Τα των παιδαγωγικών τω υπουργείω, τα του δόγματος τη Εκκλησία
Αννα Ανδριτσάκη
Μια συμφωνία, όπως λένε οι καλά γνωρίζοντες, η οποία αφορούσε τον διαχωρισμό αρμοδιοτήτων ανάμεσα σε υπουργείο Παιδείας και Εκκλησία οδήγησε στα νέα αναλυτικά προγράμματα για τα Θρησκευτικά. Τα μεν παιδαγωγικά ζητήματα και η επιστημονική οργάνωση του μαθήματος αποτελούν ευθύνη του υπουργείου, τα δε δογματικά της Εκκλησίας.
«Υλοποιήθηκαν με σοβαρότητα οι αποφάσεις που είχαν ληφθεί στη συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Ιερώνυμο» ήταν η μόνη απάντηση που έδιναν, χθες, στελέχη του υπουργείου, αποφεύγοντας να χαρακτηρίσουν το αποτέλεσμα της συνεργασίας των δύο επιτροπών τους τελευταίους μήνες αλλά και να αναφερθούν στο περιεχόμενο των αλλαγών.
Σύμφωνα, πάντως, με πληροφορίες, αρκετές από τις προτάσεις της επιτροπής της Εκκλησίας έγιναν δεκτές, χωρίς, από την άλλη, να αλλάζει το προφίλ του νέου διδακτικού πλαισίου.
Δεν θίγεται η διδασκαλία της Ορθοδοξίας, δεν αλλοιώνεται το ισχυρό στίγμα της θρησκευτικής παράδοσης. Ούτε αλλάζει όμως ο στόχος της σύγχρονης διδασκαλίας των Θρησκευτικών.
Περιλαμβάνονται θεωρήσεις διαχριστιανικής και διαθρησκειακής μάθησης, προσέγγιση της ετερότητας, ενίσχυση του θρησκευτικού γραμματισμού, της κριτικής θρησκευτικότητας κ.ά.
Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι δεν προκλήθηκαν αντιδράσεις που είχαν προεξοφληθεί, εξαιρουμένων, φυσικά, των ακραίων εκκλησιαστικών κέντρων, που καταγγέλλουν προώθηση του οικουμενισμού… Η δε έκτακτη σύγκληση της Ιεραρχίας την ερχόμενη Τρίτη οφείλεται σε δική τους πρωτοβουλία.
Το βέβαιο, πάντως, είναι ότι πολλά άλλοτε βασικά χαρακτηριστικά θα εκλείπουν. Τα νέα προγράμματα δεν βασίζονται σε χρονολογικές σειρές, σε μονοδιάστατη εκμάθηση ή άλλα παρωχημένα πρότυπα.
Για παράδειγμα, η αναφορά στις άλλες θρησκείες (ανάλογα με την τάξη και τη βαθμίδα) μπορεί να γίνεται μέσα από διευκρινίσεις τύπου: «Για εμάς ο Χριστός είναι υιός του θεού, για τους μουσουλμάνους όχι».
Ακόμη, η αναφορά στον καθολικισμό να είναι προϊόν μελέτης έργου από επιστήμονες, θεολόγους αλλά και εκπροσώπους της Καθολικής Εκκλησίας.
Τέλος, αποφασίστηκε και μια ανακατάταξη της ύλης κυρίως στο Δημοτικό, με ελάφρυνση της ύλης και τη μετακίνηση κεφαλαίων από τη Γ’ και Δ’ Δημοτικού στις επόμενες τάξεις και το Γυμνάσιο.
Σημειώνεται πως τη χρονιά που μόλις ολοκληρώθηκε στα σχολεία διδάσκονταν τα παλιά βιβλία με πρόγραμμα σπουδών στο οποίο προχώρησε η αρμόδια επιτροπή πέρυσι.
Βρήκαν λάθη
Από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο θα διδάσκεται το νέο διδακτικό υλικό (ο φάκελος του μαθητή με εμπλουτισμένο το εγχειρίδιο και πολλές άλλες πηγές) με το πρόγραμμα σπουδών που μόλις ανακοινώθηκε.
Αξιοσημείωτο είναι πως η μελέτη των παλιών βιβλίων (που γράφτηκαν και διανεμήθηκαν επί υπουργίας Μαριέττας Γιαννάκου) οδήγησε στον εντοπισμό πολλών δογματικών λαθών, τα οποία και διορθώθηκαν από τους εκπροσώπους της Εκκλησίας.
Σε ό,τι αφορά τις αντιδράσεις, ήδη από την Αρχιεπισκοπή Πειραιώς καταγγέλλεται η προσπάθεια οικουμενισμού μέσα από τη συνεργασία των δύο επιτροπών και κατά συνέπεια η ενίσχυση του οικουμενικού διαλόγου τον οποίον προωθεί ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος και ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Ιερώνυμος, όπως ισχυρίζονται οι ακραίοι της Ιεράς Συνόδου.
