θρησκευμάτων του ΣΥΡΙΖΑ, αναπληρωτής καθηγητής Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου