Οι μεν και οι δε

Και τώρα, φθινόπωρο πλέον, η διαβόητη αξιολόγηση είναι εδώ...

Οι μεν και οι δε

Μαρία Καζάντη

Είναι γνωστό τοις πάσι: παλιά, πολύ παλιά, στο κέντρο της Αθήνας, υπήρχε μια πλατεία που δεν είχε όνομα. Εκεί κατέφευγαν, πολλάκις, υπάλληλοι του πρωτολείου ελληνικού κράτους, οι οποίοι απολύονταν κάθε φορά που άλλαζε η κυβέρνηση και η καινούργια προσλάμβανε άλλα «δικά της παιδιά». Οι απολυμένοι, τα άχρηστα και ξένα παιδιά, μαζεύονταν στην πλατεία και έκλαιγαν, παρ’ ότι ενήλικες, δίχως αιδώ, γοερά. Έτσι, ως γνωστόν η πλατεία ονομάστηκε Κλαυθμώνος ενώ οι δημόσιοι υπάλληλοι απέκτησαν εργασιακή μονιμότητα, καθώς η δουλειά στις δημόσιες υπηρεσίες, με τις απανωτές ανακατατάξεις του ανθρώπινου δυναμικού, γινόταν λειψή.

Έκτοτε, το κράτος καλείται, ως εργοδότης, να δίνει το καλό παράδειγμα: να καταβάλλει τις εργασιακές εισφορές, να τηρεί το 8ωρο, να δίνει άδεις, να σέβεται συλλογικές συμβάσεις και συνδικαλιστικά δικαιώματα. Αυτά παλιά, πολύ παλιά.

Μερικούς μήνες πριν, υπάλληλοι του υπ. Παιδείας κατέφυγαν έξω από το κτίριο του υπουργείο, στη Νερατζιώτισσα, εκεί παραδίπλα σε γνωστό, ημιπαράνομα, χτισμένο, εμπορικό κέντρο. Η κοινότητα δασκάλων και καθηγητών χωρισμένη σε δυο ομάδες, με ξεχωριστά συμφέροντα και διαφορετικό ενδυματολογικό κώδικα. Στελέχη και παράγοντες της εκπαίδευσης οι μεν, εργάτες στα σχολεία οι δε. Πολίτικαλ κορέκτ οι μεν, αιώνιοι έφηβοι οι δε και –ουαί τοις ηττημένοις- συνδικαλιστές και επίδοξοι απολυμένοι, πάλι οι δε. Ποιοι είναι οι καλοί, οι μεν ή οι δε; Ποιοι υπηρετούν το δημόσιο σχολείο οι μεν ή οι δε; Ποιοι είναι χρήσιμοι άνθρωποι στην κοινωνία οι μεν ή οι δε; Ποιοι είναι εναντίον του λαού οι μεν ή οι δε; Ποιοι διέπονται από έλλειμμα δημοκρατίας στη συμπεριφορά τους, οι μεν ή οι δε; Στην τελική, ποιοι είναι με το μέρος των μαθητών της κατώτερης κοινωνικοοικονομικής τάξης οι μεν ή οι δε; Ανήκει, όμως, αλήθεια, κανείς είτε από τους μεν είτε από τους δε στην λεγόμενη αστική τάξη, με το υψηλό στάτους; Ευκολάκι η απάντηση: όχι, φυσικά! Άλλωστε, οι ανδρικές γραβάτες και οι γυναικείες τσάντες δεν φαίνονταν αγορασμένες από τα παρακείμενα, πανάκριβα, καταστήματα, του εμπορικού κέντρου. Ενδοταξική και ενδοεργασιακή διαμάχη οσμίζεται ένας εξασκημένος σε κοινωνικές συγκρούσεις παρατηρητής. Οι δε, λοιπόν, οι δάσκαλοι της σχολικής τάξης, έχουν μπει μπροστά από τις εισόδους του Υπ. Παιδείας και δεν αφήνουν τους μεν, τα στελέχη της εκπαίδευσης εισέλθουν για να παρακολουθήσουν σεμινάρια που θα τους βοηθήσουν να αξιολογήσουν, με στόχο έωλο, τα σχολεία και τους δασκάλους.

Αλήθεια, ποιος πιστεύει ότι υπάρχει και έτερος τρόπος αξιολόγησης του εκπαιδευτικού, πλην του επιθεωρητισμού; Ακόμη κι αν αλλάξουμε το όνομα των επιθεωρητών σε μέντορες ή αξιολογητές, η δουλειά τους η ίδια θα είναι. Σκληρή, υποκειμενική, με στόχο τη χειραγώγηση και την απόλυση. Πρότυπο η αξιολόγηση με σύμφωνα με διεθνής οίκους, ιδιωτικού ενδιαφέροντος, τύπου Moody’s και Fitch, που ανεβοκατεβάζουν τζογάροντας οικονομίες κρατών, ποντάροντας σε αυτοεκπληρούμενες προφητείες και κίβδηλες αναλύσεις. Κι αν η αξιολόγηση, ως λέξη, έχει υποβιβαστεί το σημαινόμενό της τόσο ώστε να αντιστοιχεί σε διαδικασία απόλυσης και αποκλεισμού, είναι φανερό πως αποτελεί δομικό στοιχείο του καπιταλιστικού συστήματος. Επομένως και του νεοφιλελεύθερου σχολείου.

Τι θα κερδίσουν, λοιπόν, οι συνάδελφοι, οι οποίοι, ενώ οσονούπω μπορεί και να συνταξιοδοτηθούν, συμμετέχουν σε τέτοιου είδους διαδικασίες αξιολόγησης; Μήπως θα έχουμε ανθεκτικότερα κτίρια ή υποστηρικτικές δομές για τους ασθενέστερους μαθητές; Μήπως θα καταπολεμηθεί η ανεργία των γονιών και θα αποκτήσουμε άπαντες εξαιρετική υγειονομική περίθαλψη; Μήπως θα φορέσουν την τήβεννο του πανεπιστημιακού τα τέκνα των εργατών δίχως να ξοδεύουν φράγκο; Μήπως θα κατέβουν άγγελοι από τα επουράνια και θα γεμίσουν χρυσά φλουριά τους εναπομείναντες δασκάλους και τους μαθητές, που φυλλορροούν;

Ω, ναι! Η τελευταία εκδοχή είναι η επικρατέστερη. Μάλιστα, οι άγγελοι έχουν ήδη κατέβει με τη μορφή της τρόικας και φέρνουν φλουριά με τη μορφή των μνημονίων. Κι έχουν ήδη αξιολογήσει ως υψηλό, το κόστος της δημόσιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Καιρός για κούρεμα, λοιπόν.

Τι σπουδαίο, αλήθεια, δίδαξαν τα σεμινάρια στα λεγόμενα στελέχη; Πόσο συντέλεσαν στην αυτομόρφωση, την αυτοαξιολόγηση, την αυτοπραγμάτωση, το αυτομαστίγωμα, την αυτοαπόλυση, εν τέλει; Πήγαν περίπατο τα αριστερά αντανακλαστικά, η αριστερή συνείδηση κάποιων, η αριστερή βιβλιογραφία αρκετών; Ενδεχομένως.

Και τώρα, φθινόπωρο πλέον, η διαβόητη αξιολόγηση είναι εδώ: τι θα πράξουν τα στελέχη; Για τους ακραιφνείς νεοφιλελεύθερους, ο επιθεωριτισμός είναι άποψη, άρα μονόδρομος. Για τους αριστερούς; Θα το αποτολμήσουν; Να χάσουν, δηλαδή, 300 ευρώ, να παραιτηθούν και να επιστρέψουν στις σχολικές αίθουσες, ως δάσκαλοι της καθημερινότητας; Ή θα παραμείνουν, με το πρόσχημα να σώσουν ό,τι μπορούν –με προτεραιότητα στο ατομικό τους επίδομα; Ούτως ή άλλως, την αξιοπρέπειά τους την έχουν ήδη απολέσει όταν και οι ίδιοι αξιολογήθηκαν και… ξεκατινιάστηκαν: κατά πολύ χειρότεροι από τους μαθητές τους, ανταγωνίζονταν για το ποιος έλαβε καλύτερη βαθμολογία. Οι μεν «άριστοι» κόμπαζαν, οι δε μέτριοι απειλούσαν με ένδικα μέσα. Λες και δεν γνώριζαν από τα πριν τα ολωσδιόλου αμφισβητούμενα κριτήρια…

Εκείνοι όμως που θα υπηρετήσουν τελικά την αξιολόγηση – επιθεωριτισμό¸ πώς οραματίζονται άραγε το σχολείο που θα στηθεί από μια κυβέρνηση της αριστεράς; Θα κουβαλήσουν, για να το υποστηρίξουν, την τεχνογνωσία των σχολείων των μνημονίων;

Σε κάθε περίπτωση, οι απολύσεις που θα προκύψουν από το 15% θα έχουν ονοματεπώνυμο. Το ίδιο και ο υπουργός και η τρόικα. Ομοίως και εκείνοι που εφαρμόζουν τις πολιτικές τους. Θα (κατα)κριθούν, φυσικά, άπαντες.

Το ενδυματολογικό κόστος, πάντως, των διαδηλωτών ήταν της τάξεως των 15 ευρώ. Μέχρι τόσο μπορούν. Και η τραγική ειρωνεία είναι πως και τα στελέχη της εκπαίδευσης δεν μπορούν πολύ περισσότερο. Έτσι κι αλλιώς, ταξική διαφορά μεταξύ τους δεν υφίσταται.

*Η Μαρία Καζάντη είναι δασκάλα.

http://left.gr/