Ο διάλογος είναι πολύ επικίνδυνος για το μέλλον της Ορθοδοξίας, απειλείται ο χαρακτήρας της, σύμφωνα με τον Μητροπολίτη Πειραιώς και τους ομοϊδεάτες του οι οποίοι χθες αμφισβήτησαν τη νομιμότητα της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου για την έγκριση του έργου των δύο επιτροπών.
Ο πόλεμος στο εσωτερικό της Εκκλησίας ανατροφοδοτείται και συνεχίζεται. Στο ανακοινωθέν της Διαρκούς Συνόδου, χθες, αναφέρεται μεταξύ άλλων:
«Ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος ανέφερε ότι η εργασία της Τριμελούς εξ Αρχιερέων Επιτροπής της Εκκλησίας και η συνεργασία Της με τους αρμόδιους φορείς του Υπουργείου Παιδείας, Ερευνας και Θρησκευμάτων είχαν ως αποτέλεσμα την κατάργηση των παλαιών ΦΕΚ και τη δημοσίευση νέων για το μάθημα των Θρησκευτικών».
Προφανώς δεν στάθηκε ικανό να καθησυχάσει τους... ανησυχούντες για την Ορθοδοξία.
Τα νέα προγράμματα
Στα νέα προγράμματα Σπουδών αναγνωρίζονται μεταξύ άλλων:
Για το Δημοτικό-Γυμνάσιο
■ Υιοθέτηση κάποιων βασικών κοινών κριτηρίων των ευρωπαϊκών χωρών όπως:
1. Μπορεί και πρέπει να διδάσκεται σύμφωνα με τους όρους και τα κριτήρια της γενικής εκπαίδευσης στα δημόσια σχολεία.
2. Χρειάζεται να περιλαμβάνει θεωρήσεις διαχριστιανικής και διαθρησκειακής μάθησης, διαλόγου, συνεργασίας και συλλογικότητας.
3. Η διδασκαλία του απαιτεί επαγγελματίες εκπαιδευτικούς, με ισχυρή θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση, που έχουν πλήρως κατανοήσει τον ρόλο τους και έχουν αναπτύξει στοχαστικοκριτικές δεξιότητες.
■ Χάραξη συντεταγμένων:
Κάθε μαθητής/τρια, ανεξαρτήτως της θρησκευτικής του/της ιδιοπροσωπίας, είναι αναγκαίο να γνωρίζει τη θρησκευτική παράδοση του τόπου καταγωγής ή μόνιμης διαμονής του/της. Αυτή είναι η πρώτη και βασική συντεταγμένη του μαθήματος.
Η δεύτερη συντεταγμένη είναι η βασική γνωριμία με τις μεγάλες χριστιανικές παραδόσεις που συναντώνται στην Ευρώπη και γενικότερα στον κόσμο, εκτός της Ορθοδοξίας, όπως ο Ρωμαιοκαθολικισμός και ο Προτεσταντισμός με τις βασικές του ομολογίες.
Η τρίτη συντεταγμένη περιλαμβάνει στοιχεία από τα μεγάλα θρησκεύματα και ιδίως όσα ενδιαφέρουν την ελληνική κοινωνία περισσότερο, δηλαδή τις μονοθεϊστικές παραδόσεις του Ιουδαϊσμού και του Ισλάμ, καθώς και άλλες θρησκείες που κατά τόπους ή κατά περίπτωση κρίνεται ότι παρουσιάζουν σήμερα αυξημένο ενδιαφέρον.
■ Θεματολογία:
Γ’ και Δ’ Δημοτικού: Ανακαλύπτουμε εικόνες, πρόσωπα και ιστορίες (56 ώρες σε καθεμία)
Ε’ και Στ’ Δημοτικού: Ανακαλύπτουμε κείμενα, μνημεία, τόπους και γεγονότα (58 ώρες σε καθεμία)
Για το Λύκειο
■ Σκοποί της θρησκευτικής εκπαίδευσης:
α) Ανάπτυξη της προσωπικής ταυτότητας στην οποία συντελούν η θρησκευτικότητα και η κριτική κατανόησή της είτε κάποιος ακολουθεί μία θρησκεία είτε όχι
β) Καλλιέργεια ανθρωπιστικής και ελληνικής παιδείας
γ) Θρησκευτικός γραμματισμός
δ) Κριτική θρησκευτικότητα
ε) Γνωριμία και επικοινωνία με τον «άλλον»
στ) Κοινωνικοποίηση
ζ) Ανάπτυξη κοινότητας μάθησης
■ Θεματολογία:
Α’ τάξη: Θρησκεία και σύγχρονος άνθρωπος (50 ώρες) – Ενότητες: Ανθρωπος/Πρόσωπο, Θρησκευτικότητα, Κοινότητα, Αξίες, Κακό
Β’ τάξη: Θρησκεία και κοινωνία (50 ώρες) – Ενότητες: θεός, Θρησκεία, Κοινωνία, Πολιτισμός, Ηθική
Γ’ τάξη: Θρησκεία και σύγχρονος κόσμος (24 ώρες) – Ενότητες: Διλήμματα, Προκλήσεις, Οραμα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου