Τετάρτη 18 Μαΐου 2016

Η κόντρα για το χρέος και μια λύση… από το μέλλον

Η κόντρα για το χρέος και μια λύση… από το μέλλον

Νικόλ Λειβαδάρη
Too good to be true: Η ριζική λύση για το χρέος που προτείνει το ΔΝΤ, είναι η καλύτερη που θα μπορούσε να ελπίσει την τελευταία εξαετία η Ελλάδα. Είναι όμως κι εκείνη που άπαντες γνωρίζουν ότι δεν έχει την παραμικρή πιθανότητα να γίνει δεκτή από το Βερολίνο.

Εξηκονταετής και πλέον επιμήκυνση δανείων, πάγωμα κάθε αποπληρωμής – τόκων και κεφαλαίου – έως το 2040 και σταθερό επιτόκιο 1,5% συνιστά, απλώς, έμμεσο κούρεμα του ελληνικού χρέους. Και συνιστά επίσης απαράβατο ταμπού και πολιτική αυτοκτονία για τον Σόιμπλε και τη Μέρκελ, τουλάχιστον για τον επόμενο χρόνο κι έως τις εκλογές του 2017 στη Γερμανία.

Εξ ου και το φρένο που έσπευσε να βάλει ο επικεφαλής του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ αμέσως μετά τη διαρροή του σχεδίου του ΔΝΤ στη Wall Street Journal, εξ ου και η συγκρατημένη – καίτοι θετική – υποδοχή από την ελληνική κυβέρνηση, εξ ου κυρίως και η άμεση, εκ Βρυξελλών, γείωση των όποιων προσδοκιών για θεαματικές και ριζικές λύσεις επί του χρέους στο Eurogroup της επόμενης Τρίτης.

Το πόκερ Γερμανίας - ΔΝΤ

περ, απειλείται μετωπική ρήξη Γερμανίας – ΔΝΤ και νέο ελληνικό δράμα; Οι πληροφορίες και από τις Βρυξέλλες και από την Ουάσιγκτον δείχνουν πως όχι. Το ΔΝΤ, μετά από δύο παταγώδεις αποτυχίες στην Ελλάδα, βάζει στο τραπέζι ό,τι όφειλε να είχε βάλει από το 2010 για να κερδίσει το ρεαλιστικά αυτονόητο το 2017. Το Βερολίνο λέει όχι σε όλα για να κερδίσει πολιτικό χρόνο και να παραπέμψει την αναγκαία υποχώρηση σε μεταγενέστερη και μη εκλογική περίοδο. Και η Ευρώπη – Κομισιόν, ESM και ΕΚΤ – αναλαμβάνει ρόλο επιδιαιτησίας επιδιώκοντας καθαρό τοπίο στη μάχη κόντρα στο Brexit και ανάσχεση κάθε νέου, πιθανού κινδύνου για την συστημική ευστάθεια των τραπεζών της ευρωζώνης.

Στην πράξη, όλα αυτά σημαίνουν ότι αναζητείται ο δρόμος και ο χρόνος του μεγάλου συμβιβασμού μεταξύ Γερμανίας και ΔΝΤ. Και οι πληροφορίες από τις Βρυξέλλες λένε ότι το περίπλοκο αυτό εγχείρημα έχει, σε πρώτη φάση, ανατεθεί στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) και τον επικεφαλής του Κλάους Ρέγκλινγκ.

Το σχέδιο του συμβιβασμού

Ο Κλάους Ρέγκλινγκ έχει επιφορτιστεί με το έργο να παρουσιάσει στο Eurogroup της 24ης Μαΐου το μίγμα εκείνο των προτάσεων που θα επιτρέψει αφ’ ενός το άμεσο κλείσιμο της αξιολόγησης και, αφ΄ετέρου, ένα πολιτικό «προσύμφωνο» για τη βιωσιμότητα του χρέους.

Ως προς το πρώτο σκέλος, και παρά τις εκκρεμότητες με τον δημοσιονομικό κόφτη, η συμφωνία θεωρείται δεδομένη. Ως προς το δεύτερο, το επικρατέστερο αυτή τη στιγμή σενάριο προβλέπει μια ισχυρή επαναβεβαίωση της δέσμευσης για λύση στο θέμα χρέους σε τρία επίπεδα – βραχυπρόθεσμο, μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο – και παράλληλη διαμόρφωση ενός οδικού χάρτη που θα παραπέμπει τις πιο ριζικές και δύσκολες αποφάσεις σε βάθος χρόνου.

Το εν λόγω σχέδιο παραπέμπει, ντε φάκτο, τα μεγάλα βήματα για την ελάφρυνση του χρέους όχι μόνον μετά τις γερμανικές εκλογές, αλλά και μετά τη λήξη του τρίτου Μνημονίου το 2018. Το λεπτό σημείο είναι το πόσο ισχυρή θα είναι η διατύπωση αυτού του «οδικού χάρτη», ώστε να επιτρέψει στο ΔΝΤ να παραμείνει έστω και… εξ αποστάσεως στο πρόγραμμα, με μια δήλωση στήριξης κατ΄αρχήν και με μετάθεση των αποφάσεων για τον δικό του ρόλο είτε στον Σεπτέμβρη, είτε και στο τέλος του 2016.

Ο Στουρνάρας και η «δοσολογία» της λιτότητας

Το θετικό στοιχείο του ίδιου σχεδίου είναι ότι ανοίγει χώρο και χρόνο για ευρύτερες ζυμώσεις και «επικαιροποιήσεις» επί του μοντέλου αντιμετώπισης της ελληνικής κρίσης, όχι μόνον σε ό,τι αφορά το χρέος αλλά και τη δοσολογία της λιτότητας.

Στην κατεύθυνση αυτή δεν θεωρείται καθόλου τυχαία η παρέμβαση Στουρνάρα και η δημόσια πρότασή του για χαμηλότερους δημοσιονομικούς στόχους – ήτοι, πλεονάσματα στο 2,5% και όχι στο 3,5% του ΑΕΠ. Δεν συνηθίζει ο έλληνας κεντρικός τραπεζίτης να παρεμβαίνει ούτε κόντρα, ούτε – πολύ περισσότερο – ερήμην του Μάριο Ντράγκι. Αυτό ίσχυε από τότε που αθροιζόταν στους «εχθρούς» της κυβέρνησης, ισχύει και σήμερα που προσμετράται στους «συμμάχους».

Και, σύμφωνα με πηγές κοντά στη διαπραγμάτευση, η πρότασή του για χαμηλότερα πλεονάσματα μπορεί να αποτελεί και το μήνυμα Ντράγκι προς το Βερολίνο. Με το οποίο ο επικεφαλής της ΕΚΤ δεν διανύει και την περίοδο των θερμότερων δυνατών σχέσεων.

Είναι ένα μήνυμα βεβαίως που δεν μπορεί να έχει άμεσο αντίκρυσμα – θα μπορούσε όμως να μπει στο κάδρο μιας μελλοντικής, μετεκλογικής για τη Γερμανία διαπραγμάτευσης, με ορίζοντα εφαρμογής μετά το 2018, και με την αναλογία ελάφρυνσης χρέους και «δοσολογίας» λιτότητας να μπαίνουν ξανά, από κοινού, στη ζυγαριά Ευρώπης και ΔΝΤ…

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου