Πανεπιστήμιο στην υπηρεσία της κοινωνίας

Μπροστά στις φοιτητικές εκλογές

Πανεπιστήμιο στην υπηρεσία της κοινωνίας

Βίκυ Τσεφαλά*

Το νέο πολυνομοσχέδιο για την Παιδεία, που έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση εδώ και λίγο διάστημα, έρχεται να τροποποιήσει σημαντικά το καθεστώς με το οποίο δομείται και λειτουργεί το πανεπιστήμιο, ενώ ικανοποιεί πολλές από τις διεκδικήσεις του φοιτητικού κινήματος όλο το προηγούμενο διάστημα. Αρκετά άρθρα του ν. Διαμαντοπούλου - Αρβανιτόπουλου, κυρίως σχετικά με τη διοίκηση των πανεπιστημίων, καταργούνται και αντικαθίστανται από ρυθμίσεις με μια πιο προοδευτική και δημοκρατική λογική στη βάση του αυτοδιοίκητου για μια σειρά από ζητήματα.
Συνάμα, καταργούνται τα άρθρα που περιέγραφαν ένα ασφυκτικό πλαίσιο ταξικότητας και βαθιάς κοινωνικής ανισότητας και εξειδίκευσης στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση (όπως η Τράπεζα Θεμάτων και οι πολλαπλές εξετάσεις πανελλήνιου χαρακτήρα).

Στα καθ' ημάς επανέρχεται η έννοια της συνδιοίκησης τόσο προβλέποντας φοιτητική συμμετοχή στην εκλογή των πρυτάνεων και των κοσμητόρων όσο και μέσω της συμμετοχής μας διά των εκπροσώπων μας στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων (γενικές συνελεύσεις Τμημάτων και Σύγκλητοι). Το Συμβούλιο Ιδρύματος υποβιβάζεται σε όργανο απλώς και μόνο συμβουλευτικού χαρακτήρα, ενώ όλες οι λειτουργίες αυτού όσο και των μονοπρόσωπων οργάνων μεταβιβάζονται και πάλι στη Σύγκλητο. Αίρεται η έννοια των διαγραφών και του ορίου σπουδών, ενώ η φοιτητική μέριμνα και το δικαίωμα αυτής θα διατηρείται μέχρι τα 2ν (δηλαδή όσο είναι τα έτη φοίτησης σε ένα τμήμα επί 2 φορές), χωρίς όμως να χάνεται η φοιτητική ιδιότητα μετά το πέρας αυτού του χρονικού διαστήματος. Τέλος, επανακατοχυρώνεται η έννοια του ασύλου ως ασύλου προστασίας των ακαδημαϊκών ελευθεριών και του δικαιώματος στη μόρφωση και την εργασία.

Το νέο καθεστώς όμως που εισάγεται με το νέο πολυνομοσχέδιο στην τριτοβάθμια εκπαίδευση πρέπει να το αντιλαμβανόμαστε ως μεταβατικό. Είναι η βάση στην οποία μπορούμε να πατήσουμε για να βαθύνουμε τις επεξεργασίες μας και να υλοποιήσουμε το όραμά μας για ένα άλλο μοντέλο πανεπιστημίου. Στόχος του φοιτητικού κινήματος και των οργανωμένων δυνάμεων της ριζοσπαστικής Αριστεράς, που παρεμβαίνουν στο πανεπιστήμιο, παραμένει ένα μοντέλο πανεπιστημίου μακριά από τα πρότυπα της αγοράς, το οποίο θα λειτουργεί με βάση τις κοινωνικές ανάγκες. Μιλάμε λοιπόν για ένα πανεπιστήμιο δημόσιο, δωρεάν και δημοκρατικό, χωρίς ταξικούς φραγμούς, στο οποίο όλες και όλοι θα έχουν πρόσβαση ανεξάρτητα από την εθνική ή ταξική τους καταγωγή. Ένα πανεπιστήμιο στο οποίο καθηγητές, φοιτητές και εργαζόμενοι θα αποφασίζουν ισότιμα για τα διάφορα ζητήματα, που τα προγράμματα σπουδών αλλά και η έρευνα θα προσανατολίζονται στην εξυπηρέτηση κοινωνικών αναγκών, ενώ οι αντίστοιχες δομές του θα συνεργάζονται για τον σκοπό αυτό με τους αρμόδιους φορείς, με συνεταιρισμούς με πρωτοβουλίες πολιτών κ.λπ.

Στόχος μας δηλαδή είναι να ανακτήσει το πανεπιστήμιο την κοινωνική του χρησιμότητα και να αποτελέσει πράγματι βασικό πυλώνα για την οικονομική και παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Τώρα είναι η ώρα να μιλήσουμε με πιο ρεαλιστικούς όρους για το πανεπιστήμιο που ονειρευόμαστε. Τώρα το μέλλον είναι στα χέρια μας!

*φοιτήτρια Νομικής