Δημοκρατία, κράτος δικαίου και δικαιώματα

Δημοκρατία, κράτος δικαίου και δικαιώματα

Κατερίνα Σακελλαροπούλου

Η σχέση δημοκρατίας και δικαιωμάτων έχει μεγάλο βάθος, θεωρητικό και ιστορικό. Στη μεταπολεμική ανάδυση και εμπέδωση του κράτους δικαίου, μετά την τραυματική εμπειρία των δύο παγκοσμίων πολέμων και ιδίως τη ναζιστική θηριωδία, ο νομοθέτης δεσμεύεται από κανόνες αυξημένης τυπικής ισχύος και τα δικαιώματα συγκροτούν τους πιο ισχυρούς λόγους που μπορούμε να αντιτάξουμε σε κάθε καταπίεση.

Ξεπλένοντας τον φασισμό

Ξεπλένοντας τον φασισμό

O Mατέο Σαλβίνι δεν είναι ο πρώτος που προσπαθεί να μποϊκοτάρει τους εορτασμούς για την ήττα του φασισμού και η Ιταλία δεν είναι η μόνη χώρα, όπου κάποιοι προσπαθούν να ξαναγράψουν την ιστορία.Ο ισχυρός άνδρας της ακροδεξιιάς Λέγκας του Βορρά απέφυγε να συμμετάσχει στη μεγάλη δημοκρατική πορεία της επετείου και υποβάθμισε επιδεικτικά τη σημασία της. Όταν η διαφθορά χτυπά την πόρτα των υπουργών του στον κυβερνητικό συνασπισμό, η ακροδεξιά ατζέντα είναι πάντα μια ασφαλής διαφυγή.

Ο «στερεοτυπικός» ανθελληνισμός του κυρίου Βέμπερ

Ο «στερεοτυπικός» ανθελληνισμός του κυρίου Βέμπερ

Στο οδοιπορικό του μαζί με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην Νεμέα, αλλά και στην εκδήλωση που ακολούθησε στο Ζάππειο, ο Μάνφρεντ Βέμπερ, ο πιο στενός – εάν όχι ο μοναδικός – ευρωπαίος σύμμαχος του προέδρου της ΝΔ και υποψήφιος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος για την ηγεσία της Κομισιόν επιχείρησε να αποκρούσει την κριτική τόσο για τις ανθελληνικές όσο και για τις ακραία συντηρητικές και νεοφιλελεύθερες θέσεις που κατά καιρούς έχει πάρει.

Οι συντάξεις στην Ευρώπη

Οι συντάξεις στην Ευρώπη

Πάνος Κωνσταντόπουλος

Ο γρίφος του Ασφαλιστικού που ταλανίζει όλη την Ευρώπη εξαρτάται από σειρά παραγόντων: 

δημογραφική γήρανση, ανεργία, ανάπτυξη, επίπεδο μισθών. Αναφορικά με τα εφαρμοζόμενα μοντέλα, η μητέρα των μαχών επικεντρώνεται μεταξύ των αναδιανεμητικών και των κεφαλαιοποιητικών συστημάτων.

ΠΗΓΗ

Μην το πείτε στη Φώφη για το Νόμπελ

Μην το πείτε στη Φώφη για το Νόμπελ

H κοινή πρόταση των Σοσιαλδημοκρατών, των Πρασίνων και της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης του 2019 σε Αλέξη Τσίπρα και Ζόραν Ζάεφ είναι κίνηση με πολλούς συμβολισμούς αλλά και πολλά μηνύματα για την Ευρώπη και την Ελλάδα, όπου τα παλιά κόμματα έχουν περιθωριοποιηθεί.

Η ολοκλήρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών είναι μια υπόθεση που συγκεντρώνει καθολική διεθνή αναγνώριση σε όλους τους πολιτικούς χώρους, ανατρέπει το αφήγημα αιώνων για τα Βαλκάνια και αναβαθμίζει διεθνώς την Ελλάδα. Η πρόταση των τριών πολιτικών ομάδων είναι ουσιαστικά η πρώτη μάχη που συνενώνει το προοδευτικό μέτωπο της Ε.Ε. με ορόσημο της Ευρωεκλογές. Κεντρικό πρόσωπο σε αυτή την καμπάνια φαίνεται να είναι ο Έλληνας Πρωθυπουργός, στον οποίο αποδίδεται το εντυπωσιακό come back της Ελλάδας στο διεθνές προσκήνιο.

Ο (Ευρωπαίος) επαναστατημένος άνθρωπος

Ο (Ευρωπαίος) επαναστατημένος άνθρωπος

Κατέ Καζάντη

«…Πάνω στην πονεμένη γη υπάρχει η ακούραστη ήρα, η πικρή τροφή, ο δυνατός άνεμος που έρχεται από τη θάλασσα, η παλιά και νέα αυγή. Χάρη σ’ αυτή θα ξαναφτιάξουμε, με τις μάχες, την ψυχή τούτης της εποχής και μιαν Ευρώπη που δεν θα αποκλείει τίποτα…»

Αλμπέρ Καμύ

Δυο τρεις δεκαετίες μόλις πίσω, ο Ευρωπαίος άνθρωπος μπορούσε να θριαμβολογεί πως είχε -σχεδόν- τελειώσει με τα αφηγήματα των μεγάλων χειραφετήσεων. Πως είχε, επίσης, ξεμπερδέψει με τα πισωγυρίσματα της Ιστορίας καθώς και με τις τυραννίες εκείνες που στοχεύουν στην υποδούλωση της διάνοιας και στην υπαγωγή της έννοιας του πολίτη σε μιαν αρχαϊκή αντίληψη του ανθρώπινου όντος, σύμφωνα με την οποία μπορεί να αρκείται στα αναγκαία και τα ολίγιστα. Πίστεψε, ακόμα, πως είχε τελειώσει με τα κάθε λογής επαναστατικά προτάγματα.

Χριστιανοί και μαρξιστές

Χριστιανοί και μαρξιστές

Του Νίκου Ξυδάκη

Ένα τολμηρό ζευγάρι σε διάλογο - Η κοινή πίστη χριστιανών και σοσιαλιστών σε έναν καλύτερο κόσμο - ας είναι και στα έσχατα. Το μοτίβο της αναγέννησης-ανάστασης, το μοτίβο του μεσσιανισμού . Μοτίβο κοινό με την παράδοση του εβραϊκού μυστικισμού και του Ευαγγελίου

Πολλές από τις φαινόμενες προστριβές Εκκλησίας και Πολιτείας είναι ιδιοτελείς και ψευδείς. Πρόκειται κυρίως για διαγκωνισμούς για το ποιος θα έχει την εξουσία, για διαγκωνισμούς για το ποιος νέμεται τον πλούτο. Στην πραγματικότητα, η πολιτική κοινωνία και οι πιστοί που αποτελούν το σώμα της Εκκλησίας δεν ενδιαφέρονται και τόσο για αυτή την κοκορομαχία. Αυτοί που ενδιαφέρονται είναι η οργανωμένη Εκκλησία, οι ιεράρχες -φυσικά όχι όλοι εξ αυτών- και οι πολιτικοί και πάλι όχι όλοι εξ αυτών. Κάποιες, δηλαδή, ελίτ είναι αυτές που κρατούν ζωντανή αυτή την ψευδοδιαμάχη, αυτή τη βατραχομυιομαχία.

Το πολιτικό πόκερ με τις συντάξεις

Το πολιτικό πόκερ με τις συντάξεις

Για την κυβέρνηση η μη περικοπή των συντάξεων είναι το βασικό «χαρτί» στο οποίο ποντάρει τη δημοσκοπική και προεκλογική της ανάκαμψη. Αποτελεί ειλημμένη και αμετάκλητη απόφαση και το ζητούμενο της εν εξελίξει – πολιτικής, κατά βάση – διαβούλευσης με τους θεσμούς είναι η ακύρωση του ψηφισμένου νόμου να γίνει με τη συναίνεση των δανειστών.

Για τη ΝΔ ισχύει το αντίθετο. Δημοσίως, τόσο ο Κυριάκος Μητσοτάκης όσο και τα στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης απαιτούν από την κυβέρνηση να μην κόψει τις συντάξεις – στις προεκλογικές ασκήσεις επί χάρτου όμως που γίνονται στην Πειραιώς το προσφιλές σενάριο είναι εκείνο της εμπλοκής.

Οι θεσμοί και οι αγορές «ζυγίζουν» τις εξαγγελίες Τσίπρα

Οι θεσμοί και οι αγορές «ζυγίζουν» τις εξαγγελίες Τσίπρα

H επιδιωκόμενη ισορροπία, σε πρώτο χρόνο τουλάχιστον, επετεύχθη, οι αγορές και οι δανειστές εξέλαβαν μάλλον θετικά τα μηνύματα και τις εξαγγελίες Τσίπρα από τη Θεσσαλονίκη, και η - ήπια - μεταμνημονιακή στροφή της κυβέρνησης στην «αντιλιτότητα» περνά στην επόμενη φάση της, εκείνη της διαβούλευσης με τους θεσμούς.

Πρόκειται για μια διαβούλευση σε δύο σκέλη, το πρώτο αμιγώς τεχνοκρατικό και το δεύτερο - κατά την πάγια πρακτική - καθαρά πολιτικό. Και στα δύο μέτωπα, στόχος της κυβέρνησης είναι αφενός η διαμόρφωση συναινετικού πλαισίου για την, ήδη αποφασισμένη, ακύρωση των ψηφισμένων περικοπών στις συντάξεις και, αφετέρου, η διασφάλιση της μέγιστης ευελιξίας για τη, σταδιακή έστω, εφαρμογή όσο το δυνατόν περισσότερων μέτρων κοινωνικής ελάφρυνσης.

To αυτονόητο ως υπέρβαση

To αυτονόητο ως υπέρβαση

του Γιώργου Πάλλη* 

Οι κυβερνήσεις της Ελλάδας και της ΠΓΔΜ αποφάσισαν να δώσουν ένα τέλος στην ονοματολογική διαμάχη που ταλάνιζε τις σχέσεις των δύο χωρών τα τελευταία 25 χρόνια. Η συμφωνία, στην οποία κατέληξαν μετά από μακρές διαπραγματεύσεις, έγινε δεκτή με πολύ θετικά σχόλια από όλες τις τρίτες χώρες και τους διεθνείς οργανισμούς, αλλά δεν έλειψαν φωνές «εθνικής αγανάκτησης» στο εσωτερικό και των δύο άμεσα εμπλεκόμενων κρατών. Ποιο είναι όμως το γενικότερο πλαίσιο στο οποίο επιτεύχθηκε αυτή η συμφωνία;

Μια φορά ήταν ένας μόνος του…

Μια φορά ήταν ένας μόνος του…

Της Κατερίνας Ακριβοπούλου

Με την πυκνότητα του πολιτικού χρόνου να καλύπτει τα πραγματικά χρονικά μεγέθη, το 2012 φαντάζει προϊστορική εποχή και υπό μία έννοια είναι, αν αναλογιστεί κανείς τη μεγάλη πολιτική τομή που άρχισε να συντελείται όταν ο ΣΥΡΙΖΑ αναδείχτηκε σε αξιωματική αντιπολίτευση.

Κι όταν στα τέλη του 2013 η Ευρωπαϊκή Αριστερά πρότεινε τον Αλέξη Τσίπρα για επικεφαλής της Κομισιόν στις ευρωεκλογές του 2014, ελάχιστοι στην Ελλάδα του άγριου μνημονίου αντιλήφθηκαν τον ισχυρό συμβολισμό μιας κίνησης που έδειχνε μικρομέγαλη, αν όχι και γραφική για τα μέτρα και τα σταθμά ενός ολόκληρου συστήματος…

Το δίλημμα της Αθήνας: Να μείνει ή να φύγει το ΔΝΤ;

Πρόβα «διαζυγίου» ή κλιμάκωση του μπρα ντε φερ Βερολίνου – ΔΝΤ πριν από την τελική συμφωνία;

Το δίλημμα της Αθήνας: Να μείνει ή να φύγει το ΔΝΤ;

Νικόλ Λειβαδάρη

H απάντηση θα δοθεί το αργότερο έως την 1η Ιουνίου σύμφωνα με αξιωματούχο του ελληνικού υπουργείου Οικονομικών, και όσοι– ελάχιστοι – στην κυβέρνηση ρισκάρουν προβλέψεις δείχνουν «αρνητικό κλίμα» για το ΔΝΤ. Οι περισσότεροι βασικοί παίκτες της διαπραγμάτευσης ωστόσο, τόσο στην Αθήνα όσο και στην Ευρώπη, επιφυλάσσονται διότι το κλίμα – τουλάχιστον όπως αποτυπώθηκε στην τελευταία συνεδρίαση του EuroWorkingGroup – δείχνει εξίσου αρνητικό και για την Γερμανία.

Γιατί το Μαξίμου βάζει «φρένο» στην συζήτηση περί συντάξεων

Γιατί το Μαξίμου βάζει «φρένο» στην συζήτηση περί συντάξεων

«Κράττει» στην δημόσια συζήτηση περί ακύρωσης των – ψηφισμένων – περικοπών στις συντάξεις και «στοχοπροσήλωση» στην καθαρή έξοδο και την ρύθμιση του χρέους είναι η γραμμή του Μαξίμου για τις επόμενες, εξαιρετικά κρίσιμες, 40 ημέρες της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές.

Η γραμμή αυτή υπαγορεύεται από τρεις παράγοντες - καταλυτικούς τόσο για την επόμενη ημέρα στην οικονομία, όσο και για τις μετέπειτα πολιτικές εξελίξεις. Ο πρώτος είναι τα σταθερά μηνύματα του λεγόμενου «ήπιου άξονα» των δανειστών προς την Αθήνα να μην δώσει, σε αυτήν ειδικά την φάση, οποιοαδήποτε στίγμα υπαναχώρησης από την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων. Η δήλωση του προέδρου του Eurogroup Μάριο Σεντένο στην ‘Καθημερινή» ότι «η Ελλάδα πρέπει να αναλάβει πλήρως την κυριότητα των μεταρρυθμίσεων» ήταν το τελευταίο εξ αυτών των μηνυμάτων, που υποκρύπτουν πλην των άλλων και μια ανησυχία αυτοπαγίδευσης της Αθήνας σε ένα πιθανό blame game Βερολίνου και ΔΝΤ εάν δεν ξεπεραστεί η διαφωνία τους για το χρέος.

Μύθοι κι αλήθειες για την «μεταμνημονιακή εποπτεία» και την «καθαρή έξοδο»

Μύθοι κι αλήθειες για την «μεταμνημονιακή εποπτεία» και την «καθαρή έξοδο»

Το μήνυμα Γιούνκερ περί εισόδου της Ελλάδας σε «μια νέα εποχή με όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις απέναντι στην ευρωζώνη» και μια δήλωση Τσακαλώτου στους Financial Times για... κατά τι ενισχυμένη μεταμνημονιακή εποπτεία σε σχέση με εκείνη της Πορτογαλίας και της Κύπρου άνοιξαν ξανά την συζήτηση για το τί ακριβώς σημαίνει «καθαρή έξοδος».

Στην πραγματικότητα, απάντηση εξ ορισμού δεν υφίσταται. Οι όροι και η μορφή της εξόδου είναι ακριβώς το ένα από τα τρία θεμελειώδη ζητήματα που έχουν ανοίξει αυτήν την στιγμή στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές. Τα άλλα δύο είναι το χρέος και το στρατηγικό αναπτυξιακό πρόγραμμα, και είναι προφανές ότι και οι τρεις αυτές παράμετροι αλληλεπιδρούν στην διαμόρφωση του τελικού πακέτου της συμφωνίας.

Η «ψήφος εμπιστοσύνης» του Γιούνκερ στον Αλέξη Τσίπρα

Η «ψήφος εμπιστοσύνης» του Γιούνκερ στον Αλέξη Τσίπρα

Η σημερινή παρουσία Γιούνκερ στην Αθήνα αποτελεί από μόνη της «ψήφο εμπιστοσύνης» προς την Ελλάδα και, προσωπικά, προς τον Αλέξη Τσίπρα. Ο πρόεδρος της Κομισιόν έρχεται στην Αθήνα μόλις 24 ώρες πριν από την συνεδρίαση του Eurogroup όπου θα ανοίξει κι επισήμως η συζήτηση για το χρέος, κι επιλέγει να μιλήσει από το βήμα της ελληνικής Βουλής για να διακηρύξει – και, στην πράξη, να εγγυηθεί προσωπικά – τις δυνατότητες της μεταμνημονιακής Ελλάδας.

Επιπροσθέτως, στέλνει κι ένα ιδιαίτερο – και ηχηρό - μήνυμα προς το εγχώριο πολιτικό σύστημα, καθώς η επίσκεψή του γίνεται μετά από θερμό και ασύνηθες παρασκήνιο: Αρχικώς, ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ επρόκειτο να έρθει στην Αθήνα ως προσκεκλημένος του «Ιδρύματος Καραμανλή» για ειδική εκδήλωση αφιερωμένη στην μνήμη του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Και η πρόσκληση και η εκδήλωση όμως ματαιώθηκαν, καθώς στην ΝΔ αποφασίστηκε πως δεν θα έκανε καλό στην… εικόνα του Κυριάκου Μητσοτάκη μια ομιλία Γιούνκερ, η οποία θα περιλάμβανε εύσημα προς την κυβέρνηση για την πρόοδο που έχει πετύχει στο μέτωπο της οικονομίας. Ο ίδιος ο πρόεδρος της Κομισιόν όμως –διαμηνύοντας, κατά τι πληροφορίες, την έντονη δυσφορία του προς την ΝΔ –επέμεινε να έρθει στην Αθήνα, και κατόπιν τούτου προσκλήθηκε από τον πρόεδρο της Βουλής Νίκο Βούτση.

Το ελληνικό χρέος στο πολιτικό «μαγειρείο» ΔΝΤ και Βερολίνου

Το ελληνικό χρέος στο πολιτικό «μαγειρείο» ΔΝΤ και Βερολίνου

Η πολιτική ανάγνωση των δύο εκθέσεων του ΔΝΤ οδηγεί σε τρία καθαρά – στα όρια της βεβαιότητας – συμπεράσματα: Το πρώτο είναι πως το Ταμείο έχει επιλέξει την πλήρη εμπλοκή του, με χρηματοδότηση, στην τελική φάση του ελληνικού προγράμματος. Το δεύτερο είναι πως απομακρύνεται, εάν δεν ακυρώνεται οριστικά, το σενάριο της εσπευσμένης, από το 2019, μείωσης του αφορολόγητου. Και το τρίτο είναι πως όλα τα υπόλοιπα θα κριθούν σε μια αμιγώς πολιτική διαπραγμάτευση που ξεκινά αύριο στην Ουάσιγκτον, στην οποία τον κύριο ρόλο θα παίξουν οι, επίσης πολιτικές, επιδιώξεις Βερολίνου, Βρυξελλών και ΔΝΤ.

Εργασιακή μεταρρύθμιση, το μεγάλο ψέμα της ευρωκρίσης

Εργασιακή μεταρρύθμιση, το μεγάλο ψέμα της ευρωκρίσης

Χάραλντ Σούμαν, Νικόλας Λεοντόπουλος*

Βαφτίστηκαν «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις». Εφαρμόστηκαν ή εφαρμόζονται σαν να ήταν αλάθητο θρησκευτικό δόγμα παντού, από τη Γερμανία ώς τη Ρουμανία και από την Ελλάδα ώς τη Γαλλία. Και όμως δέκα χρόνια από την αρχή της ευρωκρίσης και δεκαπέντε από τη γερμανική «Ατζέντα 2010», που έγινε το υποχρεωτικό πρότυπο για όλη την ήπειρο, δεν υπάρχει κανένα εμπειρικό δεδομένο που να αποδεικνύει την αποτελεσματικότητα της απορρύθμισης της αγοράς εργασίας –τουναντίον: ακόμα και οι πιο συντηρητικοί φορείς (Κομισιόν, ΔΝΤ, ΕΚΤ, ΟΟΣΑ) παραδέχονται πλέον, άλλοτε ανοιχτά άλλοτε εμμέσως, πως τα πράγματα δεν πήγαν όπως τα περίμεναν και πως είναι ώρα αλλαγών.

«Καυτός» Απρίλης για τη διαπραγμάτευση

Το χρονοδιάγραμμα των επαφών μετά το Πάσχα με ορίζοντα τον Ιούνιο

«Καυτός» Απρίλης για τη διαπραγμάτευση

Αγουρίδης Γιάννης

Ιδιαιτέρως κρίσιμος αναμένεται να είναι ο Απρίλιος σχετικά με την πορεία του ελληνικού προγράμματος, καθώς μετά το Πάσχα η ροή των εξελίξεων αναμένεται να είναι πολύ πυκνή. Δεν αποκλείεται να υπάρξει νέα τηλεδιάσκεψη σε υψηλό επίπεδο μεταξύ της κυβέρνησης και των δανειστών πριν από το EWG που θα γίνει την Πέμπτη 12 Απριλίου, οπότε αναμένεται να συζητηθούν και τα μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους. Αρχές Μαΐου, οι επικεφαλής των τεχνικών κλιμακίων αναμένονται στην Αθήνα ούτως ώστε να ολοκληρωθεί εντός του μήνα η τέταρτη αξιολόγηση και να επιτευχθεί συνολική συμφωνία στις 21 Ιουνίου, περιλαμβανομένης και της ελάφρυνσης του χρέους.

Το παρασκήνιο της Βάρνας

Το παρασκήνιο της Βάρνας

Δεν ήταν ναυάγιο, δεν ήταν όμως και επιτυχία. Οι γέφυρες Ευρώπης και Τουρκίας δεν κόπηκαν στην Βάρνα αλλά ούτε ενισχύθηκαν, η Ελλάδα δεν έχασε αλλά ούτε πήρε εγγυήσεις «νίκης», και τα μεγάλα ζητήματα μιας δύσκολης σχέσης παραμένουν ανοιχτά και θερμά στο τραπέζι.

Σε πρώτο χρόνο πάντως, και στην πρώτη αποτίμηση που κάνει η Αθήνα για την ευρωτουρκική σύνοδο της Βάρνας, καταγράφονται δύο θετικά στοιχεία: Το πρώτο, όπως επεσήμαναν χθες το βράδυ κυβερνητικές πηγές, είναι πως το ευρωπαϊκό αίτημα για «παύση» των επιθετικών ενεργειών της Αγκυρας σε Αιγαίο και Κύπρο τέθηκε ευθέως και μετ’ επιτάσεως στον Ταγίπ Ερντογάν, και δη για πρώτη φορά στο πλαίσιο ενός διεθνούς και επίσημου φόρουμ.

Τα τρία (δύσκολα) σενάρια για τη μετα-μνημονιακή Ελλάδα

Τα τρία (δύσκολα) σενάρια για τη μετα-μνημονιακή Ελλάδα

Ενας ακόμη θερμός Ιούνιος, μια απρόβλεπτης έκβασης μάχη μεταξύ Κομισιόν και ΔΝΤ, και νέα σκληρά – κοινωνικά και πολιτικά – διλήμματα αναμένουν την κυβέρνηση στην τελική ευθεία για την έξοδο από τα Μνημόνια.

Η δύσκολη αυτή εικόνα, που διαλύει και τις αρχικές αισιόδοξες εκτιμήσεις των Βρυξελλών περί «βελούδινης» αυλαίας στο ελληνικό δράμα και την μνημονιακή εποχή, πιστοποιήθηκε στο περιθώριο του Eurogroup της Δευτέρας και εκπορεύεται από δύο παράγοντες: Την – αγωνιώδη και μαξιμαλιστική – προσπάθεια του ΔΝΤ να παραμείνει στο ελληνικό πρόγραμμα και στο ευρωπαϊκό προσκήνιο, και την πολιτική αδυναμία της Μέρκελ να ηγηθεί δομικών αλλαγών στη λειτουργία της ευρωζώνης.